Janina Kraupe, malarka, rysowniczka i graficzka, związana z Grupą Krakowską, to jedna z najbardziej oryginalnych artystek drugiej połowy XX wieku w Polsce. Choć wciąż dość mało znana (mimo monograficznej wystawy w 2006 roku w Muzeum Narodowym w Krakowie i wydanej w 2021 roku książce Izabeli Trzcińskiej Sztuka duchowości Janiny Kraupe). Jej sztukę przypomni nam wystawa w Galerii Aspekty w Warszawie.
Smaku twórczości Kraupe dodają jej zainteresowania ezoteryką, alchemią, wiedzą tajemną. O tym, iż zostanie artystką podobno wiedziała już jako mała dziewczynka. Wspominała prorocze sny, które „miały wyprzedzać rzeczywistość”. Po śmierci ojca, którą boleśnie przeżyła, sięgnęła po książki poświęcone Kabale, traktaty o religiach Dalekiego Wschodu i pisma Rudolfa Steinera. Odkryła również medytację, która odtąd była integralną częścią jej procesu twórczego. Częstym motywem abstrakcyjnych obrazów Kraupe stała się ewolucja ducha w materię. Na pokazywanych na wystawie obrazach, rysunkach i szkicach znajdziemy też odwołania do symboliki i tematyki astralnej. Jej obrazy wypełniają symbole planet i gwiazd, które odnajdujemy również na wykreślanych i malowanych przez artystkę horoskopach. Symbolika astralna pojawia się też na prezentowanych na wystawie w formie fotografii (nie zachowanych do dziś) projektach gobelinów przygotowanych dla Zamku w Wiśniczu. Miały one odwoływać się do czterech pór roku i pięciu etapów życia ludzkiego.
1.02–8.03.2025
Janina Kraupe. Tak jak na górze, tak i na dole
Galeria Aspekty, Warszawa, Aleje Ujazdowskie 16
www.aspektygallery.pl
Janiny Kraupe z przygotowywanym przez nią obrazem aury, fot. Zdzisław Przebindowski, 1960, archiwum rodzinne
Janina Kraupe, Uzdrawiający Ogień, 2014
