Witold Gombrowicz (fot. MWG Wsola/ Maciej Bociański
W 2024 r. obchodzić będziemy 120. rocznicę urodzin i 55. rocznicę śmierci Witolda Gombrowicza – powieściopisarza, dramaturga i nowelisty. Autor „Ferdydurke” należy do pisarzy wyjątkowych w dziejach światowej literatury ze względu na swą filozofię, sposób konstruowania tekstów i siłę języka. Jest uznawany za jednego z tych twórców XX wieku, którzy odegrali przełomową rolę w kształtowaniu świadomości i tożsamości narodowej Polaków. Jego twórczość to wielka debata o sensie polskości. Jest jednym z najważniejszych i najbardziej znanych na świecie pisarzy polskich, a także jednym z najczęściej tłumaczonych.
Witold Gombrowicz ma rodzinne wiązki z Radomiem i podradomską Wsolą. Dla "Życia radomskiego" przez lata recenzje teatralne pisał jego brat Jerzy, do którego również należał dwór we Wsoli. To tam, gdzie często bywał, Witold Gombrowicz ponoć zaczął pisać "Ferdydurke". w tej chwili w dawnej rodowej siedzibie Gombrowiczów znajduje się muzeum, które pielęgnuje pamięć o autorze "Iwony, księżniczki Burgunda" i przybliża jego twórczość. Z kolei w Teatrze Powszechnym w Radomiu co dwa lata odbywa się Międzynarodowy Festiwal Gombrowiczowski; jego szesnasta już edycja zaplanowana jest na październik 2024 r.
Symbolista i patron
Jacek Malczewski to jeden z najwybitniejszych malarzy polskich przełomu XIX i XX stulecia. Urodził się w 1854 roku w Radomiu. W 2024 r. obchodzić będziemy 170. rocznicę jego urodzin oraz 95. rocznicę śmierci. Był studentem Szkoły Sztuk Pięknych w Krakowie. Na początku lat 90. XIX wieku swoją twórczością zainicjował w młodopolskim malarstwie nurt symbolizmu, pobudzając zarazem odrodzenie romantycznej tradycji. W 1908 r. otrzymał tytuł profesora, a w 1912 został rektorem Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. W Lutosławicach założył szkółkę malarską dla utalentowanych dzieci wiejskich.
Współcześnie Jacek Malczewski patronuje radomskiemu muzeum, gdzie znajduje się czwarta co do wielkości w Polsce kolekcja jego obrazów. Instytucja organizuje liczne wydarzenia poświęcone artyście i jego twórczości.
Pozostałymi patronami 2024 r. na Mazowszu zostali wybrani: Tadeusz Boy-Żeleński - pisarz, tłumacz, Stanisław Grzepski/Grzebski - matematyk i filolog i Zbigniew Herbert - poeta.
kat, bdb
