Zdjęcie: Audiobooki vs. e-booki, czyli jak Polacy konsumują treści literackie
Sposób, w jaki Polacy sięgają po literaturę, zmienia się wraz z rozwojem technologii. Popularność cyfrowych form czytania i słuchania treści stale rośnie, a audiobooki i e-booki zyskują nowe grupy odbiorców. W tym artykule przyglądamy się aktualnym danym, analizujemy preferencje konsumentów oraz wskazujemy, co wpływa na wybór danej formy lektury. To kompleksowe zestawienie pomoże Ci zrozumieć, jak zmieniają się nawyki czytelnicze Polaków w erze cyfrowej transformacji kultury.
Jak zmieniają się nawyki czytelnicze Polaków?
Zgodnie z raportem Biblioteki Narodowej opublikowanym pod koniec 2024 41% Polaków przeczytało w ciągu ostatnich 12 miesięcy co najmniej jedną książkę. To podwyżka względem poprzedniego roku, potwierdzający
powolny, ale stabilny trend wzrostowy w zakresie czytelnictwa.
Co istotne,
cyfrowe formaty odgrywają coraz większą rolę. Według raportu „Zwyczaje Polaków związane z użytkowaniem e-booków i audiobooków” 17% badanych korzystało z e-booków, a 14% – z audiobooków. Jednocześnie
użytkownicy do 35. roku życia znacznie częściej wybierają audiobooki niż papierowe książki. To doskonały przykład rosnącej roli technologii mobilnych w codziennym kontakcie z literaturą.
Audiobooki – wygoda, mobilność i multitasking
Audiobooki zyskują na znaczeniu
przede wszystkim wśród osób aktywnych zawodowo, a także kierowców i pasażerów komunikacji miejskiej. Dają możliwość „czytania” bez konieczności patrzenia w ekran – co przekłada się na dużą wygodę w codziennym życiu.
Polacy najczęściej słuchają audiobooków:
- podczas jazdy samochodem,
- w trakcie wykonywania obowiązków domowych,
- podczas aktywności fizycznej, np. biegania.
Warto także z
wrócić uwagę na rosnącą jakość produkcji – coraz więcej tytułów nagrywanych jest przez profesjonalnych lektorów i znanych aktorów, co dodatkowo zwiększa atrakcyjność tej formy kontaktu z literaturą. Świetnym przykładem jest Audioteka – serwis, który oferuje nie tylko audiobooki, ale także superprodukcje.
E-booki – cyfrowe czytanie bez ciężkiej torby
E-booki stanowią idealną alternatywę dla tradycyjnych książek papierowych – są
lekkie, dostępne na żądanie i wygodne w użytkowaniu. Korzystają z nich najczęściej osoby, które cenią możliwość samodzielnego czytania oraz mobilność.
Z danych wynika, iż największymi entuzjastami e-booków są:
- studenci i uczniowie – dzięki łatwości robienia notatek,
- osoby korzystające z literatury specjalistycznej i naukowej.
Wynika to z tego, iż e-booki oferują dodatkowe funkcjonalności, takie jak wyszukiwanie w tekście, robienie zakładek, personalizacja wyglądu – i to właśnie te cechy coraz częściej decydują o ich wyborze.
Co ciekawe, w 2024 roku
wielu czytelników deklarowało, iż czyta głównie na telefonie, nie na klasycznym czytniku typu Kindle czy PocketBook.
Kto wybiera audiobooki, a kto e-booki? Profil odbiorców
Między obiema formami istnieją wyraźne różnice demograficzne i behawioralne.
Audiobooki:
- dominują wśród osób w wieku 25-44 lat,
- większy udział mężczyzn,
- średni czas słuchania dziennie to 20-30 minut.
E-booki:
- popularniejsze wśród kobiet,
- wyższy udział wśród osób z wykształceniem wyższym,
- częściej wybierane przez osoby powyżej 45. roku życia, przywiązane do tradycyjnej formy lektury.
Co wpływa na wybór formy – audiobook czy e-book?
Wybór między audiobookami a e-bookami wynika z takich czynników jak:
- styl życia i czas wolny,
- typ treści (powieść, poradnik, literatura faktu),
- chęć pogłębiania wiedzy vs. potrzeba relaksu,
- preferencje sensoryczne (słuchanie vs. czytanie),
- komfort użytkowania: ekran vs. słuchawki,
- dostępność językowa (np. lektorzy zagraniczni vs. tekst oryginalny).
Przyszłość konsumpcji treści cyfrowych w Polsce
Patrząc na aktualne trendy, możemy mówić o
wyraźnym przesunięciu w stronę modelu hybrydowego – czyli integracji tekstu z dźwiękiem. Rozwój narzędzi TTS (text-to-speech) i lektorów generowanych przez sztuczną inteligencję otwiera nowe możliwości w zakresie dostępności i personalizacji treści.
Coraz większe znaczenie mają również
systemy rekomendacyjne – podobne do tych znanych z serwisów streamingowych. Pomagają one czytelnikom i słuchaczom w odkrywaniu nowych książek zgodnych z ich preferencjami.
Zarówno
audiobook, jak i e-book mają swoje miejsce w codziennym życiu polskich czytelników. Wybór formy zależy od wielu czynników – od stylu życia, przez preferencje sensoryczne, po typ treści. Jedno jednak jest pewne: cyfrowa konsumpcja treści w Polsce dynamicznie rośnie i wszystko wskazuje na to, iż ten trend będzie się utrzymywać.
