Dzisiejszą publikacją pragnę zakończyć tryptyk poświęcony specjalistycznym technologiom układania podziemnych kabli. Technologie te zyskują w ostatnim czasie na znaczeniu, chociaż nie są nowościami, a raczej po prostu zyskują „nowe życie” w związku z gwałtownie rosnącym zapotrzebowaniem na budowę nowych linii energetycznych i teletechnicznych.
Trenczery i pługi kablowe, o których pisałem wcześniej, to maszyny o ponad stuletniej historii. Na ich tle technologia WATUCAB opatentowana na początku XXI wieku jest ewidentnie najmłodsza, choć też trudno nazwać ją nowością. Na pewno zasługuje na miano innowacyjnej. Nazwa WATUCAB pochodzi od angielskiego opisu technologii ”WAter in a TUbe to lay CABles”, czyli „Woda w rurze do układania kabli”. WatuCab jest adaptacją znanej od ponad czterdziestu lat technologii wdmuchiwania kabli światłowodowych zwanej często Cable Jetting.
Cable Jetting polega na jednoczesnym wpychaniu kabla przez podajnik wdmuchiwarki i wdmuchiwaniu w przestrzeń między kablem i rurą osłonową sprężonego powietrza o ciśnieniu między 6 a 15 barów, co pozwala na „wdmuchnięcie” kabla na odległość do 5 kilometrów. Podstawowa różnica między Cable Jetting a WatuCab to gabaryty i ciężar instalowanych kabli. W przypadku wdmuchiwania kabli światłowodowych mamy do czynienia z rurami osłonowymi o średnicy maksymalnie 50 mm (W USA i krajach arabskich także 63 mm) i kablami o średnicach do trzydziestu kilku milimetrów. WatuCab to średnice kabli do 160 mm, a średnice rur osłonowych do 250 mm. Wdmuchiwarki do światłowodów dysponują siłami dopychającymi maksymalnie rzędu 200 daN, a WatuCab oferuje w najmocniejszej wersji 1350 daN. W WatuCab medium podawane do rury to woda, a nie powietrze.
W dużym skrócie technologia WatuCab to wpychanie kabla w rurę osłonową przy pomocy podajnika, bądź zespołu podajników gąsienicowych napędzanych silnikami hydraulicznymi. Kabel wprowadzany jest do rury przez specjalną głowicę, która umożliwia podawanie do rury razem z kablem wody pod wysokim ciśnieniem. Na początku kabla znajdującego się w rurze zamocowany jest specjalny tłok, który „popychany” przez wodę wytwarza dodatkową siłę ciągnącą kabel. Suma sił wywieranych przez tłok i podajniki powoduje łatwe przemieszczanie się kabla w rurze. Dodatkowo, woda wywołuje efekt smarowania kabla, zmniejszając jego tarcie o ścianki rury, a także poprzez działanie siły wyporu „zmniejsza” ciężar instalowanego kabla. Długości kabla instalowane tą metodą, określaną jako „push-pull” mogą dochodzić choćby do 4 km.
Inną odmianą WatuCab jest „floating”, polegający na wpychaniu podajnikiem i podawaniu wody pod ciśnieniem, ale bez tłoka na końcu kabla. Tą techniką można osiągnąć odległości choćby kilkunastu kilometrów, ale wymaga to zastosowania pomp o bardzo dużej wydajności. Bardzo ciekawym wariantem WatuCab jest metoda „free floating”.
W początkowej fazie zastosowana jest technika „push-pull”, przy pomocy której do rury osłonowej wprowadzany jest odcinek kabla określonej długości (z reguły kilkaset metrów). Następnie na końcu kabla mocowany jest drugi tłok – taki, jak na początku. Rura zostaje zamknięta i podawana jest woda pod ciśnieniem. Odcinek kabla wraz z tłokami transportowany jest przez wodę pod ciśnieniem na dowolną odległość, podobnie jak zasobnik w „poczcie pneumatycznej”. Technika „free floating” ma zastosowanie głównie w łączeniu kablami energetycznymi poszczególnych wież turbin wiatrowych w farmach morskich. Technologia WatuCab otwiera naprawdę zupełnie nowe możliwości dla branży instalacji kabli energetycznych.
Miło jest mi napisać, iż WatuCab jest już od kilku lat z powodzeniem stosowany w Polsce i nasze firmy należą do czołówki europejskiej, a prawdopodobnie i światowej w tym zakresie. Jednym z ciekawszych projektów, w którym zastosowano technologię WatuCab, była budowa linii średniego napięcia 15 kV łączącej spalarnię śmieci EcoGenerator zlokalizowaną na Międzyodrzu w Szczecinie ze stacją GPZ Żelechowa.
W tamtym czasie był to najdłuższy przewiert wielorurowy w Polsce oraz po raz pierwszy na świecie dokonano wtedy instalacji trzech kabli jednocześnie.
Ewidentne korzyści ze stosowania WatuCab to:
– instalacja kabli w jednym odcinku na długich dystansach (między 2000 a ponad 4000 metrów);
– instalacja kabli na skomplikowanych trasach z dużą ilością zakrętów;
– duża szybkość instalacji kabla;
– minimalizacja ilości połączeń kabli (muf kablowych);
– mniejsza liczba pracowników potrzebnych przy instalacji;
– kompletna instalacja z jednego stanowiska startowego;
– mniejsze ryzyko uszkodzenia kabla;
– możliwość pełnego dokumentowania procesu instalacji;
– znaczące obniżenie całkowitych kosztów projektu.
Przewaga technologii WatuCab nad technologią wciągania kabli jest tak duża, iż władze niektórych miast na zachodzie Europy zastanawiają się nad zakazem korzystania z wciągarek lub co najmniej nad wskazaniem WatuCab jako zdecydowanie preferowanego rozwiązania.
Literatura
[1] Arinet – strona internetowa www.arinet.com.pl 2024
[2] WATUCAB – strona internetowa www.watucab.com 2024
[3] Wiśniewski Nidzica www.wisniewski-nidzica.pl 2024
[4] Pionierski przewiert pod Odrą Zachodnią www.ecogenerator.eu 2024
[5] Plumett WatuCab – strona internetowa www.watucab.com 2024.
[6] Plumett – strona internetowa www.plumettaz.com 2024
