Świat tego Nobla nie przewidział. A Polska prędko poznała się na prozie Han Kang | Zwolnić, żeby się uwolnić

Zdjęcie: Photoshot / Reporter


Nobel w dziedzinie literatury pierwszy raz trafił do Korei Południowej. Nagroda dla Han Kang zaskakuje i cieszy. A Polska prędko się na niej poznała. Poszukiwania „polskich akcentów” przy rozmaitych okazjach świadczą być może o megalomanii i kompleksie uznania, ale w tym wypadku można mówić o serii. Sześć lat temu Nobla zdobyła Olga Tokarczuk, rok temu małe warszawskie wydawnictwo Art Rage przewidziało, iż nagroda trafi do Norwega Jona Fossego, i zawczasu kupiło prawa. Książki Han Kang, tegorocznej laureatki, od dawna prędzej są tłumaczone na polski niż angielski. Uczciwie trzeba dodać, iż Anglosasi cenią zwłaszcza anglosaskie książki, a polski rynek jest mniejszy, za to różnorodny. Han Kang już w 2014 r. przyjechała do Warszawy na zaproszenie świetnej tłumaczki Justyny Najbar-Miller (jej zawdzięczamy przekłady Han Kang). Autorka spędziła tu lato, tu powstała jej „Biała elegia”.

Świat tego Nobla nie przewidział. Bukmacherzy (może należałoby napisać: bookmacherzy) w tym roku stawiali przede wszystkim na Can Xue z Chin i Australijkę Alexis Wright o aborygeńskich korzeniach. Etatowi kandydaci, tacy jak Michel Houellebecq czy Margaret Atwood, jeszcze poczekają. Zgodnie z „suwakową” logiką Szwedzkiej Akademii wyróżnienie musiało teraz przypaść kobiecie.

Han Kang jest pierwszą noblistką z Korei Południowej, ale i w ogóle z Azji. Nagrodę otrzymała za „intensywną poetycką prozę”, która „mierzy się z historycznymi traumami i obnaża kruchość ludzkiego życia”. Ten werdykt to bardzo trafna synteza twórczości 52-letniej autorki. Debiutowała w 1993 r. na łamach kwartalnika „Literature and Society” właśnie wierszami. Jej forma rosła dosłownie: rok później wygrała konkurs na opowiadanie, potem powstał cały ich zbiór („A Love of Yeosu”, 1995 r.), ma w dorobku choćby książkowy album muzyczny. Wzbraniała się, ale śpiewa tu własnym głosem.