Przekładana na później nadzieja: zdrada i wyzwolenie
Ile siebie pamiętała, Zofia marzyła o podróży do Hiszpanii. Wyobrażała sobie, jak przemierza wąskie uliczki Barcelony, zachwyca się zachodem słońca nad Costa Brava, gdzie złote promienie muskały białe klify. Ta podróż była jej ukrytym pragnieniem, nagrodą za lata ciężkiej pracy, oddechem wolności od codziennej rutyny w małym miasteczku nad Wisłą. Ale za każdym razem, gdy wspominała o wyjeździe, jej mąż Krzysztof znajdował powód, by odłożyć marzenie.
„W przyszłym roku, Zosiu, obiecuję, pojedziemy” – powtarzał przez lata, a jego słowa brzmiały jak pusta obietnica. „Trzeba skończyć remont, spłacić kredyt, odłożyć trochę złotówek.” Z początku Zofia wierzyła mu. Dzieliła się marzeniem o Hiszpanii od pierwszych dni małżeństwa, a Krzysztof zapewniał, iż kiedyś tam razem dotrą. Zaczęła odkładać pieniądze, skrzętnie zbierając każdą nadwyżkę, pielęgnując nadzieję, iż w końcu staną razem na hiszpańskiej ziemi. Ale lata mijały, a „przyszły rok” zamienił się w przepaść niespełnionych obietnic. To praca pochłaniała cały czas, to lodówka się psuła, to oszczędności okazywały się niewystarczające. Zofia przekonywała siebie, iż to tylko chwilowe – na pewno kiedyś pojadą.
Gdy skończyła sześćdziesiąt lat, uzbierała już wystarczająco na luksusowy dwutygodniowy wyjazd: bilety business class, hotele z widokiem na morze, wycieczki po zabytkowych miejscach. Znów poruszyła temat, a jej oczy błyszczały z ekscytacji. ale Krzysztof, nie odrywając wzroku od telefonu, parsknął śmiechem: „Hiszpania? W twoim wieku? Co ty tam zapomniałaś? Będziesz się włóczyć po ruinach w starym kostiumie? To nie dla ciebie, Zocha.” Jego słowa spadły na nią jak cios. Zofia poczuła, jakby ktoś zdławił jej oddech. Po latach czekania, nadziei i wiary, iż on rozumie jej pragnienia, zrozumiała: Krzysztofowi nigdy nie zależało na jej marzeniu. Dla niego to był tylko dziecinny kaprys, niewarty ani czasu, ani pieniędzy.
Wtedy coś w niej pękło. Lata cierpliwości, ustępstw i nadziei rozsypały się jak domek z kart pod naporem fali. Następnego dnia, gdy Krzysztof był w pracy, Zofia podjęła decyzję. Zarezerwowała wyjazd – dwa tygodnie w Hiszpanii, tylko dla siebie. Dość czekania, dość proszenia o pozwolenie. Spakowała walizkę, zostawiła kartkę: „Miłego wędkowania, Krzysiu. Rachunki spłacisz sam.” – i pojechała na lotnisko.
Gdy Zofia wysiadła z samolotu w Barcelonie, poczuła, jakby zrzuciła z pleców niewidzialny ciężar. Wdechneła gorące powietrze, przesycone zapachem drzew pomarańczowych, i pierwszy raz od lat poczuła się wolna. Wędrując po starych zaułkach Sagrady Familii, stojąc na klifach Tossy de Mar, zrozumiała, iż zbyt długo odkładała życie dla cudzych priorytetów. I tak, założyła ten stary kostium – z dumą, nie zważając na spojrzenia innych. To był jej moment, jej życie.
Pewnego wieczoru w Tossie de Mar, podczas kolacji w restauracji z widokiem na morze, Zofia poznała Marka. Rozmawiali, śmiali się, dzielili wspomnieniami. Nagle dotarło do niej, jak bardzo brakowało jej tego uczucia – bycia zrozumianą, usłyszaną. Dla Marka nie była „za stara” – była kobietą pełną życia, gotową na nowe przygody. Resztę wyjazdu spędzili razem, odkrywając wąskie uliczki Cadaqués, próbując lokalnego wina i tworząc wspomnienia, które Zofia zachowa na zawsze.
Po powrocie do domu zastała mieszkanie puste. Krzysztof wyprowadził się do brata. Zostawił tylko krótką notatkę: „Wybieram spokój.” Ale zamiast smutku czy lęku przed samotnością, Zofia poczuła ulgę. Nie musiała już czekać na człowieka, który nigdy nie docenił ani jej marzeń, ani jej szczęścia. Miesiącami później wciąż pisała z Markiem, a jej serce wypełniała euforia na myśl o nowych przygodach. Pierwszy raz od wielu lat Zofia nie czekała, aż ktoś spełni jej pragnienia – żyła nimi.
Zofia siedziała na balkonie swojego mieszkania, patrząc na spokojną Wisłę za oknem. Przypomniała sobie, jak wiele lat temu pierwszy raz opowiedziałaPrzygarnęła kotkę, którą znalazła w parku, i nazwała ją Bursztyn, bo jej futro lśniło jak płonące słońce nad Costa Brava.
