Márquez wiecznie żywy. „Sto lat samotności” Netflixa przywróci boom na prozę iberoamerykańską? | Powtórka z łaciny

polityka.pl 3 godzin temu
Zdjęcie: Roland Allard/Agence Vu / East News


Bardzo udany serial Netflixa na podstawie „Stu lat samotności” Gabriela Garcíi Márqueza przypomina o boomie na literaturę iberoamerykańską. Dotarł do Polski najpóźniej, ale trwał najdłużej i wpłynął na rodzimą literaturę. „Ech, cholera cię wie, co ty tam napisałaś!” – powiedział Julio Cortázar do tłumaczki Zofii Chądzyńskiej, komentując niebywały sukces „Gry w klasy” w Polsce. Ta powieść z 1963 r. ukazała się u nas pięć lat później i tylko w Argentynie sprzedała się lepiej. A Cortázar stał się lokomotywą polskiego boomu na literaturę iberoamerykańską. Na spotkanie z pisarzem w warszawskim klubie Remont przyszło kilka tysięcy osób, do regulowania ruchu trzeba było zaangażować milicję.

Cortázara odkryła Chądzyńska. Przeczytała „Grę” z zachwytem w czasie podróży statkiem, zadzwoniła do pisarza od razu z portu, do którego zawinęli, i zaproponowała mu tłumaczenie. Przyznała się jednak, iż w życiu jeszcze nie przełożyła żadnej książki. Cortázar się zaniepokoił, więc przyrzekła, iż nie będzie się uczyć rzemiosła na jego najlepszej powieści, tylko przetłumaczy coś innego wcześniej. Tak się stało, a „Gra w klasy” utorowała drogę innym pisarzom z Ameryki Łacińskiej.

Chądzyńska, która stała się później jedną z ważniejszych tłumaczek z języka hiszpańskiego (tłumaczyła też z francuskiego), była postacią barwną i wszechstronną: przyjaźniła się z Gombrowiczem, pisała powieści, mieszkała w Buenos Aires, gdzie miała pralnię, całymi dniami prała, rozwieszała i segregowała prześcieradła i bieliznę. Po powrocie do Polski tłumaczyła Cortázara jak w transie, czuła, iż wchodzi w jego świat i mówi jego słowami. I w Polsce te dwa nazwiska zawsze już wymieniano razem: Cortázar, Chądzyńska.

Janusz Mazur/PAPZofia Chądzyńska

Jednak to nie „Gra w klasy” stała się symbolem całego boomu, tylko „Sto lat samotności” Gabriela Garcíi Márqueza z 1967 r., która w Polsce ukazała się po czterech latach w przekładzie Grażyny Grudzińskiej i Kaliny Wojciechowskiej.

Idź do oryginalnego materiału