Pawilon polski Expo 2025 w Osace

Na otwartej w połowie kwietnia Wystawie Światowej Expo 2025 w Osace innowacyjność spotka tradycję, a dialog międzykulturowy umożliwia tworzenie mostów między narodami. Do połowy października odwiedzi ją 28 mln osób. W wydarzeniu uczestniczy 161 państw i regionów oraz 9 organizacji międzynarodowych.

Udział Polski w Expo ma na celu wzmocnienie rozpoznawalności Marki Polskiej Gospodarki oraz promocję innowacyjności rodzimych firm i produktów na rynkach pozaeuropejskich, ze szczególnym uwzględnieniem współpracy z Japonią. Polska prezentuje się w Japonii jako atrakcyjny partner gospodarczy, kierunek turystyczny i źródło inspirującej kultury, oferując nowoczesne technologie, bezpieczne warunki inwestycyjne oraz bogate dziedzictwo.

Dziedzictwo, kreatywność i sztuczna inteligencja

Opracowana przez interdyscyplinarny zespół koncepcja ekspozycji w Pawilonie Polski na Światowej Wystawie w Osace składa się z interaktywnych instalacji artystycznych, które prezentują zapisany w tożsamości Polaków „gen kreatywności”. Atmosferę miejsca tworzy połączenie natury, tradycji, nauki i techniki. Jego siłą sprawczą są odwiedzający, którzy zarówno doświadczają, jak i współtworzą wystawę.

Stworzona specjalnie na EXPO

Instalacja „Najbardziej Polski Krajobraz” autorstwa Szymona Peplińskiego i Wiesława Bartkowskiego wykorzystuje metody sztucznej inteligencji, aby przybliżyć odwiedzającym istotę polskiego krajobrazu i pokazać jego różnorodność. Generowane przez AI na paronamicznym ekranie pejzaże Polski ewoluują i zmieniają się pod wpływem ruchu odwiedzających. Pojedyncze osoby i grupy widzów przemieszczające się wzdłuż ekranu determinują cechy wyświetlanego obrazu. Ten płynnie zmienia się, buduje i przeobraża poprzez poetyckie sekwencje ruchów. Instalacja „wytrenowana” na tysiącach zdjęć z różnych regionów Polski, potrafi stwarzać nowe, nieistniejące pejzaże, będące idealnymi reprezentacjami polskości krajobrazu.

• „Najbardziej Polski Krajobraz” to instalacja generatywna stworzona specjalnie na Expo 2025 w Osace, która dzięki sztucznej inteligencji pozwala widzom zanurzyć się w żywy, nieustannie zmieniający się pejzaż Polski. Nie jest to zwykła projekcja czy interaktywne demo – to środowisko, które subtelnie reaguje na obecność ludzi, przeobrażając się pod wpływem ich spokojnego trwania. Zainspirowani polską naturą stworzyliśmy coś, co nie pokazuje jedynie pocztówkowych krajobrazów, ale generuje nowe, żywe obrazy na bazie tysięcy autentycznych zdjęć z całej Polski. Od bałtyckiego morza i wydm, przez biebrzańskie łąki, po zamglone górskie zbocza. Instalacja oddaje charakter i emocje miejsc, a widzowie swoją obecnością wpływają na kierunek tych przemian – tłumaczy współautor instalacji Szymon Pepliński.

Jest to w pełni polskie, autorskie rozwiązanie – od wykonania zdjęć, ich selekcji i color gradingu, przez ręczną segmentację i stworzenie unikatowego zestawu danych, aż po trening własnego modelu AI i jego wdrożenie. Instalacja powstała bez użycia gotowych modeli czy stockowych obrazów – to projekt zakorzeniony w lokalności, ale prezentowany na arenie międzynarodowej.

Największy instrument na EXPO

Wyjątkową instalacją w pawilonie polskim jest „Aura”, największy instrument na Expo 2025 w Osace, którego autorami są: Olga Milczyńska, Wiesław Bartkowski, Jerzy Rogiewicz. Ma 12 metrów długości i 3 metry wysokości. Tworzy łuk, wkomponowany w architekturę polskiego pawilonu. Ten unikatowy instrument pozwala na prezentacje utworów Chopina w niespotykany nigdy wcześniej sposób.
W Aurze zastosowano autorskie mechanizmy ruchu i sterujące je oprogramowanie, które pozwala dynamicznie zmieniać prędkość i przyspieszenie ruchu wkomponowanych w instalację miotełek, które poruszają się dzięki cyfrowej synchronizacji. To powoduje, iż powstają efekty dźwiękowe jak w klasycznej syntezie cyfrowej dźwięku z tym, iż dźwięk generowany jest całkowicie analogowo przez pocieranie.

Ten wymyślony przez autorów instrument łączą tradycyjne rzemiosło i naturalne materiały ze współczesną techniką cyfrową, z którego wybitny kompozytor, instrumentalista i improwizator wydobył esencję utworów Fryderyka Chopina, inspirowanych muzyką ludową i dźwiękami z natury. „Aura” składa się ze 140 niezależnych modułów. Można powiedzieć, iż jest to „orkiestra” sterowana cyfrowo, w organiczny sposób wydobywająca dźwięki z naturalnych materiałów. Sercem każdego „instrumentu” jest fragment wierzby, kojarzonej z Chopinem i pozyskanej z okolic Żelazowej Woli. Dzięki zastosowaniu metod sztucznej inteligencji, widzowie mogą subtelnie wpływać na ruch „Aury”, stając się współtwórcami spektaklu. Można więc powiedzieć, iż z szumu wierzb wyłaniają się rytmy utworów Chopina.

Unikatowe instalacje w polskim pawilonie, przyciąga tłumy zwiedzających z całego świata, którzy nie szczędzą pochwał rodzimym twórcom.

Jolanta Czudak