„Pójdziemy aż do słońca”, ten cytat zapożyczony z okładki autobiografii znanej, awangardowej artystki Soni Delaunay mógłby stanowić retoryczną odpowiedź kobiet-artystek na słynne już dzisiaj „Co babie do pędzla?!”. Pozwala on na podkreślenie jednego z ważnych aspektów sztuki kobiet: świadomego dążenia ku nowoczesności.27 września o godz. 15.00 zapraszamy na spotkanie z dr Martą Chrzanowską-Foltzer.
Od końca XIX wieku Francja była świadkiem narastającego zjawiska profesjonalizacji artystek. W 1897 roku paryska École des Beaux-Arts otworzyła przed kobietami swoje podwoje. Artystki pragnące rozwijać karierę malarską, korzystać z nauk niezależnych akademii oraz wystawiać i sprzedawać swoje prace wybierały Paryż jako cel artystycznych podróży. Dołączały do awangardy, wpisywały się w nowoczesne nurty sztuki, jak fowizm czy kubizm, poszukiwały własnych środków wyrazu. Począwszy od pierwszego dziesięciolecia XX wieku, polskie malarki aktywne we Francji działały również poza Paryżem, na południu, które zapisało się na kartach historii sztuki jako tygiel nowych trendów w malarstwie i przyciągało artystów, zarówno francuskich, jak i zagranicznych. W pracy twórczej u śródziemnomorskich wybrzeży nie chodziło wyłącznie o uchwycenie piękna południowego pejzażu i światła, ale także o podążanie drogami ku nowoczesności, do „miejsc sztuki” związanych z awangardą. Malując na południu Francji polskie artystki prowadziły codzienną walkę o własne, autentyczne malarstwo. Wzbogacały polską spuściznę kulturową o dzieła oryginalne i wybitne, należące do różnych nurtów stylistycznych. Prezentacja ukazuje wkład w polską kulturę XX wieku malarek znanych jak Mela Muter, a także przypomina działalność na południu Francji artystek dziś zupełnie już zapomnianych, jak Helena Het Kwiatkowska czy Dora Bianka. Przybliża także sylwetki artystek działających współcześnie na francuskim śródziemnomorskim wybrzeżu.
Marta Chrzanowska Foltzer – doktor nauk humanistycznych, historyk sztuki. Studia z historii sztuki rozpoczęła na Uniwersytecie Jagiellońskim a kontynuowała na Université de Provence (Aix-Marseille Université, Francja), gdzie w 2007 roku uzyskała tytuł doktorski. Pracę doktorską poświęciła polskim malarzom aktywnym na południu Francji od początku XX wieku do dnia dzisiejszego. Kontynuuje badania nad polskim malarstwem w południowej Francji, popularyzując wiedzę o tym istotnym aspekcie historii polskiej sztuki poprzez organizację wystaw, wykłady i publikacje naukowe. Przywraca pamięć o zapomnianych polskich artystkach, takich jak Helena Het Kwiatkowska czy Dora Bianka. Bierze czynny udział w kolokwiach, projektach badawczych i sympozjach związanych z polską obecnością na południu Francji.
„Pójdziemy aż do słońca”. W drodze ku nowoczesności – polskie malarki na południu Francji | Spotkanie z dr Martą Chrzanowską-Foltzer
27 września 2025 (sobota), godz. 15.00, sala kinowa
Bilety dostępna w kasie muzeum oraz na stronie: www.bilety.mnwl.pl
Bilet w cenie 10 zł upoważnia do udziału w samym wykładzie. Udział w wykładzie możliwy również po zakupie bilet wstępu na wystawę w dniu 27 września w cenie 40 zł normalny lub 25 zł ulgowy
Dostęp online do wykładu w cenie 5 zł od osoby