Postanowił razem z Jadwigą, iż zabije jej siostrę. Dzięki temu nikt nie będzie stał na drodze ich miłości. Na szczęście to tylko legenda. Agata, która według legendy miała zginąć, a w zasadzie skała jej imienia, strasznie zamieszała jednak w Górach Świętokrzyskich.
W legendzie siostry Jadwiga i Agata mieszkały w zamku zbudowanym na Łysicy, czyli na najwyższym szczycie Gór Świętokrzyskich. Budowla miała znajdować się na jej wschodnim wierzchołku, który do dziś nazywany jest Zamczyskiem.
Oczywiście zamek z legendy nie istniał, ale w dawnych czasach znajdujące się w pobliżu sterty kamieni mogły być powodem nadania wzniesieniu takiej nazwy.
To miejsce ma jeszcze jedną nazwę związaną z legendą, to Skała Agaty. Wierzchołek nazwany tak dla upamiętnienia niewinnej dziewczyny z legendy.
Przez lata naukowcy uznawali, iż najwyższym wzniesieniem Łysogór jest zachodni wierzchołek Łysicy, gdzie znajduje się replika krzyża z 1930 roku. Naukowcy z Politechniki Świętokrzyskiej oznajmili jednak, iż tak nie jest i nasze wyobrażenia, tak jak zamek z legendy, legły w gruzach. Inżynierowie wykonali pomiary dwoma niezależnymi metodami – przy pomocy GPS oraz dzięki pomiarów niwelacyjnych. Obie metody potwierdziły, iż wschodni wierzchołek Łysicy, zwany Skałą Agaty, jest wyższy od wschodniego wierzchołka Łysicy.
W Państwowym Zasobie Geodezyjnym zarejestrowano nowe wysokości: Łysica wierzchołek zachodni z krzyżem – 613,31 m n.p.m., a wierzchołek wschodni, tzw. Skała Agaty – 613,96 m n.p.m. W dalszym ciągu najwyższym szczytem Gór Świętokrzyskich jest jednak Łysica. A Skała Agaty znajduje się około 50 m od szlaku i od słupa informacyjnego.
O Łysicy, Skale Agaty i legendzie o dwóch siostrach opowiadamy w kolejnym odcinku słuchowiska „Wyprawa w nieznane”.
WYPRAWA W NIEZNANE
Legendy, lochy, zamki i pałace, kryjówki diabłów oraz ciekawostki z życia władców i niezwykłych mieszkańców regionu świętokrzyskiego. Któż nie chce poznać takich sekretów? Zapraszamy na wyprawę, w której odwiedzamy takie właśnie miejsca. Każda podróż rozpoczyna się w… radiowym studiu. Realizator dźwięku i reżyser tworzą kolejne odcinki słuchowiska. Aktorzy wcielają się w role przewodników, turystów, postaci historycznych, poszukiwaczy skarbów. A co odkryją i czym zaskoczą słuchaczy? O tym w słuchowisku Radia Kielce „Wyprawa w nieznane”.
![W Szprotawie ruszył 33 festiwal „Ziemia i pieśń” [ZDJĘCIA]](https://zachod.pl/wp-content/uploads/2025/07/festwal-ziemia-i-piesn-8.jpg)
