Wspomnienie z ostatniego takiego Pleneru. Nowe pomysły w Wieliczce

21 listopada została otwarta wystawa dokumentująca 23. Plener Malarski Artystów Niepełnosprawnych „Jedno Muzeum – dwa skarby UNESCO”. Uroczystość odbyła się w podziemnej ekspozycji Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka, gdzie ogłoszono zakończenie tej formuły przedsięwzięcia. Przewidziane są dalsze działania, ale wybór nowej koncepcji dopiero zapadnie. Natomiast ponad 100 prac znajdujących się w Komorze Modena można podziwiać do 9 marca 2025 r.

– Teraz kończymy pewien etap. Te 25 lat to długi okres. Ten projekt będzie dobiegał do końca, ale myślę, iż będą nowe pomysły – powiedział podczas otwarcia wystawy Jan Godłowski, dyrektor Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka.

Już wiosną pojawiła się zapowiedź o ostatnim w tej formule Plenerze Malarskim Artystów Niepełnosprawnych. On odbył się 27-28 maja w Wieliczce, a towarzyszyło mu hasło „Jedno Muzeum – dwa skarby UNESCO”. Wydarzenie zostało zorganizowane przez MŻKW we współpracy z Fundacją Sztuki Osób Niepełnosprawnych w Krakowie.

Podmioty te po raz pierwszy zaprosiły na Plener w 1999 r. Wówczas artyści spotkali się w podziemnej ekspozycji wielickiego Muzeum. Do 2018 r. imprezy odbywały się co roku. Później zapadła decyzja o przejściu na cykl co 2 lata. Jednak wydarzenie wstępnie zaplanowane na 2020 r. zostało przełożone z powodu pandemii na 2021 r.

W ciągu ćwierćwiecza artyści odwiedzili różne miejsca wpisane na listę UNESCO. Część Plenerów zorganizowano w województwie małopolskim, m.in. w Krakowie, Bochni i Kalwarii Zebrzydowskiej. Były też spotkania w innych częściach kraju, np. w Jaworze, Świdnicy, Wrocławiu, Malborku, Tarnowskich Górach, a choćby za granicą – w Bardejowie i Bańskiej Szczawnicy (Słowacja). Tym razem artyści skupili się na dwóch wielickich obiektach znajdujących się na liście UNESCO: Zamku Żupnym oraz wnętrzach kopalni soli w podziemnej ekspozycji Muzeum.

– Tegoroczny Plener, tak jak i wcześniejsze, cieszył się dużym zainteresowaniem artystów. Tym bardziej iż mieli zapewniony wygodny nocleg z posiłkami, a dla uczestników to ważne. Byli bardzo zadowoleni, bo to okazja nie tylko do tworzenia, ale też do spotkania się i porozmawiania. Przyjechały osoby zarówno z Krakowa i okolic, jak i spoza województwa małopolskiego – poinformowała Helena Maślana, prezes Fundacji Sztuki Osób Niepełnosprawnych.

Plenerowe skarby
Uroczystość odbyła się w podziemnej ekspozycji Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka, 135 metrów pod ziemią. Przybyli na nią liczni goście, w tym burmistrz Wieliczki Rafał Ślęczka. Pierwsza część wydarzenia została zorganizowana w Komorze Długosza. W programie znalazł się m.in. występ Teatru Stańczyk, który działa w ramach Fundacji Sztuki Osób Niepełnosprawnych. Grupa prowadzona przez Renatę Nowicką zaprezentowała przedstawienie „Wernisaż”. Po tej części zaproszono na wystawę znajdującą się w Komorze Modena.

– Nasi artyści mieli okazję po raz pierwszy zobaczyć i tworzyć w Zamku Północnym. W tym roku otwarto go po remoncie. W nim znalazły się nowe przestrzenie ekspozycyjne, przygotowano wystawę poświęconą eksponatom ze skarbca Kościoła św. Klemensa. Część prac przedstawia monstrancję czy inne zabytki prezentowane na wystawie – podkreśliła Magdalena Waśniowska-Nowak, kierownik Działu Obsługi
Zwiedzających w Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka.

Wystawa potrwa do 9 marca 2025 r. Wybrano na nią ponad 100 prac przygotowanych w różnych technikach. Wśród nich można podziwiać obrazy, drzeworyty czy przestrzenną pracę przedstawiająca bryłę.

– zwykle malowałem tylko kredkami, trochę mrocznie. Na tegorocznym Plenerze postanowiłem zrobić kolorowe budynki, żeby było inaczej i trochę śmieszniej. Zainspirował mnie pokaz szopek odbywający się na Rynku Głównym w Krakowie. Pomyślałem, iż coś podobnego można zrobić z wielickich obiektów – powiedział Stanisław Kmiecik, artysta malujący ustami i nogami, uczestnik wielu Plenerów.

Również Barbara Marzec z Sosnowca ma w swoim dorobku sporo prac z imprez organizowanych przez MŻKW i FSON. Początkowo malowała, a z czasem postawiła na kolaże z fotografii. Można na nich obejrzeć eksponaty, zabytki i artystów. Ostatnio wykonała takie dzieło artystyczne z okazji 200-lecia parafii pw. św. Klemensa w Wieliczce.

– Każdy, kto przychodzi na wystawy poplenerowe, widzi nas jako ludzi, którzy podziwiają różne prace. Postanowiłam więc, iż będę robiła zdjęcia wszystkim uczestnikom Plenerów podczas malowania. To są zwykle niespodziewane fotografie. Ale pokazałam też eksponaty wystawione w Zamku – powiedziała Barbara Marzec.

Ciąg dalszy nastąpi
Jak zaznaczyła Magdalena Waśniowska-Nowak, nowa formuła nie pozostało ustalona. Natomiast pojawiają się różne koncepcje, przede wszystkim związane z Wieliczką, a nie z wyjazdami do innych miast. Nie wiadomo, kiedy i jaka decyzja zapadnie, być może w zimie.

– Kiedy usłyszałem, iż to koniec tego projektu, to zacząłem sobie przypominać te wszystkie fajne miejsca, które zwiedziliśmy. Gdyby nie Plenery, to pewnie nie pojechałbym tam prywatnie. Czasem zaglądałem w różne zakamarki, do których zwykle wycieczki nie chodzą. Będzie mi tego brakować. Ale wierzę, iż powstanie nowy projekt – opisał Stanisław Kmiecik.

Z kolei FSON zamierza m.in. kontynuować organizowanie plenerów malarskich w Krakowie podczas inauguracji Tygodnia Osób Niepełnosprawnych „Kocham Kraków z wzajemnością”. Helena Maślana dodała, iż został też przygotowany wniosek dotyczący dalszego prowadzenia Galerii Stańczyk przy ul. Królewskiej. Ponadto Fundacja zawarła na 2025 r. porozumienie o współpracy z Muzeum Narodowym w Krakowie.

Zobacz galerię…

Info i fot. Marcin Gazda

Data publikacji: 29.11.2024 r.