Polskie seriale, które warto obejrzeć. Poleca kulturoznawczyni
Kiedy myślimy o "najlepszych serialach", najczęściej przychodzą nam do głowy produkcje amerykańskie, brytyjskie czy skandynawskie. A przecież polska telewizja i platformy streamingowe mają w dorobku naprawdę znakomite tytuły – od klasyki, która budowała wyobraźnię całych pokoleń, po nowoczesne, autorskie produkcje opowiadające o Polsce tu i teraz.
Jako kulturoznawczyni, redaktorka popkulturalna i serialowa maniaczka postanowiłam przygotować listę polskich seriali, które warto obejrzeć. To wybór subiektywny – nie znajdziesz tu wszystkich tytułów z rankingów "najlepszych polskich seriali wszech czasów". Znajdziesz za to te, które zostają w pamięci i pokazują, jak różnorodne i świeże potrafią być polskie produkcje telewizyjne.
1. Wataha (2014–2020)
"Wataha" to serial, który udowodnił, iż polskie produkcje mogą wyglądać światowo. Bieszczady są tu niemal osobnym bohaterem – dzikie, piękne i niebezpieczne. Opowieść o strażnikach granicznych miesza thriller z dramatem społecznym i politycznym, a przy tym jest pełna emocji i świetnie zagrana. Serial wciąga od pierwszego odcinka i pokazuje Polskę z zupełnie innej perspektywy. Plus znakomity Leszek Lichota.
Obejrzysz na: HBO Max
2. 1670 (2023-)
Historyczny sitcom, który zrobił furorę nie tylko w Polsce. "1670" bawi absurdem i anachronizmami, ale przy okazji trafnie punktuje nasze narodowe przywary – od kłótliwości i ksenofobii po wieczne poczucie wyjątkowości. To serial, który pokazuje, iż polska komedia potrafi być inteligentna, autoironiczna i... zabawna. Dziś "1670" jest już fenomenem, a za chwilę drugi sezon.
Obejrzysz na: Netflix
3. Rojst (2018–2024)
Brudny, mroczny i ponury – taki jest świat "Rojsta". Serial świetnie oddaje klimat PRL-u i lat 90., a przy tym buduje nieoczywistą intrygę kryminalną. To trylogia nie tylko o ludzkich grzeszkach, ale również o grzechach przeszłości, które nie dają spokoju kolejnym pokoleniom. Wyróżnia się nie tylko atmosferą, ale też świetnym aktorstwem, w tym Andrzeja Seweryna i Dawida Ogrodnika.
Obejrzysz na: Netflix
4. Kariera Nikodema Dyzmy (1980)
Klasyka polskiej telewizji, która z czasem stała się również ostrą satyrą na mechanizmy władzy. Roman Wilhelmi w roli prostego człowieka, który dzięki przypadkowi i sprytowi robi zawrotną karierę, stworzył jedną z najbardziej kultowych kreacji w historii polskich seriali. "Kariera Nikomeda Dyzmy" to opowieść ponadczasowa – choćby dziś ogląda się ją jak komentarz do naszej rzeczywistości.
Obejrzysz na: TVP VOD
5. Kruk (2018–2022)
"Kruk" to jeden z najlepszych polskich seriali kryminalnych ostatnich lat. Wyróżnia się nie tylko misternie skonstruowaną intrygą, ale przede wszystkim psychologiczną głębią. Michał Żurawski w roli policjanta borykającego się z własnymi demonami, a jednocześnie obsesyjnie poszukującego sprawiedliwości, daje popis aktorstwa. Cała trylogia to opowieść mroczna, kameralna i hipnotyzująca, która sprawi, iż albo będziesz chciał jechać na Podlasie, albo... z niego uciec.
Obejrzysz na: CANAL+
6. Artyści (2016)
Krótki serial, który przeszedł trochę bez echa, a szkoda – bo to jedna z najbardziej oryginalnych polskich produkcji ostatnich lat. Monika Strzępka i Paweł Demirski opowiadają historię prowincjonalnego teatru, ale tak naprawdę portretują całą polską kulturę – jej absurdy, konflikty i marzenia. To satyra i dramat w jednym, ironiczne, a przy tym niezwykle trafne. Warto nadrobić, naprawdę znakomite.
Obejrzysz na: TVP VOD
7. Dom (1980–2000)
Epicka saga o powojennej Warszawie. "Dom" śledzi losy mieszkańców jednej kamienicy, a tak naprawdę opowiada historię Polski drugiej połowy XX wieku. Kultowy serial, na którym wychowały się całe pokolenia i który wciąż zachwyca rozmachem i autentyzmem. Momentami zbyt sentymentalny? Co z tego. "Dom" jest po prostu piękny.
Obejrzysz na: TVP VOD
8. Ślepnąc od świateł (2018)
Serial, który stał się fenomenem. Adaptacja książki Jakuba Żulczyka to portret Warszawy jako miasta kuszącego i toksycznego zarazem. Z kolei Kuba, diler narkotyków grany przez Kamila Nożyńskiego, to uniwersalny bohater, outsider w świecie pełnym chaosu i przemocy. "Ślepnąc od świateł" to produkcja oszałamiająca, wizualnie dopracowana, mocna w treści i formie, bezkompromisowa.
Obejrzysz na: HBO Max
9. Emigracja XD / Edukacja XD (2023-)
Świeża, energiczna i całkowicie odjechana opowieść o pokoleniu, które szuka swojego miejsca w świecie – między emigracją a powrotem do Polski. Mocny humor i absurdalne gagi mieszają się tu z gorzkimi obserwacjami społecznymi, a "Emigracja XD" i "Edukacja XD" (drugi sezon) udowadniają, iż współczesne doświadczenia młodych można opowiedzieć językiem naprawdę im bliskim. To jazda bez trzymanki i jedna z najlepszych polskich komedii ostatnich lat. Tomasz Włosok i Michał Balicki wymiatają.
Obejrzysz na: CANAL+
10. Absolutni debiutanci (2023)
"Absolutni debiutanci" to jeden z nielicznych w Polsce seriali young adult – i od razu wyjątkowo udany. Wizualnie odważny, pełen kolorów, muzyki i energii, opowiada o dorastaniu, odkrywaniu siebie i miłości w wielu odcieniach. Bez zadęcia, klisz i krindżu – za to z autentyzmem, wrażliwością i prawdziwymi emocjami. To wszystko podane z czułością i z pazurem.
Obejrzysz na: Netflix
11. Glina (2003–2008)
Kryminał, który wyprzedził swoje czasy. W rolach głównych Jerzy Radziwiłowicz i Maciej Stuhr – duet nietypowy, ale bardzo wiarygodny. "Glina" była mroczna, realistyczna i nieprzyjemnie bliska prawdzie o polskiej przestępczości. Do dziś pozostaje jednym z najmocniejszych polskich seriali policyjnych, a widzowie w końcu doczekali się kontynuacji – nowy sezon już niedługo na ekranach.
Obejrzysz na: TVP VOD, SkyShowtime
12. Lalka (1977)
Adaptacja powieści Prusa, która pokazuje, iż telewizja potrafiła tworzyć prawdziwe dzieła sztuki. Serial Ryszarda Bera zachwyca wiernością epoce, a jednocześnie uniwersalnością przesłania. Wokulski w fenomenalnym wykonaniu Jerzego Kamasa to postać tragiczna, która dziś przeżywa drugie życie na... TikToku. Czy (aż) dwie nowe "Lalki" doskoczą do tej wersji? Czas pokaże.
Obejrzysz na: TVP VOD
13. Kontrola (2018-2022)
Fenomen internetowy, który udowodnił, iż polskie seriale mogą powstawać oddolnie i zdobywać serca widzów na całym świecie. "Kontrola" to kameralna, ale skrząca emocjami opowieść o miłości dwóch dziewczyn – autentyczna, szczera, uczuciowa. Serialowa perełka.
Obejrzysz na: HBO Max, Player
14. Klangor (2021-)
Thriller rodzinny, który udowadnia, iż polskie seriale naprawdę potrafią budować dramaturgię. Historia ojca (jak zawsze fenomenalny Arkadiusz Jakubik), który szuka zaginionej córki, to opowieść nie tylko o zbrodni, ale też o miłości, bezsilności i trudnych wyborach. Wciąga i trzyma w napięciu do samego końca. Plus surowy krajobraz Świnoujścia.
Obejrzysz na: HBO Max
15. Matki pingwinów (2024-)
"Matki pingwinów" to serial, jakiego w Polsce jeszcze nie było. Zamiast ciężkiej i przytłaczającej opowieści o rodzicielstwie dzieci z niepełnosprawnością czy atypowością dostajemy historię ciepłą, zabawną i szczerą. Twórczynie z ogromną empatią pokazują codzienne realia "innego" rodzicielstwa – jego wyzwania, ale i momenty bliskości czy zwykłej radości. To produkcja, która nie tylko otwiera oczy widzom, ale też daje wsparcie tym, którzy mierzą się z podobnymi doświadczeniami. Słodko-gorzka perełka.
