Egzamin ósmoklasisty od 2025 miał być najtrudniejszym sprawdzianem w historii, a wszystko to za sprawą odejścia od wymagań egzaminacyjnych i oparcia formuły arkusza na podstawie programowej. I choć od nowego roku szkolnego faktycznie wymagania egzaminacyjne odejdą w niepamięć, to jednak ósmoklasistów czeka wiele zmian. Ministerstwo Edukacji Narodowej podpisało rozporządzenia odchudzające podstawę programową. Co to oznacza w kontekście egzaminu ósmoklasisty z języka polskiego? Poniżej wyjaśniam najważniejsze punkty!
Jakie lektury będą obowiązywać na egzaminie ósmoklasisty 2025 z polskiego? Zmiany i nowe utwory!
W latach 2019–2024 na egzaminie ósmoklasisty obowiązywała znajomość lektur omawianych w klasach VII i VIII. Od 2025 r. będzie inaczej: zdający będą musieli się zmierzyć także z lekturami poznanymi w klasach IV-VI. Warto jednak zauważyć, iż ministerstwo ograniczyło pierwotne plany sprawdzania znajomości wszystkich utworów literackich – dlatego z całą pewnością nie będą obowiązywać krótkie utwory literackie omawiane w całości, lektury omawiane we fragmentach ani utwory poetyckie poznawane w klasach IV-VI. Pozostają jednak pozycje książkowe poznawane w całości:
Lektury obowiązkowe (pozycje książkowe poznawane w całości):
- Jan Brzechwa, Akademia Pana Kleksa;
Janusz Christa, Kajko i Kokosz. Szkoła latania (komiks);
- Clive Staples Lewis, Opowieści z Narnii. Lew, czarownica i stara szafa;
- Ferenc Molnár, Chłopcy z Placu Broni;
- John Ronald Reuel Tolkien, Hobbit, czyli tam i z powrotem.
Oprócz tego na egzaminie ósmoklasisty będą obowiązywać również lektury omawiane w klasach VII – VIII
Lektury obowiązkowe (pozycje książkowe poznawane w całości):
- Charles Dickens, Opowieść wigilijna;
- Aleksander Fredro, Zemsta;
- Aleksander Kamiński, Kamienie na szaniec;
- Adam Mickiewicz, Dziady część II;
- Antoine de Saint-Exupéry, Mały Książę;
- Juliusz Słowacki, Balladyna.
Krótkie utwory literackie poznawane w całości, utwory literackie poznawane we fragmentach i utwory poetyckie:
- Jan Kochanowski, wybór fraszek, wybrana pieśń, treny VII i VIII;
- Adam Mickiewicz, Reduta Ordona, Świtezianka, Pan Tadeusz (księgi: I, II, IV, X, XI, XII);
- Sławomir Mrożek, Artysta;
- Henryk Sienkiewicz, Latarnik, Quo vadis (fragmenty);
- Stefan Żeromski, Syzyfowe prace (fragmenty);
- wybrane wiersze poetów wskazanych w klasach IV–VI, a ponadto wybrane wiersze: Krzysztofa Kamila Baczyńskiego, Zbigniewa Herberta, Bolesława Leśmiana, Czesława Miłosza, Tadeusza Różewicza, Wisławy Szymborskiej, oraz aforyzmy Stanisława Jerzego Leca.
Co się zmienia na egzaminie ósmoklasisty? Najważniejsze zmiany w pigułce
- Pojawia się 5 nowych lektur (pozycje książkowe omawiane w całości w klasach IV-VI)
- W przypadku „Pana Tadeusza” obowiązuje znajomość 6 konkretnych ksiąg (I, II, IV, X, XI i XII) a nie całości utworu
- „Quo vadis” obowiązuje we fragmentach, a nie w całości
- Powracają treny VII i VIII (dotychczas można było się odwołać tylko do trenu I lub V)
- Powracają „Artysta” Sławomira Mrożka i fragmenty „Syzyfowych prac” Stefana Żeromskiego
Od kiedy będą obowiązywać zmiany?
Zaktualizowana podstawa programowa będzie obowiązywać od 1 września 2024, więc jej skutki będzie widać już podczas egzaminu ósmoklasisty w 2025 r. Ostateczne potwierdzenie listy lektur znajdziemy w informatorze CKE – ten ma pojawić się przed rozpoczęciem nowego roku szkolnego. A czy te zmiany są dobre? To się okaże: na razie mam pewne wątpliwości, ale poczekajmy, aż CKE przedstawi, w jaki sposób chce rozliczać ósmoklasistów ze zdobytej wiedzy.