WIR – Wirtualna Izba Regionalna. Wielkopolski patent!

kulturaupodstaw.pl 3 tygodni temu
Zdjęcie: fot. Tomasz Jankowski, Bohdan Kaczmarek, Katarzyna Gwińcińska – pomysłodawcy i redaktorzy Wirtualnej Izby Regionalnej, 2018


W 2012 roku Katarzyna Gwincińska, Bohdan Kaczmarek i Tomasz Jankowski postanowili posiadane przez siebie informacje i zbiory upublicznić. Od samego początku twórcom przyświecały idee rzetelności przekazywanych informacji i wysoka jakość prezentowanych treści.

Ulica Stacha Wichury

Początkiem szerszej, bo widocznej działalności redaktorów WIRu było wydanie czwartej z kolei edycji książki Macieja Wierzbińskiego pt. „Stach Wichura”. Powieść historyczna, która przybliża dzieje dramatycznych wydarzeń, jakie miały miejsce 29 kwietnia 1848 roku, kiedy to Prusacy bestialsko obeszli się z obrońcami Książa.

Fikcyjna postać upamiętniona w tytule książki doczekała się w Książku ulicy swego imienia, ale zarazem zatarła się świadomość tego, iż jest to bohater wyimaginowany.

Czwarte wydanie przypomniało ten fakt. Uwspółcześniona, bogato ilustrowana publikacja ukazała się w 2014 roku. W trakcie jej powstawania zgromadzono bardzo bogaty i zróżnicowany materiał archiwalny. Jego opracowywaniu towarzyszył zamysł upublicznienia źródeł w internetowej bazie.

Był to zaczątek Wirtualnej Izby Regionalnej Gminy Książ Wielkopolski, która zaczęła działać w Internecie wiosną 2012 roku.

Digitalizacja

Internetowe repozytorium zawiera teksty dotyczące zgromadzonych i zdigitalizowanych zbiorów odnoszących się do gminy Książ Wielkopolski. Ponadto odnajdziemy tam cyfrowe wersje prac naukowych i popularyzatorskich, historycznych map, archiwalnych materiałów odnoszących się do regionu.

Szczególnie cenne na stronie są informacje na temat zgromadzonych obiektów. Możemy je przeszukiwać wybierając kryterium miejsca, tematu, czasu czy osoby.

Ważną częścią witryny są również wystawy online. Odnajdziemy także dział poświęcony sfragistyce – pieczęciom i pieczątkom.

Zmodernizowana w początkach 2025 strona umożliwia przeszukiwanie zasobów w pięciu kategoriach: fotografie i ryciny, dokumenty, przedmioty, źródła, ludzie.

Wydawnictwa

Stowarzyszenie prowadzące stronę aktywnie działa również wydawniczo. Poza publikacjami książkowymi, na stronie znajdziemy również dokumenty dostępne w formie pdf.

Dotychczas ukazały się – Tomasza Jankowskiego: „Mchy – wieś i majątek z miejscowościami Brzóstownia, Charłub, Kołacin i Sebastianowo, Chwałkowo Kościelne”, „Opowieść o ludziach, miejscach i wydarzeniach”; trojga redaktorów: „Powstańcy wielkopolscy ziemi ksiąskiej”; Katarzyny Gwincińskiej: „Wzory haftu regionalnego. Kiełczynek, Zakrzewo, Zakrzewice. Kolekcja Danuty Merczyńskiej”; jednodniówki okolicznościowe: „Arcybiskup Antoni Baraniak i Jego Mała Ojczyzna”, „Maksymilian Krybus. Ksiąski tytan opieki zdrowotnej”, „Maksymilian Cygalski. Obrońca polskości”, „Emilia Szczaniecka”, „Bitwa o Książ 29 kwietnia 1848”.

WIR: Kolekcje

Kolekcje

Na stronie odnajdziemy kolekcje odnoszące się do 28 miejscowości i do gminy jako takiej.

Jeżeli chodzi o okresy czasu, to możemy segregować treści w kluczu: Okres staropolski XVI–XVIII wiek, Zabór pruski do Wiosny Ludów 1793–1848, Wiosna Ludów 1848, Zabór pruski po Wiośnie Ludów 1848–1914, I wojna światowa 1914–1918, II Rzeczpospolita 1919–1939, II wojna światowa 1939–1945, Rzeczpospolita Polska 1945–1952, Polska Rzeczpospolita Ludowa 1952–1989, Rzeczpospolita Polska po 1989.

Tematycznie natomiast możemy przeszukiwać stronę wg kategorii: budynki i budowle, handel, kultura i sztuka, majątki ziemskie, monety, medale, odznaczenia, obyczaje i moda, organizacje i stowarzyszenia, Powstanie Wielkopolskie, przedsiębiorstwa, rolnictwo, rzemiosło i usługi, szkoły, Wiosna Ludów, wspólnoty wyznaniowe, wydarzenia, władze i instytucje, życie rodzinne.

W dziale kolekcje odnajdziemy dokumenty związane z otwarciem nowego budynku szkolnego w 1936 roku, zbiór dotyczący arcybiskupa Antoniego Baraniaka, dokumenty Bractwa Kurkowego w Książu, Chwałkowo Kościelne na starej fotografii, dawne pocztówki, fotografie pana Schlafke, fotografie ślubne, Gogolewo w starej fotografii, dokumenty dotyczące historii kościoła pw. św. Antoniego w Książu, akta Józefa Berdyszaka, zbiór nierozpoznanych fotografii, zbiór OSP w Książu, pieczęcie i pieczątki, dokumenty związane z powstańcami wielkopolskimi Ziemi Ksiąskiej, telegramy ślubne, grafiki poświęcone wojskom kościuszkowskim 1794 roku i wzory dekoracyjne XIX wieku.

Popularyzacja i edukacja

Na przestrzeni lat członkowie stowarzyszenia prowadzącego WIR zrealizowali szereg inicjatyw o charakterze popularyzatorskim i edukacyjnym. W 2013 roku zorganizowali warsztaty i wystawę pt. „Młodzi Regionaliści” oraz drugi pokaz poświęcony okupacji na ziemi ksiąskiej i dolskiej.

Rok później poza premierą nowego wydania Stacha Wichury przedstawiono cykl prezentacji multimedialnych dedykowanych bitwie o Książ. Zajęcia realizowano na terenie gminy Książ.

W roku 2016 WIR prezentował w Muzeum Śremskim wystawę poświęconą haftowi oraz wstępną wersję ekspozycji dotyczącej Chwałkowa Kościelnego.

Rok 2018 przyniósł trzy wystawy! Major Florian Dąbrowski. Bohater dwóch powstań narodowych, 200-lecie Bractwa Kurkowego w Książu i Powstańcy Ziemi Ksiąskiej.

Rok później ponownie dla szkół z terenu gminy przygotowano cykl prelekcji poświęconych stuleciu powstania. Zeszłoroczna wystawa upamiętniała arcybiskupa Baraniaka.

Stowarzyszenie Nasza Gmina

Powstałe w 2015 roku Stowarzyszenie Nasza Gmina prowadzące portal, postawiło sobie w ramach strategii siedem punktów. Jednym z najważniejszych jest niekonkurowanie, a kooperowanie, podkreślane zwłaszcza przez współodczuwanie potrzeby promowania o wspólnej przeszłości.

Misją zaś redakcji jest to, by:

WIR: Ostatnio dodane

„każdy dokument, ale też każdy zachowany dawny przedmiot codziennego użytku, zostały tu [na portalu] zaprezentowane, a ich opis miał wartość edukacyjną”.

Społecznicy pełnią istotną funkcję w procesie dokumentowania oraz popularyzowania lokalnej historii i dziedzictwa kulturowego. Ich zaangażowanie znajduje szczególny wyraz w działalności na rzecz gromadzenia, opracowywania i udostępniania archiwaliów oraz pamiątek, nierzadko o charakterze unikatowym.

W dobie cyfryzacji i rozwoju technologii informacyjnych obserwuje się wzrost znaczenia inicjatyw takich jak wirtualne izby regionalne. Platformy te umożliwiają nie tylko zachowanie zasobów kulturowych, ale także ich szeroką dystrybucję i integrację z edukacją historyczną oraz badaniami naukowymi.

Wirtualna Izba Regionalna to rozwiązanie wręcz modelowe!

Co ważniejsze, to wielkopolski patent, wielkopolska skuteczność, rzetelność, a przede wszystkim – świetna forma dotarcia do odbiorców daleko poza granicami regionu!

Idź do oryginalnego materiału