Lany Poniedziałek to polski film z gatunku dramatu psychologicznego, w reżyserii Justyny Mytnik. Osadzony w realiach małego miasteczka lat 90., opowiada historię młodej Klary, która walczy z osobistą tragedią i próbuje znaleźć w swoim otoczeniu odrobinę zrozumienia i wsparcia. Produkcja wyróżnia się unikalnym połączeniem realizmu magicznego i mocnych, społecznych tematów, ukazując, jak trauma i wspomnienia mogą wpłynąć na życie młodego człowieka.
Historia koncentruje się na Klarze, piętnastoletniej dziewczynie, która próbuje odnaleźć równowagę po trudnych wydarzeniach minionego roku. Główna akcja rozgrywa się podczas Wielkanocy, gdzie w tradycjach i zwyczajach święta wplecione są bolesne wspomnienia. Klara, zmagając się z poczuciem osamotnienia, nawiązuje nieoczywiste relacje z ludźmi, którzy również dźwigają swoje tajemnice. Film przeplata codzienność bohaterki z wizjami pełnymi symboliki – woda, ogień i kolory stanowią ważne elementy narracji.
Na szczególne wyróżnienie zasługują młode aktorki, Julia Polaczek w roli Klary oraz Nel Kaczmarek jako jej nowa, tajemnicza przyjaciółka. Ich subtelne i wyważone kreacje nadają głębi i autentyczności każdej scenie, w której się pojawiają. Polaczek doskonale oddaje złożoność emocji swojej bohaterki – od buntu i zagubienia po odwagę w mierzeniu się z przeszłością. Nel Kaczmarek, choć na ekranie pojawia się rzadziej, wprowadza do filmu delikatny element magii, kontrastujący z realistycznym ciężarem historii.
Justyna Mytnik stworzyła obraz pełen metafor, które działają zarówno na poziomie emocjonalnym, jak i wizualnym. Użycie symboliki wody – jako elementu oczyszczenia, ale i żywiołu, który niszczy – jest niezwykle sugestywne. Wizualnie film jest zachwycający, szczególnie dzięki kontrastowi między szarością prowincjonalnego życia a intensywnymi kolorami świątecznych zwyczajów. Sceny plenerowe, zrealizowane z dbałością o detale, wzmacniają poczucie odizolowania Klary od reszty świata.
Film dotyka ważnych kwestii, takich jak trauma, brak wsparcia w rodzinie czy społeczności oraz potrzeba odbudowy własnej tożsamości. Motyw oczyszczenia, zarówno fizycznego, jak i emocjonalnego, przeplata się z pytaniami o to, jak różni ludzie radzą sobie z bólem. Lany Poniedziałek to również subtelna krytyka społecznych norm i oczekiwań wobec młodych kobiet, zmuszanych do milczenia w obliczu trudnych doświadczeń.
Film wyróżnia się wyjątkowym połączeniem realizmu magicznego z codziennością oraz rewelacyjną grą młodych aktorek, które nadają produkcji emocjonalną głębię. Wrażliwość reżyserki w ukazywaniu traumy i procesu jej oswajania dodaje historii uniwersalnego przesłania. Z kolei subtelna symbolika wody i ognia działa jako najważniejsze narzędzie narracyjne, wzmacniając emocjonalne przeżycia bohaterki. Jednak niektóre wątki, szczególnie dotyczące postaci drugoplanowych, pozostają niedopowiedziane, a momentami symbolika wydaje się nadmiernie uwypuklona, co osłabia jej subtelność.
Lany Poniedziałek to film o wielkiej wrażliwości, który porusza ważne tematy w nietuzinkowy sposób. Justyna Mytnik stworzyła dzieło głęboko emocjonalne, które zmusza do refleksji nad wpływem traumy i siłą ludzkiej wytrzymałości. Choć momentami niedoskonały, film zasługuje na uwagę za odważne podejście do trudnych tematów i wizualną maestrię. To obraz, który zapada w pamięć i pozostawia widza z poczuciem nadziei – choćby w obliczu najciemniejszych doświadczeń.
Sylwia Rogala