Barbara Kowalewska: W ostatnich latach organizowaliście jako wydawnictwo plebiscyt, podczas którego czytelnicy wybierali swoją ulubioną księgarnię. Jaki był cel waszej inicjatywy?
Paulina Węgielnik: Pierwszy plebiscyt pod hasłem Fest Księgarnia zorganizowaliśmy w 2021 roku, w szczycie pandemii i lockdownu, kiedy księgarnie nie mogły prowadzić normalnie swojej działalności, m.in. nie mogły organizować spotkań literackich czy warsztatów. Te małe księgarnie, często przedsięwzięcia rodzinne, są swego rodzaju małymi domami kultury, które aktywują lokalną społeczność. Podczas lockdownu to wszystko zamarło. Wówczas Grzegorz Jura, przewodniczący Komisji Kultury i Nauki Rady Miasta Poznania, zgłosił się do nas z pomysłem, żeby zorganizować taki plebiscyt jako formę pomocy lokalnym księgarzom. Czytelnicy głosowali na swoją ulubioną księgarnię, biorąc pod uwagę aktywność pozasprzedażową księgarzy i jakość kontaktu z klientem. Wyróżnione księgarnie otrzymały w ten sposób wsparcie finansowe. W pierwszej edycji wyłoniono 13 księgarń, w drugiej – 10. Najlepsze opinie czytelników także wyróżniliśmy voucherem na zakup książek.
BK: Jak to się wpisuje w misję wydawnictwa Posnania? Wasze działania wykraczają poza wydawanie samych książek.
PW: Tak, jesteśmy instytucją samorządową, zajmujemy się więc także promowaniem czytelnictwa. Organizujemy warsztaty, spacery, współtworzymy program Poznańskich Targów Książki.
fot. materiały organizatora
Podczas tych targów przygotowujemy m.in. strefę dla najmłodszych (w wieku od kilku miesięcy do kilku lat), ale także panele, dyskusje, spotkania autorskie i dwie wystawy z cyklu „Mistrzowie Ilustracji” oraz „Salon Ilustratorów” dla młodych grafików i ilustratorów książek. Kwartalnik „Kronika Miasta Poznania” obchodzi w tym roku swoje stulecie. W marcu przygotowaliśmy stoisko poświęcone czasopismu, prezentowaliśmy pamiątki z nim związane i archiwalne pierwsze numery.
W czerwcu odbyły się uroczystości jubileuszowe, ale przez cały czas jeszcze, do końca września w Fotoplastykonie Poznańskim można oglądać wystawę „Miasto w «Kronice». «Kronika» w mieście” oraz uczestniczyć w spacerach z przewodnikiem „Śladami Kroniki” opracowanym na podstawie poszczególnych tomów „Kroniki”. W październiku czeka nas jeszcze konferencja naukowa.
BK: Jak wygląda ogólna kondycja wydawnictw po pandemii? Podnoszą się? Jest gorzej, lepiej?
PW: Wydajemy podobnie jak przed pandemią. Owszem, są trudności ze sprzedażą, papier podrożał, cena książek jest wyższa, nie jest to pierwsza rzecz, o której ludzie myślą. A jednak obserwujemy rosnące zainteresowanie książką. Widać to na targach książki, odwiedzają je tłumy. Dużo ludzi przychodzi też na spotkania literackie, a choćby co roku jest ich coraz więcej. To napawa nadzieją, iż nie jest tak źle, iż dla wielu osób jest to interesująca forma spędzenia czasu.
BK: W tym roku mamy nową formułę projektu Fest Księgarnia, na czym polega ta zmiana? I dlaczego się na nią zdecydowaliście?
PW: W tegorocznej, trzeciej edycji rezygnujemy z formuły plebiscytu, a zamiast tego chcemy zaprosić same księgarnie do udziału w konkursie na najciekawsze wydarzenia kulturalne promujące czytelnictwo, zarówno dla dorosłych, jak i dzieci. Będziemy brać pod uwagę różne formy takich działań, m.in. spotkania autorskie, organizację premier książek, debaty, warsztaty, spacery literackie, wspólne czytanie i inne działania artystyczne organizowane w siedzibach tych księgarni, które wychodzą poza aspekt sprzedażowy i mają do zaproponowania mieszkańcom Poznania interesujące formy aktywności. Jedna księgarnia może zgłosić maksymalnie dwa projekty, przy czym na ich realizację wnioskować można o kwoty od 1000 do 10 000 zł przy jednym zgłoszeniu. Komisja może jednak także zdecydować o innym rozdzieleniu środków, które nie przekroczą łącznej kwoty 60 000 zł.
fot. M. Buczkowska
Nabór wniosków projektowych trwa od 30 sierpnia do 30 września 2023 roku.
BK: Jakie będą kryteria wyboru projektów? Kto wejdzie w skład komisji?
PW: Nasze wydawnictwo powoła komisję, w której zasiądą przedstawiciele Wydziału Kultury Urzędu Miejskiego Miasta Poznania, dziennikarze zajmujący się kulturą, pracownicy Biblioteki Raczyńskich oraz Centrum Kultury Zamek, którzy mają także doświadczenie w zakresie przygotowywania takich spotkań. Szczegółowe kryteria ustali sama komisja, ale na pewno będziemy brać pod uwagę, na ile dana oferta jest ciekawa, unikatowa i merytorycznie dobrze przygotowana. Ważne będzie także, czy projekt zawiera racjonalne opracowanie wydatkowania, czy włącza w swoje działania różne grupy wiekowe i czy dana księgarnia ma już za sobą doświadczenie w organizowaniu takich imprez. Warunkiem jest również, by projekty zostały zrealizowane w Poznaniu w terminie od 10 października do 30 listopada 2023 roku. Wyniki konkursu ogłosimy do 10 października 2023 roku na stronie internetowej wydawnictwa i na naszych kanałach w mediach społecznościowych.
BK: Księgarnie stacjonarne są ważne? Z jakiego powodu? Może to już przeżytek wobec rozkwitu księgarń wysyłkowych, rozprzestrzeniania się e-booków i rozmaitych aplikacji?
PW: Owszem, księgarnie internetowe pozwalają na zakup tańszej książki, ale to nie zastąpi księgarni stacjonarnych. Pójście do księgarza, który ma wiedzę o literaturze i z pasją może porozmawiać z klientem, to zupełnie inna wartość. Te małe księgarnie tworzą swoje autorskie programy kulturalne, stanowią o kolorycie dzielnicy i są ważne dla życia kulturalnego lokalnych społeczności. Dlatego są to miejsca, które wciąż warto wspierać.
fot. G. Dembiński
Szczegółowe informacje oraz regulamin konkursu na stronie projektu.
Paulina Węgielnik – specjalistka ds. projektów kulturalnych i edukacyjnych w Wydawnictwie Miejskim Posnania. Od 8 lat przygotowuje programy warsztatów dla dzieci i dorosłych w oparciu o publikacje wydawnictwa, koordynuje konkursy literackie, projekt Fest Księgarnia, Konkurs 30/30 na najlepszą okładkę płytową oraz wydarzenia towarzyszące Poznańskim Targom Książki.
