Eurowizja: 20 lat temu Ich Troje wygrali pierwsze polskie preselekcje.

Mijają dwie dekady od pierwszych polskich preselekcji do Konkursu Piosenki Eurowizji. Historyczne eliminacje wygrali Ich Troje, dla których Eurowizja 2003 zakończyła się drugim najlepszym rezultatem Polski w historii. Wspominamy fakty i ciekawostki o Krajowych Eliminacjach w 2003 roku.

Dokładnie 20 lat temu, 25 stycznia 2003 roku, w Warszawie odbyły się pierwsze polskie eliminacje do Konkursu Piosenki Eurowizji. Konkurs przyciągnął wielu uznanych wykonawców, przyniósł sukces na Eurowizji, ale nie ominęły go skandale.

Michał Wiśniewski w trakcie 48. Konkursu Piosenki Eurowizji – Ryga 2003, fot. Youtube

Krajowe Eliminacje 2003: kulisy powstania

W latach 1994-1996 Telewizja Polska bezpośrednio zapraszała wykonawczynie do reprezentowania Polski na Eurowizji. Były to kolejno Edyta Górniak, Justyna Steczkowska i Kasia Kowalska. Kolejni reprezentanci, Anna Maria Jopek (1997) i zespół Sixteen, wygrali głosowanie specjalnej komisji TVP, oceniającej zgłoszone piosenki. Z kolei w latach 1999 i 2001 najpierw powstawała piosenka na Eurowizję, a następnie był do niej dobierany wykonawca – wytypowani zostali odpowiednio Mietek Szcześniak i Andrzej Piaseczny.

Przez kilka lat, a zwłaszcza w 1998 roku, prasa domagała się organizacji publicznych selekcji, tak jak w innych krajach. Po powrocie do udziału w Konkursie Piosenki Eurowizji w 2003 roku, TVP zdecydowała się na ogłoszenie pierwszych w historii Krajowych Eliminacji. Pomysłodawcą konkursu był Marek Sierocki.

Stwierdziliśmy, iż nie możemy podejmować takich decyzji w zaciszu gabinetów, by później nie było odpowiedzialności, iż tylko jedna czy dwie osoby zdecydowały. Powstał pomysł krajowych eliminacji. Wymyśliłem formułę, koncert z dziesięcioma piosenkami oraz występ gwiazdy wieczoru. Zgłosiły się wówczas naprawdę mocne nazwiska.

Eurowizja 2003: kto chciał reprezentować Polskę?

W wyznaczonym terminie Telewizja Polska otrzymała 43 piosenki, z których 15 dostało się do finału preselekcji. Za wybór była odpowiedzialna 6-osobowa komisja. Po ogłoszeniu stawki w dniu 20 listopada 2002 roku okazało się, iż Georgina Tarasiuk nie ma ukończonych regulaminowych 16 lat. Jej utwór Pierwszy raz został więc zdyskwalifikowany. Pozostała czternastka wykonawców wystąpiła w porządku alfabetycznym, mając przypisane kolejne litery od A do N, które należało wpisać w treść wiadomości SMS.

W konkursowej stawce znaleźli się Jan Benedek – były gitarzysta T.Love, Ocean Front – grupa Marka Kościkiewicza, twórcy De Mono czy też kultowe zespoły IRA oraz Varius Manx. Wokalistką drugiej grupy była wówczas Monika Kuszyńska – będzie ona reprezentantką Polski na Eurowizji 2015. Do preselekcji zakwalifikowali się także bracia Cugowscy, Magda Femme – była wokalistka Ich Troje (do 2001 roku) oraz Krzysztof Antkowiak – były partner i współpracownik Edyty Górniak.

Stawkę dopełnili Zdobywcy Pewnych Oscarów i Gosia Orczyk, jak i popularny wówczas zespół Ha-Dwa-O oraz Jacek Stachurski – powrócą oni do preselekcji w odpowiednio 2006 i 2009 roku. Najmocniejszymi kandydaturami według mediów były przede wszystkim zespoły Ich Troje, Wilki i Blue Café. Wokalistką ostatniego z nich była wtedy Tatiana Okupnik.

Ich Troje wybrani na Eurowizję – wyniki i kontrowersje

Krajowe Eliminacje do Konkursu Piosenki Eurowizji 2003 odbyły się w studio 5 siedziby TVP przy ul. Woronicza 17 w Warszawie. 25 stycznia o 20:05 poprowadził je Artur Orzech. Koncert otworzyła Edyta Górniak swoim utworem Impossible, a gościnny recital zapewnił zespół Bajm. Kolejność startowa uczestników była następująca:

1. Adieu i Krzysztof Antkowiak – Time
2. Benedek – Here comes your time
3. Blue Café – You may be in love
4. Bracia Cugowscy – Missing every moment
5. Magda Femme i Spotlight – I believe in you
6. Gosia Orczyk – Remember
7. Ha-Dwa-O – Tylko bądź
8. Ich Troje – Keine Grenzen – Żadnych granic
9. IRA – Femme fatale
10. Ocean Front – Zakochany
11. Stachursky – Tam gdzie ty
12. Varius Manx – Sonny
13. Wilki – Here I am
14. Zdobywcy Pewnych Oscarów – Pia

Pod koniec transmisji Artur Orzech ogłosił, iż najwięcej spośród prawie 35 tysięcy głosów zebrała grupa Ich Troje za trójjęzyczny utwór Keine Grenzen – Żadnych granic. Drugie miejsce zajęli Wilki, a trzecie – Blue Café. W rzeczywistości podane przez niego wyniki wyznaczono jednak z 27 tysięcy głosów. Następnego dnia okazało się, iż ogromna widownia Krajowych Eliminacji (prawie 7,3 mln widzów / 48% udziału na rynku) oddała aż przeszło 300 tysięcy głosów. SMS spływały na serwery jeszcze długo, a po ostatecznej korekcie wyników przewaga Ich Troje nad Wilkami zmalała z ok. 11,6 do jedynie ok. 2,6 pp.

Wywołało to kontrowersje i zarzuty o sfałszowanie wyników na rzecz zespołu Michała Wiśniewskiego. Trzecie miejsce nie zmieniło się, polepszając jednak wynik o 3,9% głosów, a pełna klasyfikacja pozostała nieznana. Według pogłosek, kolejne miejsca zajęli Varius Manx (czwarte), Bracia Cugowscy (piąte) i Ha-Dwa-O (szóste).

Eurowizja 2003: sukces Polski

Po wygranych polskich preselekcjach Ich Troje ściągnęli na siebie kolejne kontrowersje, startując w eliminacjach w Niemczech. Finał narodowy zza Odry transmitowała choćby Telewizja Polska. Zespół z utworem Liebe macht Spaß zajął szóste miejsce, odpadając w pierwszej rundzie głosowania. Michał Wiśniewski tłumaczył ten występ chęcią promocji w Niemczech, celem zdobycia 12 punktów od kraju w finale Eurowizji. Promocja polskiej propozycji odbyła się zresztą na niespotykaną dotąd skalę. Ich Troje odwiedzili wiele krajów, a ich przygotowania do Eurowizji relacjonowały także media komercyjne, m.in. stacja TVN na antenie programu Jestem jaki jestem.

Grupa Ich Troje w green roomie w trakcie 48. Konkursu Piosenki Eurowizji – Ryga 2003. Fot. Archiwum prywatne Sławomira Zielińskiego (projekt 25 lat Polski na Eurowizji)

Do Rygi polska delegacja nie leciała w roli faworytów bukmacherów, jednak podczas prób szanse na sukces zdawały się rosnąć. Komentator BBC, Terry Wogan, sugerował, iż Polska może być kolejnym z rzędu bałtyckim zwycięzcą (poprzednie dwie edycje wygrały Estonia i Łotwa). Choć ze względu na regulamin podczas występu nie udało się wypuścić białych gołębi, Polacy jako jedyni ze stawki uzyskali zgodę na wykorzystanie podestu dla prowadzących. Na scenie Ich Troje w roli chórzystki towarzyszyła Kasia Cerekwicka, która w 2006 roku zremisuje z zespołem w polskich eliminacjach.

Ostatecznie Polska zdobyła wyczekiwane 12 punktów od Niemiec i z wynikiem 90 punktów zajęła siódme miejsce. To przez cały czas drugi najlepszy wynik naszego kraju w historii startów. Po konkursie Ich Troje szczególnie rozczarowani byli brakiem punktów od Rosji. Eurowizyjną przygodę podsumowali w programie Jestem jaki jestem. W odcinku gościnnie wystąpili Brotherhood of Man, zwycięzcy Eurowizji 1976 z hitem Save your kisses for me.

Eurowizja 2003: Turcja wygrała, Polska na siódmym miejscu. (fot. YouTube)

Więcej materiałów o historii Polski w Konkursie Piosenki Eurowizji przeczytacie w zakładce 25 lat, przygotowanej z okazji 25-lecia debiutu TVP na Eurowizji w 2019 roku.