Ja zamiast wolności dostałam… opiekę nad człowiekiem, który zamienił mnie na młodszy model.
Z Jurkiem byliśmy razem ponad trzydzieści lat. Poznaliśmy się na zabawie w remizie, ja miałam dziewiętnaście lat, on dwadzieścia cztery i uśmiech cwaniaka, który myśli, iż cały świat przed nim stoi otworem.
Urodziłam mu dwoje dzieci, prałam, gotowałam, pomagałam spłacać kredyt. Widziałam, jak siwieją mu włosy na skroniach, jak brzuch powoli rośnie od piwa, jak rano narzeka na kręgosłup – normalne, wspólne starzenie się.
Myślałam, iż jesteśmy drużyną.
Do dnia, kiedy na jego telefonie wyskoczyła wiadomość:
„Kochanie, dziś u ciebie czy u mnie? Twoja żona chyba nic się nie domyśla 😘”.
Najpierw była panika.
Potem szukanie racjonalnych wytłumaczeń. „To pewnie pomyłka”. „Może głupi żart”. „Może kolega”.
Skończyło się na tym, iż przycisnęłam go wieczorem w kuchni.
– Kto to jest? – zapytałam, pokazując ekran.
Na sekundę zobaczyłam w jego oczach strach, ale gwałtownie go zagłuszył śmiechem.
– Daj spokój, Zosiu – machnął ręką. – To tylko taka głupia gierka w pracy, dziewczyny się wygłupiają…
Druga wiadomość ucięła mu tłumaczenia:
„Nie mogę się doczekać, jak wreszcie powiesz jej prawdę. Ile można być tym złym kochankiem? Chcę być twoją żoną, nie sekretem.”
Krew odpłynęła mi z twarzy.
– Jak wytłumaczysz to? – zapytałam lodowato.
Długo milczał.
– Zakochałem się – wyrzucił w końcu. – Tak po prostu. Ona ma 29 lat, życie przed sobą, inne spojrzenie, rozumiesz… Przy tobie… czuję się stary.
Przy mnie.
Czyli to moja wina, iż zegar tyka.
Rozwód przyszedł szybko. Jurek się śpieszył. „Małolata”, jak zaczęli mówić o niej w rodzinie, nie chciała być „tą trzecią”.
– Zostawiam ci mieszkanie – powiedział wielkodusznie. – Zamieszkam u Marty. Ty tu masz swoje gniazdko, swoje rzeczy. Dzieci są dorosłe, poradzą sobie.
No tak. Tak wygląda „uczciwy podział”: on z nową miłością zaczyna od zera, ja zostaję w starym życiu z łatką „tej porzuconej”.
Na ulicy ludzie patrzyli na mnie z mieszaniną litości i ciekawości.
– Zosia, a co tam z Jurkiem? – pytały sąsiadki. – Taka porządna byłaś, a on poszedł do młodszej. Widzisz, faceci to tylko jedno…
Przestali mówić „Jurek i Zosia”. Została „ta od Jurka” i „jego młoda”.
Pierwsze miesiące po rozwodzie były jak życie bez skóry. Wszystko bolało.
On wrzucał na Facebooka zdjęcia z wyjazdów: Jurek i Marta nad morzem, Jurek i Marta w górach, Jurek i Marta „wreszcie szczęśliwi”.
Wyłączyłam internet w telefonie, żeby się nie zadręczać. Skupiłam się na pracy, na działce, na wnukach.
Próbowałam zbudować od nowa coś, co przypominałoby normalność.
Czas mijał.
Rok. Drugi.
Od znajomych od czasu do czasu dochodziło:
– Widziałam Jurka z tą swoją. Wygląda na zakochanego jak nastolatek. Chodzi za nią z torbami, kwiaty nosi…
Starałam się nie słuchać. Nie mój cyrk, nie moje małpy – powtarzałam, choć te małpy kiedyś mieszkały w moim domu.
Trzeciego roku po rozwodzie zadzwonił telefon. Numer zastrzeżony.
– Halo? – odebrałam.
Zamiast Jurka, w słuchawce odezwał się męski, obcy głos.
– Czy rozmawiam z Zofią Kowalską, byłą żoną pana Jerzego Kowalskiego? – zapytał.
Ścisnęło mnie w żołądku.
– Tak – odpowiedziałam niepewnie.
– Dzwonię ze szpitala – powiedział. – Pani były mąż trafił do nas w ciężkim stanie. Udar mózgu. Ma pani chwilę, żeby przyjechać?
Usiadłam na krześle, bo świat zaczął mi wirować.
– A jego… żona? – spytałam odruchowo.
– Była chwilę – odparł lekarz sucho. – Powiedziała, iż ma pracę, mieszkanie w wynajmie, nie może się nim zajmować. Powiedziała, iż „nie jest jego rodziną z papierów”.
Nie jest. To ja byłam.
Była.
W drodze do szpitala miałam w głowie jeden wielki chaos.
Część mnie krzyczała: „Po co jedziesz? Niech się nim ta młoda zajmuje. Chciał nowego życia, to niech ma nowe konsekwencje”.
Druga… pamiętała mężczyznę, z którym przeżyłam trzy dekady. Ojca moich dzieci. Człowieka, który kiedyś nosił mnie na rękach do łóżka, gdy miałam grypę.
Na oddziale intensywnej terapii zobaczyłam go podpiętego do aparatury, z przekrzywioną twarzą, pozbawionego tej pewności siebie, która tak mnie kiedyś denerwowała.
– Mózgowo jest przytomny – wyjaśniał lekarz. – Ale prawostronny niedowład, problemy z mową. Czeka go długa rehabilitacja. Czy ma rodzinę, która mogłaby się nim zająć?
Spojrzał na mnie znacząco.
– Dzieci – odpowiedziałam szybko. – Ma dwoje dorosłych dzieci. I… partnerkę.
– Dzieci mogą pomóc – przytaknął. – Ale ktoś musi być przy nim na stałe. Partnerka stwierdziła, iż nie jest w stanie. Powiedziała, cytuję: „Ja się nie pisałam na pieluchy i wózek inwalidzki”.
Zawahał się.
– Wiem, iż to… delikatna sytuacja – dodał. – Ale praktyka jest taka, iż najczęściej to była żona zostaje opiekunką. Znają się państwo, dzieci…
Zaśmiałam się bez radości.
– Wie pan, co jest delikatne? – spytałam. – Że człowiek, który zdradził mnie i zostawił dla młodszej, teraz znowu spada mi na głowę jak niechciany prezent.
Dzieci przyjechały wieczorem.
– Mamo, co my zrobimy? – zapytała córka, łzy w oczach. – Przecież on sam nie da rady. Marta… powiedziała mi prosto, iż tyle w tym „nowym życiu”, o ile on jest zdrowy.
Wyjęła telefon, pokazała mi wiadomość.
„Nie dam rady, Asia. Jestem młoda, nie będę sobie życia rujnować siedzeniem przy twoim ojcu. Niech się nim zajmuje ktoś, kto go znał dłużej. Ja próbowałam, ale nie dam rady. Przykro mi.”
Przykro mi.
Tyle zostało z wielkiej miłości „na zawsze”.
Syn siedział w milczeniu.
– Mamo… – zaczął w końcu. – My mamy swoje rodziny, pracę. Możemy się zmieniać, odwiedzać go, pomagać, ale… nikt z nas nie weźmie go na pełny etat. Ty jesteś na emeryturze. Nie wiemy, co robić.
To było jak kolejny cios: „ty jesteś na emeryturze” – czyli masz czas.
Czas, którego nikt nie pytał, czy chcesz przeznaczyć na byłego męża.
Wróciłam do domu rozbita. Usiadłam w kuchni, patrzyłam na kubek z herbatą, który stygnął, i zadawałam sobie pytanie, którego bałam się najbardziej:
„Czy ja naprawdę mam po raz drugi spłacać rachunki za jego wybory?”
Następnego dnia poszłam do szpitala jeszcze raz. Weszłam do sali.
Jurek leżał, patrzył w sufit. Gdy mnie zobaczył, łzy stanęły mu w oczach. Usta poruszyły się niezgrabnie.
– Zo… si… – wydukał.
Usiadłam obok. Milczeliśmy chwilę.
– Wy… bacz… – wydusił w końcu, krzywiąc się z wysiłku.
– Nie wiem, czy umiem – odpowiedziałam szczerze. – Za mało mi czasu zostało, żeby poukładać to wszystko w głowie.
Spuścił wzrok.
– Ona… – zaczął, dławiąc się słowami – po… szła.
– Wiem – przytaknęłam. – Nie pisała się na chorobę. Chciała tylko fajne zdjęcia na Instagramie z twoją nową miłością, nie pieluchy i cewniki.
Łzy popłynęły mu po policzkach. Prawą ręką nie mógł ich choćby otrzeć.
I wtedy coś we mnie pękło – ale nie to, co myślałam. Nie złudzenia – te zniknęły dawno. Pękła twarda skorupa złości, odsłaniając pod spodem coś, czego nienawidziłam… litość.
Nie zostałam bohaterką z filmu. Nie rzuciłam się dramatycznie do jego łóżka, nie wybaczyłam wszystkiego jednym uściskiem.
Podjęłam decyzję praktyczną.
– Nie wrócimy do siebie – powiedziałam mu prosto. – Nigdy więcej nie będę twoją żoną. Ale jesteś ojcem moich dzieci. Nie chcę ich skazywać na poczucie winy, iż zostawili cię w szpitalu jak psa w schronisku.
Spojrzał na mnie z mieszaniną nadziei i wstydu.
– Wezmę cię do siebie – dodałam. – Na warunkach, które ustalę ja, nie ty. Masz oddzielny pokój. Nie będę twoją służącą, tylko opiekunką na tyle, na ile mi starczy zdrowia. Dzieci będą pomagać. A ty…
Zawahałam się.
– Ty będziesz miał dużo czasu w myślenie.
Sąsiedzi patrzyli na mnie jak na wariatkę.
– Zwariowałaś? – pytała sąsiadka z góry. – On cię zdradził, zostawił dla gówniary, a teraz jeszcze będziesz mu pod tyłek podkładać poduszki?
Uśmiechałam się gorzko.
– Widzisz – mówiłam – on wymienił mnie na młodszy model, ale jak przyszło co do czego, to stara wersja okazała się „niezbędna”. Młoda uciekła w podskokach. Ja zostaję… nie z miłości. Z przyzwoitości. I dla siebie, i dla dzieci.
W nocy czasem siedzę przy jego łóżku, podaję mu wodę, poprawiam poduszkę.
Słyszę, jak próbuje powiedzieć: „Przepraszam”, „dziękuję”, „żałuję”.
Czasem udaje mu się wykrztusić jedno sylabą.
Nie wiem, czy naprawdę żałuje zdrady. Czy tylko tego, iż świat nie potoczył się po jego myśli.
Czasem mam w sobie wściekłość tak wielką, iż mam ochotę wrzasnąć:
– To ja powinnam tańczyć po plaży z nowym partnerem, a ty – zmieniać pieluchy i płacić za swoje romanse! To ja powinnam mieć drugą młodość, nie drugą zmianę przy łóżku byłego męża!
Ale potem przychodzi Zosia, nasza wnuczka, siada mi na kolanach i mówi:
– Babciu, dobrze, iż dziadek jest u ciebie. Bałam się, iż będzie sam w szpitalu.
I rozumiem, iż najpełniejszą karą dla niego nie jest to, iż go zostawię.
Najpełniejszą karą jest to, iż musi patrzeć, jak kobieta, którą zranił najbardziej, jest jedyną, która została, kiedy cała reszta zwiała.
Mąż wymienił mnie na młodszą.
Zdradził, spakował walizki, wybiegł z mojego życia w podskokach.
Kara za ten romans przyszła dopiero później.
Nie przyszła w postaci rozwodu, papierów z sądu, podziału majątku.
Przyszła w postaci udaru, niedowładu i pustego łóżka, przy którym została już tylko „stara żona”.
I może właśnie to jest w tej historii najbardziej dramatyczne:
Nie to, iż młoda uciekła przy pierwszym podmuchu losu.
Tylko to, iż to ja – ta „stara, niewystarczająca” – znowu okazuję się dla niego jedyną stałą rzeczą w życiu. I iż teraz on ma całe dnie na myślenie, co naprawdę się liczyło. A ja… całe dnie na zastanawianie się, ile jeszcze jestem mu winna.
