369 lat temu na terenie Racławic i Niska miał miejsce jeden z epizodów potopu szwedzkiego. 28 marca 1656 roku Szwedzi maszerujący spod Przemyśla do Sandomierza, starli się tu z wojskiem polskim.
Do starcia doszło 28 marca 1656 roku na polach Racławic i Niska. Brały w nim udział wojska hetmana Stefana Czarnieckiego i szwedzkiego króla Karola X Gustawa. Szwedzi, choć zmęczeni nieudaną wyprawą na Przemyśl, byli stroną dominującą. Nie pomogło Polakom ani zaskoczenie – atak nastąpił późnym wieczorem, ani fizyczne i liczebne osłabienie Szwedów – część z nich była w chwili ataku poza obozem. Przeważyło doskonałe wyszkolenie wojsk króla Gustawa.
Szwedzi okolice Niska opuścili 30 marca 1656 roku i udali się w stronę Sandomierza. Do potyczek z Polakami doszło jeszcze w Zbydniowie i Zaleszanach.
Pamiątką z tego okresu jest mogiła z krzyżem i obelisk z kapliczką, które znajdują się na granicy Niska i Racławic (ul. Racławicka). W środę, 25 marca o godz. 16 odbyło się tu spotkanie z okazji nachodzącej rocznicy, podczas którego modlono się za obrońców Ojczyzny oraz ofiary potopu szwedzkiego.
W miejscu walk członkowie Towarzystwa Ziemi Niżańskiej zorganizowali spotkanie, by przypomnieć ten fragment lokalnej historii. Złożono kwiaty i zapalono znicze przy pamiątkowym kamieniu. Mieczysław Barnat wygłosił okolicznościową prelekcję, zaprezentował także publikacje, w których opisano bitwę z 1656 r.
W spotkaniu uczestniczyli członkowie i sympatycy TZN, m.in.: Zdzisław Łuka – prezes, Jan Surma i Mariusz Kowalik – wiceprezesi, Iwona Nemeczek sekretarz, Arkadiusz Pilkiewicz – skarbnik, Tadeusz Wojcieszyn – prezes Koła Numizmatycznego w Nisku latach 1989-2024, Zbigniew Markut – prezes Koła Obwodu Nisko-Stalowa Wola Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej, hm. Mirosława Barylska – komendantka Hufca ZHP im. Szarych Szeregów w Nisku, Alicja Cagara, Barbara Grądzka, Janina Łuczycka, Jerzy Wojciechowski, Jan Rakoczy, Andrzej Kruczkowski, Paweł Śnieżek, Kazimierz Sroka, Adam Koczwara, Bogusław Kosz, Elżbieta Wojciechowska oraz harcerze i mieszkańcy Racławic.
