Lektury obowiązkowe matura 2025. CKE wykreśliło z listy 20 tytułów, kilka wróciło po latach przerwy

gazeta.pl 7 godzin temu
Zdjęcie: Fot. Marcin Stępień / Agencja Wyborcza.pl


Matura zbliża się wielkimi krokami, toteż nic dziwnego, iż tegoroczni maturzyści nadrabiają czytanie lektur. Czy w tym roku będą mieć łatwiej, skoro MEN okroiło listę obowiązkowych tekstów literackich wymaganych na maturze? Na poziomie podstawowym pozostało 13 pozycji poznawanych w całości oraz 14 tych, które obowiązują we fragmentach. Okazuje się, iż niektóre z nich ponownie zawitały do kanonu maturalnych lektur.
5 maja 2025 roku odbędzie się pisemny egzamin maturalny z języka polskiego na poziomie podstawowym. Do egzaminu na poziomie rozszerzonym z tego przedmiotu maturzyści przystąpią nieco później, bo dopiero 21 maja. Zatem to już ostatni dzwonek, by nadrobić wszystkie zaległości. CKE przygotowało listę lektur obowiązujących na tegorocznym egzaminie. Do kanonu wróciła powieść Witolda Gombrowicza "Ferdydurke" (fragmenty) oraz "Chłopi" Władysława Reymonta (fragmenty). "Potopu" nie trzeba znać w całości. Pożegnaliśmy za to m.in.: "Konrada Wallenroda" Mickiewicza, "Kordiana" Słowackiego (trafił do listy lektur z poziomu rozszerzonego). Nie obowiązują m.in. również: "Gloria victis" Orzeszkowej, "Ludzie, którzy szli" Borowskiego, czy "Katedra" Dukaja.


REKLAMA


Zobacz wideo Piotr Głowacki wspomina mature?. "Na ostatnia? chwile? kawa, całonocne zakuwanie"


Lista lektur na maturę - poziom podstawowy
Matura z języka polskiego na poziomie podstawowym sprawdza znajomość konkretnych lektur, przerabianych w szkole. Oto pełna lista, którą powinien znać każdy uczeń.
Utwory literackie poznawane w całości:


Jan Parandowski, Mitologia, część I: Grecja,
Sofokles, Antygona,
William Szekspir, Makbet,
Molier, Skąpiec,
Adam Mickiewicz, Dziady III,
Bolesław Prus, Lalka,
Fiodor Dostojewski, Zbrodnia i kara,
Stanisław Wyspiański, Wesele,
Stefan Żeromski, Przedwiośnie,
Hanna Krall, Zdążyć przed Panem Bogiem,
Albert Camus, Dżuma,
George Orwell, Rok 1984,
Sławomir Mrożek, Tango.


Krótkie utwory literackie poznawane w całości i utwory literackie poznawane we fragmentach:


Biblia, w tym fragmenty Księgi Rodzaju, Księgi Hioba, Księgi Koheleta, Księgi Psalmów, Apokalipsy św. Jana,
Homer, Iliada (fragmenty),
wybrane utwory polskiego średniowiecza, w tym: Lament świętokrzyski (fragmenty), Rozmowa Mistrza Polikarpa ze Śmiercią (fragmenty),
Pieśń o Rolandzie (fragmenty),
Ignacy Krasicki, wybrana satyra,
Adam Mickiewicz, wybrane ballady, w tym Romantyczność,
Henryk Sienkiewicz, Potop (fragmenty),
Władysław Stanisław Reymont, Chłopi (fragmenty),
Witold Gombrowicz, Ferdydurke (fragmenty),
Tadeusz Borowski, Proszę państwa do gazu,
Gustaw Herling-Grudziński, Inny świat (fragmenty),
Marek Nowakowski, Górą "Edek" (z tomu Prawo prerii),
Andrzej Stasiuk, Miejsce (z tomu Opowieści galicyjskie),
Olga Tokarczuk, Profesor Andrews w Warszawie (z tomu Gra na wielu bębenkach),
Ryszard Kapuściński, Podróże z Herodotem (fragmenty).


Utwory poetyckie:


Horacy, wybrane utwory,
Bogurodzica,
Jan Kochanowski, wybrane pieśni, w tym: Pieśń IX I, Pieśń V ks. II; treny IX, X, XI,
wybrane wiersze poetów epoki baroku,
Ignacy Krasicki, Hymn do miłości ojczyzny,
Adam Mickiewicz, Oda do młodości; wybrane sonety z cyklu Sonety krymskie oraz inne wiersze,
Juliusz Słowacki, wybrane wiersz, w tym: Testament mój,
wybrane wiersze: Krzysztofa Kamila Baczyńskiego, Mirona Białoszewskiego, Józefa Czechowicza, Zbigniewa Herberta, Bolesława Leśmiana, Czesława Miłosza, Cypriana Kamila Norwida, Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej, Haliny Poświatowskiej, Kazimierza Przerwy-Tetmajera, Tadeusza Różewicza, Leopolda Staffa, Wisławy Szymborskiej, Juliana Tuwima.


To jednak nie koniec, bo w teście historycznoliterackim sprawdzana może być też znajomość lektur obowiązkowych z zakresu szkoły podstawowej, takich jak:


Ignacy Krasicki, bajki;
Adam Mickiewicz, Dziady cz. II;
Adam Mickiewicz, Pan Tadeusza (księgi: I, II, IV, X, XI, XII);
Aleksander Fredro, Zemsta;
Juliusz Słowacki, Balladyna.


Poziom rozszerzony z języka polskiego - te pozycje też trzeba znać
Matura 2025 z języka polskiego na poziomie rozszerzonym polega na napisaniu wypracowania. Sprawdzana jest wiedza na temat znajomości lektur obowiązkowych z zakresu podstawowego i rozszerzonego. Oto pełna lista lektur poziom rozszerzony.
Utwory literackie poznawane w całości:


Jan Kochanowski, Treny (jako cykl poetycki),
William Szekspir, Hamlet,
Juliusz Słowacki, Kordian,
realistyczna lub naturalistyczna powieść europejska (Honoré de Balzac, Ojciec Goriot lub Charles Dickens, Klub Pickwicka, lub Mikołaj Gogol, Martwe dusze, lub Gustaw Flaubert, Pani Bovary),
Michaił Bułhakow, Mistrz i Małgorzata,
Stanisław Ignacy Witkiewicz, Szewcy,
Tadeusz Konwicki, Mała Apokalipsa,
Janusz Głowacki, Antygona w Nowym Jorku.


Krótkie utwory literackie poznawane w całości i utwory literackie poznawane we fragmentach:


Homer, Odyseja (fragmenty),
Dante Alighieri, Boska Komedia (fragmenty),
Franz Kafka, Proces (fragmenty),
Bruno Schulz, wybrane opowiadania z tomu Sklepy cynamonowe,
Sławomir Mrożek, wybrane opowiadanie,
wybrany esej Gustawa Herlinga-Grudzińskiego, Zbigniewa Herberta.


Utwory poetyckie:


wybrane utwory poetyckie z romantycznej literatury europejskiej,
Cyprian Kamil Norwid, Fortepian Szopena,
wybrane wiersze: Stanisława Barańczaka, Czesława Miłosza, Traktat moralny (fragmenty), Juliana Przybosia.
Idź do oryginalnego materiału