W 2024 roku zmarło wiele znanych osób. 1 listopada wspominamy tych, którzy odeszli. Dzień Wszystkich Świętych, który obchodzimy właśnie 1 listopada, to okazja do zadumy. Przypominamy sobie nie tylko bliskich, ale także popularne osobistości, których niestety już nie ma między nami.
Maciej Damięcki († 17 listopada 2023)
Popularny aktor filmowy, serialowy i teatralny. Był znany nie tylko jako artysta, ale i rzecznik osób walczących z chorobą nowotworową. Sam dwa razy pokonał raka — w tym raz jako dziecko. Nowotwór udało się wówczas wykryć dzięki temu, iż młody Damięcki trafił… na plan filmowy. Już jako dorosły człowiek twierdził, iż aktorstwo go uratowało. Maciej Damięcki zmarł w wieku 79 lat.
Włodzimierz Musiał († 19 listopada 2023)
Aktor teatralny i filmowy, pamiętany m.in. z charakterystycznych ról włamywacza „Szpuli” w filmie „Vabank”, Segelina w „Wiedźminie”. Grał też m.in. w wielu popularnych serialach: „W słońcu i w deszczu”, „Kariera Nikodema Dyzmy”, „Jan Serce”, „Królewskie sny” czy „13 posterunek 2”. Miał na koncie ponad 100 ról filmowych i serialowych, uchodził za mistrza drugiego planu. Współpracował z najlepszymi polskimi reżyserami, m.in. z Andrzejem Wajdą, Krzysztofem Kieślowskim czy Agnieszką Holand. Włodzimierz Musiał zmarł w wieku 92 lat.
Marek Ałaszewski († 19 listopada 2023)
Lider i wokalista kultowego rockowego zespołu Klan, który powstał w 1969 r. Grupa była jedną z pierwszych prawdziwie rockowych działających w Polsce. Wcześniej, w latach 60. grał w grupach big-beatowych Pesymiści i Bardowie. Zajmował się również sztukami plastycznymi. W 2016 r. przeszedł udar, a poważna choroba uniemożliwiała mu jakąkolwiek działalność. Marek Ałaszewski zmarł w wieku 80 lat.
Paweł Huelle († 27 listopada 2023)
Pisarz, poeta i wykładowca uniwersytecki. Nazywany był „jednym z pierwszych gdańskich intelektualistów, którzy odważyli się mówić o powikłanej historii miasta”. Do jego najbardziej znanych książek należą: „Weiser Dawidek”, „Mercedes Benz. Z listów do Hrabala”, „Śpiewaj ogrody” i „Castrop”. Za swoją twórczość został wyróżniony m.in. Paszportem „Polityki”, nagrodą Fundacji im. Kościelskich, Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski oraz Srebrnym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”. Paweł Huelle zmarł w wieku 66 lat.
Mirosława Krajewska-Marczewska († 6 grudnia 2023)
Aktorka teatralna, filmowa i dubbingowa. W dorobku miała kilkadziesiąt ról filmowych i dubbingowych. Można ją było oglądać w filmach, m.in.: „Brunet wieczorową porą” (Irena Kowalczyk, siostra Anny Roman), czy w czteroodcinkowym serialu „Popiełuszko. Wolność jest w nas” (lekarka Irena), „Trzy minuty. 21.37”. W 1974 r. została odznaczona Złotym Krzyżem Zasługi. Mirosława Krajewska-Marczewska zmarła w wieku 83 lat.
Ryan O’Neal († 8 grudnia 2023)
Aktor rozpoczął karierę w Hollywood pod koniec lat 60. Zagrał m.in. w filmie „Wielki skok”. Jednak największą sławę i uwielbienie widzów przyniosła mu rola w dramacie „Love story”, który miał premierę w 1970 r. Ryan dostał choćby nominację do Oscara w kategorii „najlepszy aktor pierwszoplanowy”, ale statuetki ostatecznie nie otrzymał. Zagrał też w filmach — „Papierowy księżyc”, „No i co doktorku”, „Ktoś tu kręci” czy „Barry Lyndon”. Ostatni raz na dużym ekranie pojawił się w 2015 r. Ryan O’Neal zmarł w wieku 82 lat.
Ewa Wanat († 13 grudnia 2023)
Jedna z najwybitniejszych dziennikarek ostatnich dekad. Do mediów trafiła w 1989 r. Pracowała jako reporterka, autorka reportaży i programów publicystycznych, wydawczyni programu w Radiu S Poznań. Współpracowała też z „Gazetą Wyborczą” i poznańskim oddziałem TVP. W połowie lat 90. głośnym echem w mediach odbiła się jej prowokacja polegająca na wielogodzinnym przejeżdżaniu poznańskich ulic autem zgłoszonym policji jako kradzione. W ten sposób Wanat chciała nagłośnić bezczynność policji wobec prawdziwych złodziei. W 2003 r. związała się z radiem TOK FM. Była jego redaktorką naczelną do 2012 r. Ewa Wanat zmarła w wieku 61 lat.
Zofia Merle († 13 grudnia 2023)
Przekupka w „Misiu”, Lusia w „Rozmowach kontrolowanych”, gospodyni Stefania w „Klanie” — Zofia Merle zagrała wiele zapadających w pamięć ról. Sama mówiła, iż jej głównym zadaniem było rozśmieszanie. Porzuciła je dopiero, gdy przeżyła życiową tragedię. Merle przeżyła dwa ciosy od losu: straciła jedynego syna, a także ukochanego męża. Widzowie zapamiętali ją jednak jako gwiazdę komedii. Zagrała w filmach Barei, Antczaka czy Chęcińskiego. Zofia Merle zmarła w wieku 85 lat.
Krzysztof Respondek († 22 grudnia 2023)
Aktor, wokalista, satyryk i artysta kabaretowy. Urodził się w 1969 r. w Tarnowskich Górach. Ukończył Wydział Aktorski PWST w Krakowie. Od końca lat 90. współtworzył kabaret Rak z Rudy Śląskiej, który zapewnił mu ogromną popularność. Wystąpił też w kilku filmach i serialach, m.in.: „Kryminalni”, „Barwy szczęścia”, „Prawo Agaty”, „Hotel 52”, czy „Święta wojna”. To on był wykonawcą piosenki znanej z serialu „Święta wojna”. Krzysztof Respondek zmarł w wieku 54 lat
Arkadiusz Malinowski († 1 stycznia 2024)
Wirtuoz gry na gitarze basowej, wokalista, kompozytor. Dołączył do Czerwonych Gitar (jako basista) w 1999 r., zastępując Bernarda Dornowskiego, który odszedł z zespołu ze względów zdrowotnych. W formacji grał przez cztery lata. Muzyk grał również w zespołach Bass Key oraz The Last. Jako muzyk sesyjny współpracował także m.in. z Wojciechem Hoffmanem. Arek Malinowski zmarł w wieku 48 lat.
Witold Mikołajczuk († 4 stycznia 2024)
Znany szerszej publiczności jako Witek Muzyk Ulicy był muzykiem-samoukiem, kompozytorem, akordeonistą, gitarzystą, wokalistą, aranżerem i autorem tekstów. Występował m.in. na ulicach Warszawy. W trzeciej klasie założył zespół rockowy o nazwie „Śrubokręt”. Pracował jako wolontariusz muzyczny — nieodpłatnie uczył muzyki w szkole podstawowej. Przed kilkanaście lat pracował jako handlowiec. Później zajął się graniem na akordeonie i gitarze oraz ulicznymi występami muzycznymi. Witold Mikołajczuk zmarł w wieku 42 lat.
Glynis Johns († 4 stycznia 2024)
Na scenie Johns zadebiutowała w 1931 r., mając zaledwie osiem lat. Znana z roli w musicalu „Mary Poppins” Glynis Johns, uznawana była za jedną z ostatnich wielkich aktorek tzw. złotej ery Hollywood i klasycznego kina brytyjskiego. Aktorka zagrała w ponad 60 filmach i 30 sztukach teatralnych. Na scenie jej największym osiągnięciem artystycznym była rola w spektaklu „Mała nocna muzyka”. Słynny amerykański kompozytor Stephen Sondheim napisał wtedy specjalnie dla niej piosenkę „Send in the Clowns”, która stała się przebojem.
Ks. Tadeusz Isakowicz-Zaleski († 9 stycznia 2024)
Był polskim Ormianinem i duchownym katolickim obrządków ormiańskiego i łacińskiego. Znany jako duszpasterz osób niepełnosprawnych, prezes Fundacji im. Brata Alberta, działacz społeczny, duszpasterz Ormian katolików. Był też wieloletnim uczestnikiem opozycji antykomunistycznej w czasach PRL. W 2006 r. wystąpił z postulatem ujawnienia konfidentów SB działających wśród duchowieństwa archidiecezji krakowskiej. Sam badał dokumenty Służby Bezpieczeństwa, które jako poszkodowany otrzymał z Instytutu Pamięci Narodowej. Jego działania wywołały wiele dyskusji na temat lustracji w polskim Kościele. Ks. Tadeusz Isakowicz-Zaleski zmarł w wieku 67 lat.
Janusz Majewski († 10 stycznia 2024)
Jeden z najbardziej znanych polskich reżyserów filmowych, scenarzysta, pisarz i wieloletni prezes Stowarzyszenia Filmowców Polskich. Mistrz kina gatunkowego i wykładowca akademicki. Filmem zafascynował się właśnie we Lwowie — mając siedem lat, zobaczył „Królewnę Śnieżkę” Walta Disneya. Zrealizował m.in. filmy „Zazdrość i medycyna”, „Zaklęte rewiry”, „Lekcja martwego języka”, „Zbrodniarz, który ukradł zbrodnię”, „Lokis. Rękopis profesora Wittembacha”, „C.K. Dezerterzy”, czy „Złoto dezerterów”. Janusz Majewski zmarł w wieku 92 lat.
Witold Olejarz († 14 lutego 2024)
Dyrektor warszawskiego Teatru Rampa od 1998 r. Wcześniej wieloletni dyrektor zarządzający Teatru Nowego w Warszawie. Za jego sprawą teatr zaczął przyciągać tłumy widzów i przez ponad 20 lat pod jego rządami konkurencja mogła mu tylko zazdrościć sukcesów. Nagrodzony Złotym Krzyżem Zasługi. Witold Olejarz zmarł w wieku 76 lat.
Tomasz Komenda († 21 lutego 2024)
Spędził w więzieniu 18 lat za zbrodnię, której nie popełnił. Jego historia została przeniesiona na ekrany. W poruszającym debiucie pełnometrażowym Jana Holoubka „25 lat niewinności. Sprawa Tomka Komendy” w główną rolę wciela się Piotr Trojan, a partnerują mu Agata Kulesza, Jan Frycz, Andrzej Konopka, Magdalena Różczka i Dariusz Chojnacki. Tomasz Komenda zmarł w wieku niespełna 47 lat, niemal sześć lat po wyjściu na wolność.
Stanisława Ryster († 27 marca 2024)
Legenda polskiej telewizji. Od 1975 r. do 2006 r. prowadziła teleturniej TVP „Wielka gra”, w którym uczestnicy musieli popisywać się specjalistyczną wiedzą pod okiem ekspertów. — Wie pan, wcześniej robiłam młodzieżowe programy i nagle przyszła taka wielka robota… Ale jakoś potrafiłam się zorganizować. Stanisława Ryster zmarła w wieku 82 lat.
Zofia Kucówna († 6 kwietnia 2024)
Aktorka, pedagożka, autorka książek, społeczniczka. Doskonale znana z takich produkcji jak „Wiano” Jana Łomnickiego, „Spirala” Krzysztofa Zanussiego czy „Deszczowy lipiec” Leonarda Buczkowskiego. Odznaczona Złotym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”. Zaangażowała się w wymagającą sporych nakładów czasu i wysiłku misję: odbudowę Domu Artystów Weteranów Scen Polskich w Skolimowie. Zofia Kucówna zmarła w wieku 90 lat.
Prof. Jadwiga Staniszkis († 15 kwietnia 2024)
Socjolożka, analityczka polityczna i publicystka. Laureatka Nagrody Fundacji na rzecz Nauki Polskiej. W 1992 r. uzyskała tytuł profesora na Uniwersytecie Warszawskim. Odznaczona Krzyżem Komandorskim oraz Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. Jadwiga Staniszkis zmarła w wieku 82 lat.
Jacek Zieliński († 6 maja 2024)
Muzyk, kompozytor i wokalista. Lider i współzałożyciel uwielbianego przez Polaków zespołu Skaldowie (zasłynął napisaniem części z ponad 260 utworów Skaldów). Pisał także utwory Maryli Rodowicz czy Ireny Jarockiej. Komponował muzykę do tekstów Agnieszki Osieckiej, Wojciecha Młynarskiego czy Ewy Lipskiej. W 1980 r. przygotował spektakl dla Piwnicy pod Baranami na podstawie słów Wiesława Dymnego, zatytułowany „Pieśń nad pieśniami, czyli człowieka ballada o miłości”. Jacek Zieliński zmarł w Krakowie w wieku 77 lat.
Jan Ptaszyn Wróblewski († 7 maja 2024)
Fenomenalny jazzman i dziennikarz muzyczny. Nazywany bywał „generałem polskiego jazzu”, choć — jak sam wielokrotnie zapewniał — generalskich skłonności nie posiada. Narodzinom oraz rozwojowi polskiej sceny jazzowej na przestrzeni kilku ostatnich dekad mógł przyglądać się nie tylko jako zawodowiec, ale przede wszystkim jako jeden z jej twórców. Był pierwszym w historii polskim muzykiem jazzowym, który zagrał w USA. W 1958 r. wraz z International Youth Band występował na legendarnym festiwalu w Newport, gdzie grał na jednej scenie z Louisem Armstrongiem. Jan Ptaszyn Wróblewski zmarł w wieku 88 lat.
Jan A.P. Kaczmarek († 21 maja)
Zdobywca Oscara za ścieżkę dźwiękową do obrazu „Marzyciel”. Był autorem muzyki do ponad 50 filmów długometrażowych i dokumentalnych. Dyrektor i twórca festiwalu Transatlantyk. Miał dar do melodii i czuł kino jak mało kto. Zanim zrobił wielką karierę w Hollywood, klepał biedę. Jego muzykę znamy z kilkudziesięciu amerykańskich i europejskich filmów. Wzruszała, zachwycała, skłaniała do refleksji. W ostatnich latach artysta walczył z bardzo ciężką chorobą. Jan A.P. Kaczmarek odszedł w wieku 71 lat.
Janusz Rewiński († 1 czerwca 2024)
Polski aktor, satyryk i polityk, poseł na Sejm I kadencji. Był współzałożycielem Polskiej Partii Przyjaciół Piwa. Jego kariera aktorska trwała dekady, stworzył role, które do dziś cieszą się ogromną popularnością. Nieodżałowany „Siara” z filmów „Killer” i „i „Kiler-ów 2-óch”. Występował także w „Kabarecie Olgi Lipińskiej” i Piwnicy pod Baranami. Janusz Rewiński zmarł w wieku 74 lat.
Marzena Kipiel-Sztuka († 9 czerwca 2024)
Polacy pokochali ją za rolę Halinki w popularnym polskim sitcomie „Świat według Kiepskich”. W latach 1987–1989 pełniła funkcję suflera w Teatrze im. Aleksandra Fredry w Gnieźnie. Od 1989 do 2000 r. występowała w Teatrze Dramatycznym w Legnicy. Koncertowała z autorskim repertuarem pod nazwą „Życie nie jest kiepskie”. Wspierała też akcje charytatywne organizowane przez policję z rodzinnej Legnicy. Za swoją działalność charytatywną otrzymała Krzyż Niepodległości z Gwiazdą klasy I. Marzena Kipiel-Sztuka zmarła w wieku 58 lat, a jej śmierć wstrząsnęła środowiskiem i mediami.
Arkadiusz Tomiak († 10 czerwca 2024)
Operator filmowy, dwukrotny laureat nagrody na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni oraz Polskiej Nagrody Filmowej – Orzeł. Zginął tragicznie w wypadku samochodowym, który wstrząsnął branżą filmową. Stracił życie, jadąc na koszaliński festiwal „Młodzi i Film”. Arkadiusz Tomiak zginął w wieku 55 lat.
Tadeusz Woźniak († 8 lipca 2024)
Wielki muzyk, kompozytor i wokalista. Wokalista był jednym z najpopularniejszych bardów polskiej sceny, a jego „Zegarmistrza światła” słyszał chyba każdy. Nie każdy wiedział, iż życie Woźniaka nie było usłane różami, a piosenkarz miał za sobą trudne doświadczenia. Tadeusz Woźniak zmarł w wieku 77 lat.
Jerzy Stuhr († 9 lipca 2024)
Był jednym z najwybitniejszych polskich aktorów filmowych i teatralnych, a także reżyserem i scenarzystą. Szeroka publiczność poznała go w połowie lat 70. jako współprowadzącego (wraz z Bogusławem Sobczukiem) programy telewizyjne z cyklu „Spotkanie z Balladą”. Zaliczany był do grona czołowych aktorów kina moralnego niepokoju. Pracę w kinie godził z dubbingiem. Jerzy Stuhr zmarł w wieku 77 lat.
Shelley Duvall († 11 lipca 2024)
Aktorka o niepowtarzalnej urodzie i talencie, znana z ról w siedmiu filmach Roberta Altmana oraz z udziału w kultowym „Lśnieniu” Stanleya Kubricka. Przed wycofaniem się z Hollywood w połowie lat 90., Duvall cieszyła się owocną karierą aktorską. Jej kreacje były zawsze niepowtarzalne, a jej talent został doceniony na Festiwalu Filmowym w Cannes. Shelley Duvall zmarła w wieku 75 lat.
Shannen Doherty († 13 lipca 2024)
Amerykańska aktorka. Zyskała sławę jako Brenda Walsh w serialu „Beverly Hills, 90210” oraz jedna z sióstr Halliwell w produkcji „Czarodziejki”. Shannen Doherty otwarcie mówiła o swojej wieloletniej walce z rakiem piersi. Zmarła w wieku 53 lat.
Ewa Ciepiela († 15 lipca 2024)
Aktorka teatralna, filmowa i telewizyjna. W 1966 r. ukończyła Wydział Aktorski Państwowej Wyższej Szkoły teatralnej w Krakowie. W tym samym roku zadebiutowała na scenie Teatru im. Wandy Siemaszkowej w Rzeszowie. W 1973 r. zagrała w serialu fabularnym „Janosik” w którym wcieliła się w rolę Eweliny. Znana też z ról w serialu „Z biegiem lat, z biegiem dni” oraz filmów: „Zaklęte rewiry” i „Karol. Człowiek, który został Papieżem”. Ewa Ciepiela zmarła w wieku 82 lat.
Bogumiła Wander († 30 lipca 2024)
Wieloletnia prezenterka, konferansjerka i spikerka. Od lat 70. związana była z Telewizją Polską. Dziennikarka prowadziła programy na żywo w TVP1 i TVP2 oraz festiwale muzyczne w Sopocie i Opolu, była konferansjerką na Festiwalu Piosenki Radzieckiej w Zielonej Górze. Zajmowała się także realizacją teleturniejów oraz programów o tematyce artystycznej. Ma na koncie dwa filmy dokumentalne: „Conrad Drzewiecki o sobie. To nie ja, to taniec” z 1997 r. oraz „Andrzej Strumiłło. A-4 dziennik rysowany” z 1998 r. W 2003 r. zakończyła pracę w TVP. Bogumiła Wander zmarła w wieku 80 lat.
Franciszek Smuda ( † 18 Sierpnia 2024 )
Franciszek Smuda (niem. Franz Smuda, ur. 22 czerwca 1948 w Lubomi, zm. 18 sierpnia 2024 w Krakowie) – polski piłkarz i trener piłkarski. Karierę piłkarską rozpoczynał w Unii Racibórz i Odrze Wodzisław Śląski. Grał na pozycji obrońcy. Jako piłkarz w barwach Stali Mielec i Legii Warszawa występował w I lidze. W 1975 wyjechał do Stanów Zjednoczonych, występując m.in. w Los Angeles Aztecs. Karierę piłkarską zakończył na niemieckich boiskach.
Wojciech Paszkowski († 23 sierpnia 2024)
Lektor, aktor dubbingowy, teatralny, musicalowy i filmowy. Był znany przede wszystkim ze swoich osiągnięć jako aktor i reżyser dubbingowy. Swoją wiedzą dzielił się z innymi, m.in. w Autorskiej Szkole Musicalowej Macieja Pawłowskiego. Miał na swoim koncie ponad 150 ról dubbingowych. Wojciech Paszkowski zmarł w wieku 64 lat.
Felicjan Andrzejczak († 18 września 2024)
Legendarny muzyk, który zdobył popularność dzięki współpracy z Budką Suflera oraz ponadczasowej piosence „Jolka, Jolka pamiętasz”. Był wokalistą grupy w latach 1982–1983. kooperacja ta zaowocowała hitami takimi jak „Czas ołowiu” czy „Noc komety”, które na stałe wpisały się w kanon polskiej muzyki rockowej. W 2020 r., podczas pogrzebu Romualda Lipki, wraz z Budką Suflera wykonał jeden z przebojów. Felicjan Andrzejczak zmarł w wieku 76 lat.
Liam Payne († 16 października 2024)
Brytyjski muzyk, były wokalista One Direction. Mężczyzna został znaleziony martwy po upadku z trzeciego piętra hotelu znajdującego się w Buenos Aires w Argentynie. Jego debiut na scenie przypada na 2010 r., kiedy wraz z Niallem Horanem, Harrym Stylesem, Louisem Tomlinsonem i Zaynem Malikiem wzięli udział w brytyjskim „The X Factor”. Sześć lat później zespół ogłosił muzyczną przerwę — nie porzucił jednak kariery, wydając dwa solowe albumy: „LP1” w 2019 r. oraz „Teardrops” w 2024 r. Liam Payne zginął w wieku 31 lat.
Janusz Olejniczak († 20 października 2024)
Wybitny polski pianista i pedagog. Był laureatem Konkursu Chopinowskiego w 1970 r., znany w kraju i zagranicą interpretator muzyki Chopina. Wystąpił w filmie Andrzeja Żuławskiego „La note bleu”, „Pianiście” Romana Polańskiego. Nagrał ścieżkę dźwiękową do filmu „Chopin, pragnienie miłości” w reż. Jerzego Antczaka. Odznaczony m.in. Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski oraz Złotym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”. Janusz Olejniczak zmarł w wieku 72 lat.
Elżbieta Zającówna († 29 października 2024)
Była jedną z najpopularniejszych aktorek lat 80.i 90. Role w ekranowych hitach, takich jak „Seksmisja”, „Vabank” czy „C.K. Dezerterzy” przyniosły jej rozpoznawalność, zaś udział w serialu z 1995 r. „Matki, żony i kochanki” w reżyserii Juliusza Machulskiego i Ryszarda Zatorskiego, gdzie grała pewną siebie Hankę, uczynił z niej jedną z największych gwiazd. Elżbieta Zającówna zmarła w wieku 66 lat.
![Within Temptation zagrali w łódzkiej Atlas Arenie! [relacja]](https://kulturalnemedia.pl/wp-content/uploads/2024/11/Within-Temptation-fot.-Natalia-Nazar-21.jpg)
