Sala Teatralna Wojewódzkiego Domu Kultury w Kielcach zgromadziła licznych miłośników kultury ludowej, języka i tradycji. W ramach XIV Regionalnego Przeglądu Gadek „Toto nase ludowe godanie” oraz Świętokrzyskiego Przeglądu Teatrów Wiejskich zaprezentowali się gawędziarze i zespoły folklorystyczne, przyciągając publiczność w różnym wieku.
Największym zainteresowaniem cieszyły się występy gawędziarzy, którzy w świętokrzyskiej gwarze przedstawiali opowieści pełne humoru i wzruszeń. Były to historie oddające ducha dawnych czasów oraz życie codzienne przodków.
– Każdy z tych występów był jak podróż w przeszłość. Można było poczuć, jak żyli nasi dziadkowie i pradziadkowie, co ich bawiło, co wzruszało – mówiła pani Jadwiga, jedna z uczestniczek wydarzenia.
Łucja Wiśniewska z Nowego Bostowa, zdobywczyni III miejsca w XIV Regionalnym Przeglądzie Gadek „Toto nase ludowe godanie”, zaprezentowała historię przekazaną jej przez babcię.
– Tytuł opowieści to „Gadka o Helenie i o łanie, co na białym koniu jeździł”. Wciąż szukam ludzi, którzy pamiętają tamte czasy i gwarę, aby móc przekazywać tę tradycję dalej – mówiła laureatka.
Jak przyznała, jej przygoda z zespołem ludowym zaczęła się niespodziewanie trzy lata temu.
– Pamiętam jak na pierwszej próbie zespołu ludowego do którego w tej chwili należę „Sołtyski” zastanawiałam się, co ja tu robię, ale z czasem ta pasja całkowicie mnie pochłonęła. Uwielbiam to co robię – dodała.
Prezentacje oceniali językoznawcy i etnografowie, w tym dr Krzysztof Karbownik, historyk i kierownik Działu Sztuki Ludowej w Muzeum Wsi Kieleckiej. Podkreślał, iż dla niego najważniejsze były oryginalność oraz zgodność z tradycją.
– W ocenie zwracam uwagę na wierne odwzorowanie obrzędów i zwyczajów. Ważne jest, aby nie przeinaczać faktów etnograficznych. Obrzędy powinny zachować swój magiczny charakter, a zwyczaje odzwierciedlać praktyki dawnych pokoleń – wyjaśnił.
Dr Karbownik podkreślił, iż na przestrzeni lat różnych tego typu konkursów zauważył pozytywne zmiany w jakości występów.
– Kiedyś zespoły ludowe często przedstawiały zwyczaje w sposób teatralny, niekiedy z użyciem nieodpowiednich materiałów czy strojów. Dziś obserwujemy większą dbałość o detale. Uczestnicy coraz częściej korzystają z literatury, aby lepiej zrozumieć dawne tradycje – powiedział.
Wydarzenie zostało zorganizowane przez Wojewódzki Dom Kultury w Kielcach oraz Starostwo Powiatowe w Kielcach.
LISTA Laureatów:
XIV Regionalny Przegląd Gadek „Toto nase ludowe godanie”
I MIEJSCE
– Zofia Woś z Oleśnicy
II MIEJSCE
– Barbara Latała z Dąbrowy Górnej
III MIEJSCE
– Łucja Wiśniewska z Nowego Bostowa
Świętokrzyski Przegląd Teatrów Wiejskich
I MIEJSCE
– Zespół Ludowy KGW „Jaworzanki” z Jaworza
II MIEJSCE
– Zespół Folklorystyczno-Obrzędowy „Sołtyski” z Pawłowa
III MIEJSCE
– Koło Gospodyń Wiejskich „Śwarne Kakonianki” z Kakonina
WYRÓŻNIENIE
– Zespół Pieśni i Tańca „Leśnianie” z Leśnej-Starej Wsi
– Zespół „Świętokrzyskie Jodły” ze Śniadki Drugiej