Na fyrtlu Hermesa

Zdjęcie: fot. Archiwum redakcji

Romantyczna przenośnia odważnych myśli, czy inspiracja do działań za cenę wszelką?

Dążność ku spełnianiu marzeń była tematycznym spinaczem wszystkich animacji, które towarzyszyły tej imprezie. W Centrum Kultury i Sztuki w Kaliszu zaprezentowano artystyczny wachlarz, którego nie powstydziłby się i bóg podróży.

Podczas festiwalu „Podróże w Czasie i Przestrzeni” – w podróż z Kalisza wyruszyliśmy bowiem przez współczesne i ponadczasowe problemy świata, przez różne kultury i szerokości geograficzne.

Boskie moce

„To jedyny w Polsce festiwal, który dzięki sztuki mówi o rzeczach ważnych, czasami bardzo trudnych. Od wielu myślałam o tym, żeby poprzez kulturę podejmować tematy społeczne. Nie można być obojętnym. Uważam, iż właśnie taka forma przekazu najbardziej trafi do widza i skłoni do większej refleksji i dyskusji.” – tłumaczy w wywiadzie Katarzyna Guzowska – Lelental – pomysłodawczyni wydarzenia

Motywem przewodnim drugiej edycji festiwalu „Podróże w Czasie i Przestrzeni” był dom. Dom, który powinien być bezpieczny dla wszystkich człowieka, choć nie zawsze, jak pokazują niezliczone relacje, tak jest.

Jak radzą sobie osoby, które zostały pozbawione bezpiecznego domu – czy to z powodu wojny, czy przemocy w rodzinie?

„Czasy, w których żyjemy są szczególne – konflikty zbrojne na świecie, kryzys uchodźczy, dezinformacja w Internecie, coraz więcej aktów przemocy w rodzinach, kwestionowanie praw człowieka, pogłębiające się podziały społeczne. Na te, między innymi problemy chciałam w tym roku zwrócić uwagę szerszej publiczności.” – mówi Katarzyna Guzowska–Lelental

Festiwal otworzył wernisaż niekomercyjnej wystawy fotograficznej Agaty Grzybowskiej pt. „Dom. Opowieści bez granic”. Autorka to fotografka, fotoreporterka, twórczyni video, mieszkająca i pracująca w Warszawie. Ambasadorka Leica Camera Poland; ukończyła fotografię na Wydziale Operatorskim PWSFTViT w Łodzi, prowadzi zajęcia z historii fotoreportażu na Uniwersytecie Humanistyczno-społecznym SWPS. W 2017 r. otrzymała stypendium Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu „Młoda Polska”.

Projekt Grzybowskiej powstał wspólnie z Polską Akcją Humanitarną i opowiada o osobach uchodźczych z miejsc objętych konfliktami zbrojnymi. Wystawa objęła szereg zdjęć dokumentujących kryzys humanitarny na świecie i wystawiana jest w Galerii w Holu Centrum Kultury i Sztuki w Kaliszu oraz wirtualnie na platformie Spatial.

Kwestie dotyczące życia na terenach okupowanych, lęków przed wojną i migrantami poruszyły interesujące spotkania autorskie połączone z projekcjami multimedialnymi:

• z Krystianem Machnikiem pt. „Wojna z perspektywy cywila” – podróżnikiem specjalizującym się w Czarnobylskiej Strefie Zamkniętej, organizatorem wypraw, fotografem, współautorem wieloletnich akcji humanitarnych w Czarnobylu, który od kilku lat dokumentuje miejsce największej katastrofy w historii energetyki jądrowej, spędził w tak zwanej „Zonie” łącznie już 420 dni
• z Robertem Maciągiem pt. „Uśmiechnięte oczy Syrii” – pasjonatem podróży, fotografem z zamiłowania, pedagogiem z wykształcenia, pisarzem i dziennikarzem 
mieszkającym na stałe w okolicach Jeleniej Góry, w Krainie Wygasłych Wulkanów, fotografującym przede wszystkim człowieka, laureatem Podróżnika Roku miesięcznika Podróże (kategoria „Świat”) i dwóch TRAVELER-ów miesięcznika National Geographic (2007 – podróż życia, 2013 – podróżnicza książka roku).

Spektakl unplugged w reżyserii Natalii Klupp pt. „Dziewczynki z zapałkami” nawiązywał natomiast do sytuacji kobiet w czasie konfliktów zbrojnych. Autorka jest reżyserką, aktorką, animatorką kultury, organizatorką i producentką wydarzeń kulturalnych. Brała udział w prezentacjach na festiwalach w Polsce, Iranie, Indiach, Rosji, Hiszpanii, Rumunii, Gruzji, Bułgarii i innych. Koordynowała i wspierała organizację plenerowych festiwali teatralnych i innych przedsięwzięć kulturalnych (w tym z mniejszością ukraińską, również przed wojną), wspomaga liczne organizacje społeczne. Rozwija się w zakresie dostępności działań i wydarzeń kulturalnych. Z urodzenia i serca poznanianka. Z wykształcenia kulturoznawca. Miłośniczka i opiekunka adoptowanych szczurów o przeszłości laboratoryjnej.

Na niebiesko

„W dobie Internetu coraz więcej osób, w tym dzieci i młodzież narażonych jest na hejt. Dzięki mediom dowiadujemy się o fizycznych aktach przemocy w rodzinie, które w wielu przypadkach kończą się tragediami. Wiele „złych” historii dzieje się w zaciszu domu i nikt o nich nie wie. Dzięki współpracy z Joanną Kondrat udało się zrealizować szereg niebieskich wydarzeń przeciwko przemocy. Artystyczne: „Niebieskie Warsztaty dla dzieci”, muzyczne: „Niebieskie Warsztaty Międzypokoleniowe”, happening z udziałem dzieci i ich rodzin: „Niebieska Kartka”, dokumentalne: „Niebieski Film” w reż. Joanny Kondrat i Dariusza Łukowskiego, „Niebieski Koncert” w wykonaniu Joanny Kondrat z zespołem i uczestników „Niebieskich Warsztatów Międzypokoleniowych”, a także spotkanie z Jagodą Marczyńską (certyfikowany superwizor w zakresie przeciwdziałania przemocy domowej).” – dopowiada Guzowska – Lelental.

Ciężkie i trudne festiwalowe tematy podjął ponadto Bartosz Paluszkiewicz w wykładzie (z projekcjami multimedialnymi): pt. „O historii w nowoczesnym stylu, czyli historia w Social Mediach”. Paluszkiewicz to pasjonat historii od kilku lat odkrywający meandry i tajemnice przedwojennej, polskiej gastronomii. Twórca i prowadzący profil na Facebooku: „Przedwojenne Restauracje Bary i Kawiarnie”. Autor książek pt. „Warszawskie przedwojenne restauracje, bary i kawiarnie. Kronika”, która kompleksowo opisuje historię stu dawnych stołecznych lokali gastronomicznych oraz „Menu Zbrodni” – o przedwojennej kryminalnej historii warszawskiej gastronomii. Kolekcjoner dawnych kart menu i shakerów barmańskich.

Edukacja

Festiwalowi towarzyszyły także: stoisko Polskiej Akcji Humanitarnej, stanowisko do zwiedzania wystawy wirtualnie z udostępnieniem gogli, stoisko z gadżetami festiwalowymi, stanowisko telewizyjne wraz ze słuchawkami (prapremiera animacji do projektu muzycznego XADREX), promocja autorskich książek Robba Maciaga, ekspozycja planszowych gier etnicznych, oraz zwykłe-niezwykłe rozmowy przy kawie i herbacie, gdzie nie tylko mówiono, ale przede wszystkim rozmawiano…

Zadaniem festiwalu była edukacja kulturowa i społeczna, niwelowanie barier w dostępie do kultury, integracja, przekazywanie wartościowych treści dzięki artystycznych środków przekazu, które są niezbędne do pełnego uczestnictwa w społeczeństwie – rozwój świadomości i empatii, akceptacja różnic kulturowych i różnorodnych wartości.

Organizatorom udało się zaktywizować do uczestnictwa w festiwalu osoby z niepełnosprawnościami narządu wzroku i słuchu oraz wielopokoleniową publiczność.

Metaforycznie rzecz ujmując, w podróżny kapelusz ze skrzydłami – petasos, atrybut Hermesa zaopatrzyło się w sumie kilka tysięcy odbiorców tego wydarzenia.