1. Happy Valley (2014–2023)
Obejrzysz na: Canal+, CDA Premium
Choć na pierwszy rzut oka to klasyczny brytyjski kryminał o policjantce z prowincji, "Happy Valley" to znacznie więcej. Serial BBC skupia się na sierżant Catherine Cawood, która nie tylko rozwiązuje sprawy kryminalne, ale walczy z traumami, stratą i rodzinnymi dramatami. "Brudny" klimat, realizm i świetna gra aktorska (Sarah Lancashire!) czynią z tego serialu jeden z najwybitniejszych dramatów kryminalnych ostatnich lat.
2. Zbrodnie po sąsiedzku (2021–)
Obejrzysz na: Disney+
To kryminał, który zamiast napięcia stawia na lekkość, absurdy i pastisz. Troje mieszkańców ekskluzywnego budynku na Manhattanie zaczyna podcast true crime, badając tajemnicze morderstwa we własnym domu. Serial łączy oldschoolowy humor Steve'a Martina i Martina Shorta z nowoczesnym klimatem true crime'owych obsesji i... Seleną Gomez. Mimo iż to tzw. cosy crime, to fabularnie "Zbrodnie po sąsiedzku" są pełnokrwistym kryminałem z twistami, zręczną narracją i świetnie napisanymi postaciami.
3. Pod sztandarem nieba (2022)
Obejrzysz na: Disney+
Inspirowany prawdziwymi wydarzeniami serial z Andrew Garfieldem w roli mormońskiego detektywa, który bada brutalne morderstwo dokonywane w środku wspólnoty religijnej. "Pod sztandarem nieba" to niby procedural oparty na faktach, ale wyróżnia go mocny nacisk na religijne wątki i retrospekcje o mormonizmie. To głęboka opowieść o tym, jak fanatyzm i dogmatyczna wiara potrafią prowadzić do zbrodni. Nastrój powoli duszącego quasi-horroru łączy się tu z klasycznym dochodzeniem.
4. Outsider (2020)
Obejrzysz na: Max
Na pierwszy rzut oka: morderstwo dziecka, podejrzany, śledztwo. Ale gwałtownie okazuje się, iż fakty nie mają sensu, a świadkowie przeczą sami sobie. Ekranizacja powieści Stephena Kinga z Benem Mendelsohnem, Jasonem Batemanem i Cynthią Erivo to opowieść o śledztwie prowadzonym na granicy rzeczywistości i koszmaru. Mroczna, powolna i niepokojąca atmosfera robi z tego serialu hybrydę kryminału i horroru psychologicznego.
5. Czarny ptak (2022)
Obejrzysz na: Apple TV+, Prime Video
Skazany za handel narkotykami mężczyzna dostaje propozycję nie do odrzucenia: odzyska wolność, jeżeli wniknie w łaski współwięźnia, mężczyzny podejrzanego o seryjne morderstwa dziewczynek. "Czarny ptak" to gęsty psychologiczny thriller, w którym więzienie staje się planszą do gry o życie i śmierć. Serial bazuje na prawdziwej historii i przykuwa uwagę nieoczywistym podejściem do formuły śledztwa, a także miejscem akcji: wszystko toczy się bowiem głównie w więzieniu.
6. Sherlock (2010–2017)
Obejrzysz na: Netflix
To nie jest kolejna klasyczna adaptacja historii o Sherlocku Holmesie. Twórcy "Sherlocka" z Benedictem Cumberbatchem i Martinem Freemanem przenieśli legendę detektywa do współczesnego Londynu, dając jej tempo thrillera i styl klipu reklamowego. Intelektualna gra między Holmesem a Watsonem, wizualne zabawy z narracją i błyskotliwe dialogi sprawiają, iż to serial szybki, inteligentny i zaskakująco emocjonalny.
7. Czarna lista (2013–2023)
Obejrzysz na: Netflix
Raymond "Red" Reddington – jeden z najbardziej poszukiwanych przestępców świata – zgłasza się na FBI i oferuje pomoc w łapaniu groźniejszych od siebie. Brzmi jak klasyczny procedural, ale "Czarna lista" to szpiegowska układanka z barwnymi postaciami, wielowarstwową intrygą i nieustannym pytaniem: komu tak naprawdę zależy na prawdzie?
8. Banshee (2013–2016)
Obejrzysz na: Max
Miasto, gdzie każdy ma coś do ukrycia – choćby szeryf. "Banshee" to brutalny, pełen akcji serial o mężczyźnie, który przyjmuje tożsamość zamordowanego szeryfa w małym miasteczku. Mieszanka neo-noiru i sensacyjnego thrillera oraz nietypowe tempo i styl wizualny sprawiają, iż to jeden z najbardziej szalonych seriali kryminalnych ostatnich lat.
9. Mindhunter (2017–2019)
Obejrzysz na: Netflix
Oparty na faktach "Mindhunter" pokazuje początki profilowania kryminalnego w FBI w latach 70. i 80. To serial niespieszny, skupiony na rozmowach, analizie i psychologii. Każde spotkanie z mordercą to pojedynek intelektualny, a napięcie budowane jest nie akcją, ale spojrzeniami i słowami. David Fincher stworzył tu jedną z najbardziej wyrafinowanych opowieści o zbrodni i trudno się od niej oderwać.
10. Veronika (2024)
Obejrzysz na: SkyShowtime, Prime Video
Szwedzki serial "Veronika" to połączenie thrillera psychologicznego, kryminału i dramatu. Tytułowa bohaterka jest policjantką z małego miasteczka, która jest uzależniona od leków, ale w momentach trzeźwości zaczyna widzieć zmarłych. To sprawia, iż wątpi w swoje zdrowie psychiczne. Z czasem dostrzega jednak, iż jej wizje mają sens, a tajemnicze zaginięcia i śmierci zaczynają się łączyć. Mroczna atmosfera, narracja prowadzona z wnętrza pękającej psychiki i wątki nadprzyrodzone czynią z "Veroniki" intrygujący wyjątek wśród kryminałów.
11. Fargo (2014–)
Obejrzysz na: Prime Video
Każdy sezon "Fargo" to nowa opowieść inspirowana stylem braci Coen: dziwni ludzie, przypadki, przemoc i ciemne oblicze amerykańskiej prowincji. Serial bawi się konwencją, tonem i absurdem, prezentując zbrodnię jako konsekwencję małych kłamstw i ludzkiej słabości. To kryminał z duszą czarnej komedii i strukturą... szekspirowskiego dramatu.
12. Rezydencja (2025)
Obejrzysz na: Netflix
Ten najnowszy serial od Shondy Rhimes opowiada o śledztwie prowadzonym po tajemniczym morderstwie w Białym Domu. Brzmi jak thriller polityczny? A jednak "Rezydencja" to zaskakująca mieszanka klasycznego kryminału w stylu Agathy Christie, satyry i dramatu obyczajowego, z mocnym kobiecym bohaterem i ostrym spojrzeniem na kulisy władzy. Intrygujący, świeży i zabawny.
13. Marcella (2016-2020)
Obejrzysz na: Netflix
Brytyjski serial o policjantce w Londynie, która miewa epizody utraty świadomości. Te same w sobie mogą być podejrzane – Marcella zaczyna coraz bardziej się bać, iż to ona stoi za morderstwami, które bada. Serial miesza policyjny procedural z psychologicznym thrillerem, a pytanie "śledcza czy podejrzana?" nie opuszcza widza ani na chwilę.
14. Grzesznica (2017-2021)
Obejrzysz na: Netflix
Każdy sezon zaczyna się od tego, iż wiemy, kto zabił – ale nie wiemy dlaczego. Detektyw Harry Ambrose (Bill Pullman) jako nieoczywisty detektyw z problemami drąży sprawy, które okazują się traumatycznymi spiralami psychologicznych zagadek. Serial "Sinner" ("Grzesznica") nie skupia się więc na śledztwie w klasycznym sensie, ale na analizie motywacji i przeszłości osób, które dopuściły się czynu. To kryminał skupiony na ludzkich pęknięciach, a nie na tropieniu śladów.
15. Grimm (2011–2017)
Obejrzysz na: SkyShowtime, Prime Video
Detektyw Nick odkrywa, iż jest potomkiem rodu łowców potworów z baśni, które... są jak najbardziej prawdziwe. "Grimm" to serial kryminalny z elementami fantasy, gdzie klasyczne śledztwa przeplatają się z walką z bestiami, które przybierają ludzką postać. Zaskakująco spójny świat i mitologia czynią z niego wyjątkowe połączenie proceduralu i urban fantasy, które naprawdę świetnie się ogląda.
