14 kwietnia 2025 zmarł Mario Vargas Llosa, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie literatury z 2010 roku.
fot. Hreinn Gudlaugsson, wikipedia.org
Mario Vargas Llosa był peruwiańskim pisarzem, eseistą, dziennikarzem i myślicielem politycznym, którego twórczość wywarła ogromny wpływ na literaturę hiszpańskojęzyczną oraz debatę publiczną na całym świecie. Urodzony w 1936 roku w Arequipie, w rodzinie o złożonych relacjach, już od młodości zetknął się z różnorodnymi kulturami Ameryki Łacińskiej. Dzieciństwo spędził w Boliwii, a później wrócił do Peru, gdzie rozpoczął edukację, która gwałtownie zaowocowała jego pierwszymi próbami literackimi.
Debiutował powieścią Miasto i psy, opartą na własnych doświadczeniach z życia w wojskowej akademii. Książka ta wzbudziła kontrowersje w Peru, ale jednocześnie przyniosła mu międzynarodowe uznanie. Kolejne dzieła, takie jak Zielony dom i Rozmowa w Katedrze, potwierdziły jego miejsce w czołówce tzw. Boomu Latynoamerykańskiego pokolenia pisarzy, którzy zrewolucjonizowali sposób opowiadania historii na kontynencie.
Jego styl łączył realizm z formalnymi eksperymentami, a tematyka często oscylowała wokół władzy, opresji, wolności jednostki i społecznych niesprawiedliwości. Wśród jego najważniejszych powieści znalazły się m.in. Wojna końca świata, Ciotka Julia i skryba, Święto kozła. Wielokrotnie podejmował wątki historyczne i polityczne, badając nie tylko peruwiańską rzeczywistość, ale także dzieje Brazylii, Dominikany czy Francji.