Marta Smolińska | „Rozrywanie kanonu” i kuratorstwo horyzontalne. Sztuka polska w Neue Nationalgalerie w Berlinie
Wykład z cyklu Uniwersyteckich Wykładów Otwartych, kurator: prof. Stefan Ficner
23 października 2024, godz.18.00
Atrium UAP, ul. 23 Lutego 20
Celem wykładu jest refleksja nad horyzontalną strategią kuratorską, polegającą na pozycjonowaniu artystek i artystek polskich w ramach prezentacji kolekcji Neue Nationalgalerie w Berlinie, zatytułowanej „Zerreissprobe. Kunst zwischen Politik und Gesellschaft 1945-2000 / Extreme Tension. Art between Politics and Society 1945-2000” (osoby kuratorskie: Joachim Jäger, Maike Steinkamp, Marta Smolińska; listopad 2023-wrzesień 2025). Czy tzw. kanon można poddać „próbie wytrzymałości na rozerwanie” (niem. Zerreissprobe)? Jak Ewa Partum, Zofia Kulik czy Natalia LL czują się obok Hannah Wilkie, Marthy Rosler, Kiki Kogerlnik i Yoko Ono? Dlaczego Roman Opałka i Andrzej Lachowicz są pokazani naprzeciwko Bruce’a Naumana i Otto Piene? Co o Tadeuszu Kantorze mówi sąsiedztwo Roberta Rauschenberga, Armana i Lucio Fontany oraz Louise Nevelson? Marta Smolińska z własnego kuratorskiego doświadczenia opowiada o tym, jak berlińska wystawa podaje w wątpliwość utarte schematy, nawiązując przy tym do koncepcji horyzontalnej historii sztuki Piotra Piotrowskiego.
prof. dr hab. Marta Smolińska
Historyczka i krytyczka sztuki; kuratorka ponad stu wystaw – grupowych i indywidualnych – sztuki współczesnej w Polsce i za granicą;
w latach 2003-2014 adiunkta w Zakładzie Historii Sztuki Nowoczesnej w Katedrze Historii Sztuki i Kultury UMK w Toruniu; od 1.X.2014 profesorka w Katedrze Historii Sztuki i Filozofii na Uniwersytecie Artystycznym w Poznaniu; od 1.X.2016 kierowniczka tejże Katedry;
od XII.2021 profesora zwyczajna;
trzykrotna stypendystka Fundacji na rzecz Nauki Polskiej (Program Start. Stypendia dla Młodych Uczonych: edycje 2005 i 2006; Program Kwerenda: edycja 2008); stypendystka DAAD na Uniwersytecie Humboldta w Berlinie (2012); laureatka fellowship w Graduierten Schule für Ost- und Südosteuropastudien an der Ludwig-Maximilians-Universität w Monachium (2014); laureatka fellowship Stiftung Hans Arp w Berlinie (2015); stypendystka DAAD na Uniwersytecie Ludwika Maksymiliana w Monachium oraz w Centralnym Instytucie Historii Sztuki w Monachium (2018); stypendystka DAAD na Wolnym Uniwersytecie w Berlinie (2021); członkini polskiej sekcji AICA;
współorganizatorka międzynarodowej konferencji „Re-Orientierung. Kontexte der Gegenwartskunst in der Türkei und unterwegs“ na Ludwig-Maximilians-Universität w Monachium i Haus der Kunst w Monachium (2015);
autorka książek: „Młody Mehoffer” (wyd. Universitas, Kraków 2004), „Puls sztuki. OKOło wybranych zagadnień sztuki współczesnej” (wyd. Galeria Miejska Arsenał, Poznań 2010), „Otwieranie obrazu. De(kon)strukcja uniwersalnych mechanizmów widzenia w nieprzedstawiającym malarstwie sztalugowym II połowy XX wieku” (Wydawnictwo Naukowe UMK, Toruń 2012) oraz „Julian Stańczak. Op art i dynamika percepcji” (wyd. Muza, Warszawa 2014); „Re-Orientierung. Kontexte der Gegenwartskunst in der Türkei und unterwegs“ (red. wraz z Burcu Dogramaci, Kulturverlag Kadmos, Berlin 2017); „Haptyczność poszerzona. Zmysł dotyku w sztuce drugiej połowy XX i początku XXI wieku“ (wyd. Universitas, Kraków 2020); „Bez tonu pewności. Sejsmografia sztuki współczesnej” (wyd. UAP, Poznań 2021); „Granica / Grenze. Art on the German-Polish Border”, razem z Burcu Dogramaci (Vandenhoeck & Ruprecht Verlag, Köln 2024);
autorka wielu rozpraw z historii sztuki i tekstów krytycznych;
Laureatka nagrody Komitetu Nauk o Sztuce Polskiej Akademii Nauk w roku 2021 za książkę „Haptyczność poszerzona”;
Obecnie wraz z dr Maike Steinkamp i dr Joachimem Jägerem współkuratoruje wystawę kolekcji Neue Nationalgalerie w Berlinie (Zerreißprobe. Kunst zwischen Politik und Gesellschaft
Sammlung der Nationalgalerie 1945 – 2000 18.11.2023 do 28.09.2025);
Tematy badawcze: haptyczność, transmedialność, border art, sztuka współczesna w relacji do tradycji artystycznej, nieczytelność, współczesna sztuka turecka, sztuka o sztuce, materialność, strategie kuratorskie.
fot. Materiały prasowe Neue Nationalgalerie w Berlinie.
