TOP 10: Rozpoczął się festiwal Dwa Brzegi. Nie przegapcie tych filmów

Prezentowane w sekcji Midnight Screenings na tegorocznym festiwalu w Cannes "Balkoniary" to szalona czarna komedia, w której pobrzmiewają echa wczesnego Almodóvara i azjatyckich horrorów. Jej bohaterkami są Ruby, Nicole i Élise – trzy młode kobiety dzielące mieszkanie w trawionej falą upałów Marsylii. Niewinny balkonowy flirt z tajemniczym sąsiadem z naprzeciwka niespodziewanie przeradza się w krwawy konflikt. Reżyserka Noémie Merlant pracowała nad scenariuszem wspólnie z Céline Sciammą, autorką pamiętnego "Portretu kobiety w ogniu". Jej dzieło to bezkompromisowa, feministyczna satyra na współczesne relacje damsko-męskie.

Francuska reżyserka Agathe Riedinger zaczęła karierę z wysokiego C. Jej pełnometrażowy debiut "Dziki diament" walczył o Złotą Palmę na tegorocznym festiwalu w Cannes. Główna bohaterka filmu, 19-letnia Liane, bierze udział w castingu do popularnego reality show. Zdeterminowana dziewczyna liczy na to, iż występ w programie pozwoli jej wyrwać się z biedy i stać się gwiazdą Internetu. W naszej relacji z Lazurowego Wybrzeża pisaliśmy: w rozmaitych sferach liminalnych kryje się subtelna opowieść inicjacyjna, której filarami są precyzyjna reżyseria oraz aktorska wrażliwość. Riedinger inscenizuje perypetie bohaterki z imponującym narracyjnym "oddechem" i daje swojej gwieździe sporo przestrzeni na introspekcję. Odtwórczyni głównej roli Malou Khebizi odwdzięcza się z kolei zniuansowaną kreacją o zaskakującej emocjonalnej skali. Podziw budzi zwłaszcza naturalność, z jaką Liane przechodzi w tryb dzikiej agresji - ewidentnie widać, iż jest to nie tylko jej naturalny język ciała, ale też konfrontacyjna retoryka współczesnych mediów społecznościowych.

W dokumencie "Nie chcemy innej ziemi" poznajemy nietypowy duet. Palestyński aktywista Basel Adra i izraelski dziennikarz Yuval Abraham teoretycznie powinni znajdować się po przeciwnych stronach barykady. Ale kiedy wyrokiem izraelskiego sądu Masafer Jatta – kompleks kilkunastu palestyńskich wiosek zlokalizowanych na Zachodnim Brzegu – ma zostać przekształcona w poligon wojskowy, wspólnie stawiają opór. Wychodzą z kamerami przed uzbrojonych w karabiny i czołgi żołnierzy. W recenzji Eweliny Leszczyńskiej czytamy: Jeśli zadaniem kina dokumentalnego jest otwieranie oczu, to "Nie chcemy innej ziemi" wywiązuje się z niego w stu procentach. Relacjonując konflikt w Masafer Jatcie, Basel Adra i Yuval Abraham demaskują liczne przypadki łamania praw człowieka, jakich dopuszcza się względem Palestyńczyków Izrael. Film zdobył nagrody m.in. na festiwalach w Berlinie i Kopenhadze oraz polskim MDAG.

Film uznanej operatorki filmowej Molly Manning Walker okrzyknięto już jednym z najciekawszych debiutów reżyserskich ostatnich lat. "How to Have Sex" pokazywany był dotąd na wielu prestiżowych festiwalach, a z Cannes wrócił z nagrodą Un Certain Regard przyznawaną dziełom wyróżniającym się oryginalnym stylem i sposobem postrzegania świata przez ich twórców. Pozornie prosta fabuła o trzech dziewczynach, które planują dokonać na urlopie rytuału przejścia, przedstawiona została tu w rytmie kolorowej, głośnej imprezy, podczas której bohaterki mierzą się z olbrzymią presją i mało satysfakcjonującymi doświadczeniami. Reżyserka otwiera tym samym dyskusję na temat seksualnych doświadczeń z perspektywy dziewczyn i ich prawa do przyjemności.

Bohaterami dokumentu jest rodzina Marii i Nika oraz ich czworga dzieci, którzy prowadzą samowystarczalne życie w zgodzie z naturą na małej farmie zaszytej w norweskim lesie. Gdy norweska operatorka i reżyserka Silje Evensmo Jacobsen (autorka popularnego w Norwegii serialu "Team Ingebrigtsen") trafiła na tę historię za sprawą bloga pisanego przez Marię, długo nosiła się z jej opowiedzeniem. Podejmując się tego zadania, zdecydowała, iż do życiowych wyborów Marii i Nika podejdzie z pełnym szacunkiem – mimo tego iż dla wielu ich wybory mogą się wydawać kontrowersyjne. Tak się złożyło, iż okres realizacji dokumentu zbiegł się z tragedią, do której doszło w życiu rodziny. "Naturalna dzikość serca" stała się więc obrazem poszukiwania nowej drogi w czasach głębokiego smutku. Miłość i wsparcie, jakie okazują sobie członkowie rodziny, wydają się tu jednak kluczem, który porusza do głębi.

Dwa Brzegi to wyjątkowa okazja do nadrobienia zaległości z klasyki kina. W programie znalazły się bowiem tytuły, których nie da się obejrzeć w kinie. Jak chociażby fascynujący obraz psychologicznej wojny toczonej w cieniu podziałów klasowych. "Służący" to jeden z najlepszych filmów w dorobku reżysera Josepha Loseya z popisową rolą Dirka Bogarde'a jako kamerdynera Hugo Barreta. Gwarantujemy, iż od tego filmu nie będziecie mogli oderwać oczu.

Niemiecki "Pokój nauczycielski" co prawda trafił w Polsce do dystrybucji kinowej, ale w tak ograniczonym zakresie, iż prawdopodobnie większość z Was nie miała okazji go zobaczyć. A jest to jeden z najlepszych filmów prezentowanych w Polsce w tym roku. Warto więc będąc w Kazimierzu Dolnym, obejrzeć ten prosty, niepozorny, a jednocześnie fascynujący obraz zbiorowej paranoi. Fabuła zaczyna się niewinnie. Oto jeden z uczniów zostaje oskarżony o kradzież. Rodzi to efekt domina, którego skutki są trudne do przewidzenia. Świetna reżyseria, konsekwentnie prowadzona opowieść będą stanowić pożywkę do refleksji i długich dyskusji po seansie.

Po "Strefie Interesów" Jonathana Glazera w canneńskim konkursie znów pojawił się film, który stara się zredefiniować sposób mówienia o potworności zagłady. Najnowszy film Michela Hazanaviciusa to przygotowywana od wielu lat adaptacja książki Jean-Claude'a Grumberga pod tym samym tytułem, do której reżyser własnoręcznie malował animowane później plansze. "Bezcenny pakunek" próbuje wniknąć w mechanizmy propagandy, pochylając się nad biedną, zindoktrynowaną rodziną, która pewnego dnia odnajduje dziecko wyrzucone z pędzącego w kierunku Auschwitz pociągu. Hazanavicius zderza ze sobą poetykę baśni i namacalny realizm epokowej tragedii, dostarczając zaskakujący wrażliwością miks znanych tropów i nieznanych oczekiwań. Z tą tylko różnicą, iż w Grimmowskiej z ducha narracji prawdziwym potworem okazuje się drugi człowiek i jego skażony ideologią umysł. W "Bezcennym pakunku" najbardziej dziwi jego uniwersalność. Osadzona w epoce gawęda mogłaby być w końcu tylko kroniką drugowojennego okropieństwa. Tymczasem jednak okazuje się wiecznie aktualną, magiczną przypowieścią o dwóch obliczach ludzkości; jej umiejętności destrukcji Innego i inspirującej, przekraczającej wszystko sile jej przeciwstawienia.

A teraz coś dla fanów Allenowskiej przewrotności i wierzących (ale niepraktykujący) w siłę komedii romantycznej. "Wrócicie do siebie" zaczyna się tak, jak kończą wszystkie melodramaty: miłosnym niespełnieniem. Ale (Itsaso Arana) i Alex (Vito Sanz) budzą się pewnego dnia i czują, iż magiczne uczucie, które trzymało ich przy sobie przez kilkanaście lat, wygasło za sprawą codziennej rutyny. Nie ma w tym grama silnej negatywnej emocji, znanej chociażby z Baumbachowskiej obserwacji rozpadu przy okazji "Historii małżeńskiej" – ich decyzja jest obopólna, dojrzała i przyjacielska; wręcz altruistyczna, bo chodzi w końcu o to, by dać sobie drugą szansę na szczęście. Z tej okazji niedoszli rozwodnicy postanawiają wyprawić swoje własne antywesele; zapraszają rodzinę i przyjaciół, by wspólnie świętować nie koniec, ale nowy początek, który dać im ma podjęta odpowiedzialnie decyzja. "Wrócicie do siebie" to przewrotna opowieść o nauce życia obok; ironiczna krytyka miłosnych uzależnień i nieoczekiwana refleksja o tym, iż prawdziwą związkową dojrzałością jest umiejętność życia samemu ze sobą. A przy tym lekka, wakacyjna komedia o wielkich tematach i jeszcze większych decyzjach.

Wydany w 1844 roku "Hrabia Monte Christo" uchodzi za opus magnum Aleksandra Dumasa, a zarazem żelazną klasykę powieści spod znaku płaszcza i szpady. Książka była już wielokrotnie przenoszona na ekran, a do najbardziej znanych adaptacji należą hollywoodzki film z Dagmarą Domińczyk z 2002 roku oraz miniserial z Gerardem Depardieu z 1998 roku. Najnowsza odsłona przygód Edmonda Dantèsa - marynarza, który po latach spędzonych niesłusznie w więzieniu powraca do Marsylii i mści się na swoich wrogach - jest ponoć równie udana (o ile nie lepsza!) co wymienione produkcje. Alexandre de La Patellière i Matthieu Delaporte, którzy zekranizowali wcześniej "Trzech muszkieterów", stworzyli zachwycające rozmachem kino zemsty. Dyrektorka Dwóch Brzegów Grażyna Torbicka pisze, iż film "trzyma w napięciu" i jest "świetnie zagrany". Nic więc dziwnego, iż jego pokaz uświetni galę zamknięcia festiwalu.