Zmiany klimatu i pogody z każdym kolejnym rokiem są coraz bardziej dynamiczne. Nagłe wahania temperatur, deszcze nawalne, burze, a jednocześnie susze i niedobory wody. Zauważa to już prawie każdy, w tym także dzieci. Mając świadomość tych zjawisk nie powinniśmy biernie czekać – czas podjąć działania, choćby na niewielką skalę. Jako dorośli możemy też sprawić, aby najmłodsi odkrywając świat przyrody, dowiadywali się dlaczego warto troszczyć się o wodę i środowisko, także te tuż obok nas. Pomocne w tym mogą być programy edukacyjne jak Planeta Energii , który z inicjatywy Energi z Grupy ORLEN, pokazują, iż nauka może iść w parze z zabawą. Dzięki nim zaangażowani nauczyciele i rodzice mogą wyjaśniać dzieciom jak działa natura i nauczyć je nawyków i zachowań, które mogą mieć pozytywny wpływ na świat roślin i zwierząt, zwłaszcza w naszym najbliższym otoczeniu.
Marzena Rogalska podczas Pikniku bioróżnorodności w Parzymiechach
Na co dzień trudno zauważyć, jak bardzo przyroda się zmienia. Wydaje się, iż lasy, łąki czy stawy wyglądają tak samo jak zawsze. Tymczasem naukowcy pokazują, iż w Polsce zniknęła już ogromna część terenów podmokłych – szacuje się, iż aż 85% torfowisk zostało odwodnionych lub zniszczonych. To poważny problem, bo mokradła działają jak naturalne gąbki – magazynują wodę, spowalniają jej odpływ i chronią przed suszą. Kiedy ich brakuje, szybciej wysychają rzeki i stawy, a zwierzęta tracą swoje domy.
Pomyśl o Ziemi jak o wielkim ogrodzie. Każdy gatunek, zaczynając od pszczół, przez drzewa, aż po ludzi – to jego mieszkańcy. W ogrodzie potrzebna jest równowaga: słońce, woda i czyste powietrze. Kiedy jednak klimat się zmienia, równowaga zostaje zachwiana. To tak, jakby ktoś za długo podlewał jedną część ogrodu, a drugą zupełnie zaniedbał – w jednym miejscu powstaje bagno, w innym ziemia pęka od suszy. Pszczoły, które są ogrodowymi pomocnikami, zaczynają mieć trudności ze znalezieniem kwiatów. Zwierzęta muszą przenosić się w nowe miejsca, a rośliny usychają albo rosną w innych porach roku niż zwykle. W efekcie ogród, który znamy, powoli się zmienia – a my, jako jego ogrodnicy, możemy pomóc mu wrócić do zdrowia: sadząc drzewa, dbając o wodę i ograniczając marnowanie energii.
Planeta Energii od kilku lat edukuje na temat bioróżnorodności i jej znaczenia m.in. dla ochrony klimatu. W tegorocznej edycji organizatorzy skupiają się na niezwykłej roli wody w przyrodzie i klimacie. Dzieci odkryją tajemnice ekosystemów wodnych i podmokłych, poznają żabę moczarową, która wybiera wilgotne łąki i torfowiska na swoje siedlisko, usłyszą tajemnicze odgłosy bąka – skrytego ptaka trzcinowisk – i dowiedzą się, jak czapla siwa poluje na ryby. Spotkają również bobra europejskiego – prawdziwego inżyniera natury, którego tamy i żeremia potrafią zmieniać oblicze całych ekosystemów.
Nauczyciele otrzymają scenariusze lekcji i karty pracy pełne ciekawostek i inspiracji, dzięki którym łatwo połączą edukację z zabawą, a przy tym uwrażliwią uczniów na znaczenie wody i jej wpływ na bioróżnorodność oraz nasze wspólne jutro.
Laureaci 13. edycji, dzieci ze szkoły podstawowej podczas Pikniku bioróżnorodności w Parzymiechach
Ruszyła rejestracja do 14. edycji Planety Energii – ogólnopolskiego programu edukacyjnego, który od lat uczy dzieci i młodzież, jak troszczyć się o środowisko naturalne, łącząc naukę z zabawą i inspirując do wspólnego działania. Na najbardziej aktywnych i twórczych uczestników czekają atrakcyjne nagrody. Trzy zwycięskie placówki otrzymają vouchery o wartości 12 000 zł na stworzenie własnej Strefy Bioróżnorodności – wyjątkowej przestrzeni, w której przyroda stanie się częścią codziennej nauki i zabawy. Ponadto aż 100 szkół i przedszkoli zyska specjalne pakiety do zakładania mini ogrodów deszczowych, wspierających lokalne ekosystemy. To jednak nie wszystko – dwudziestu nauczycieli zostanie zaproszonych na wyjątkową, dwudniową, bezpłatną Akademię Planety Energii, gdzie będą mogli rozwijać swoje kompetencje i zdobywać inspiracje do pracy z dziećmi. Ambasadorami programu zostali: Marzena Rogalska, Liliana Zajbert, Aneta Chmielińska i Krystian Hanke – znane i lubiane osobowości, które swoją wiedzą i zaangażowaniem będą zachęcać dorosłych i uczniów do działania, wspierając najmłodszych w zakresie edukacji przyrodniczej i ochrony środowiska. Wsparciem merytorycznym służyć będą również Eksperci Planety Energii: Przemysław Staroń (Nauczyciel roku 2018) oraz Anna Ruszczak (laureatka 12. edycji programu), dzieląc się z nauczycielami swoimi doświadczeniami oraz wskazówkami dotyczącymi tego jak przekazywać dzieciom rzetelną wiedzę o polskich wodach oraz tego, jak w praktyce dbać o ich czystość i bioróżnorodność.
W tegorocznej edycji Planety Energii mogą wziąć udział klasy 0–3 szkół podstawowych oraz zerówki przedszkolne z całej Polski. Aby dołączyć do konkursu, nauczyciel rejestruje swoją grupę, przeprowadza co najmniej jedne zajęcia z wykorzystaniem materiałów programu, a następnie składa sprawozdanie do 19 listopada. Placówki publikują także relacje ze swoich działań w mediach społecznościowych z hashtagiem #PlanetaEnergii2025.
Planeta Energii to projekt z tradycją – w ciągu 13 poprzednich edycji udało się zaangażować blisko 320 tysięcy uczniów i tysiące nauczycieli z całej Polski. Wiele placówek dzięki programowi stworzyło już swoje ogrody deszczowe, zielone zakątki czy przyrodnicze kąciki, które służą lokalnym społecznościom do dziś. Każda edycja przynosi nowe wyzwania i inspiracje, ale też bazuje na doświadczeniach lat ubiegłych – dlatego program stale podnosi poziom i atrakcyjność swoich działań.
Planeta Energii udowadnia, iż choćby drobne działania, gdy podejmowane są wspólnie i na dużą skalę, mogą realnie zmieniać nasze otoczenie. Hasło tegorocznej edycji – „Woda. Energia. Życie.” – stanie się mottem nie tylko zajęć, ale i nowych przestrzeni tworzonych w szkołach i przedszkolach w całej Polsce.
Radio 357 objęło tegoroczną edycję patronatem medialnym, a jej ambasadorem został nasz dziennikarz, Krystian Hanke. Więcej informacji na stronie planetaenergii.pl.
