Laboratorium Palestyna – w oczekiwaniu na książkę Antony’ego Loewensteina

15 października br. nakładem Wydawnictwa Szczeliny w księgarniach powinna pojawić się długo oczekiwana książka „Laboratorium Palestyna. Jak Izrael eksportuje technologię przemocy na cały świat”. Jej autorem jest australijski dziennikarz żydowskiego pochodzenia Antony Loewenstein.

Książka po raz pierwszy wydana w 2023 roku ukazuje mrożący krew w żyłach obraz izraelskiego kompleksu militarno-przemysłowego i jego roli w doskonaleniu oraz eksporcie technologii represji, opracowanych podczas wieloletniej okupacji terytoriów palestyńskich. Przez ponad pół wieku Zachodni Brzeg i Strefa Gazy służyły Izraelowi jako poligon doświadczalny dla broni, systemów inwigilacji i narzędzi kontroli, co umocniło jego pozycję jako światowego lidera w dziedzinie przemysłu militarno-technologicznego.

Okładka książki. Foto: materiały wydawcy. Kliknij, aby powiększyć.

Loewenstein prowadzi czytelnika przez zamknięty świat izraelskiej strategii bezpieczeństwa, opierając się na tajnych dokumentach, szczerych wywiadach i reportażach z terenu. Po raz pierwszy odsłania tak szczegółowo misterną architekturę kontroli – od masowej inwigilacji, przez wyburzanie domów, aż po brutalność okupacji.

Od niesławnego systemu Pegasus, uwikłanego w głośne ataki hakerskie, po dostawy broni dla reżimów takich jak Mjanma – izraelskie technologie jawią się jako siła napędowa jednych z najbardziej represyjnych konfliktów na świecie. Wstrząsającym przykładem jest wykorzystywanie dronów testowanych w Palestynie przez Frontex i Unię Europejską do nadzoru granic w czasie kryzysu uchodźczego po 2015 roku.

Autor przekonująco pokazuje, jak izraelski model etniczno-nacjonalistycznej polityki stał się inspiracją dla innych państw, m.in. dla rządu Narendry Modiego w Indiach, którego podejście do Kaszmiru wprost nawiązuje do izraelskiej okupacji. Podkreśla też rosnące znaczenie Izraela jako globalnego dostawcy technologii szpiegowskich i sprzętu obronnego – kosztem podstawowych praw człowieka.

Loewenstein demaskuje bezwzględność izraelskiej polityki: doświadczenia z okupacji zostały z sukcesem „wyeksportowane” do ponad 130 krajów. Chodzi m.in. o oprogramowanie szpiegujące, inteligentne mury, systemy rozpoznawania twarzy czy inne narzędzia kontroli i represji. Autor wskazuje, iż ucisk Palestyńczyków stał się fundamentem izraelskiego przemysłu zbrojeniowego i bezpieczeństwa.

Książka ujawnia również wątpliwe sojusze Izraela, w tym bliską współpracę ze Stanami Zjednoczonymi, które od dekad korzystają z izraelskiego wsparcia w uzbrajaniu i szkoleniu reżimów, których same nie mogłyby oficjalnie wspierać. Izraelskie technologie – takie jak Pegasus – pełnią przy tym rolę narzędzia dyplomatycznego nacisku, co dowodzi, iż nie są jedynie komercyjnym produktem, ale elementem państwowej polityki.

„Laboratorium Palestyna” to książka skrupulatnie udokumentowana i głęboko niepokojąca. Odsłania mechanizmy, dzięki którym okupacja Palestyny stała się źródłem globalnych innowacji w dziedzinie kontroli i opresji. To lektura obowiązkowa, przypominająca, iż izraelski „eksport bezpieczeństwa” w istocie oznacza eksport naruszeń praw człowieka – problem, który wymaga pilnej regulacji w obliczu narastającego globalnego kryzysu.

→ politicstoday.org / oprac. red.

17.09.2025

• zdjęcie tytułowe: Antony Loewenstein, foto: Jessica Hromas