Ani myśli o emeryturze. Elżbieta Dzikowska, urodzona 19 marca 1937 roku w Międzyrzecu Podlaskim, to niekwestionowana legenda polskiego reportażu i podróżnictwa. Choć skończyła już 88 lat, wciąż pozostaje aktywna zawodowo i artystycznie. Jak dziś wygląda jej życie? przez cały czas jest pełne pasji...
Nieustanna pasja do podróży i sztuki
Elżbieta Dzikowska przez całe życie łączyła podróżowanie z głębokim zainteresowaniem kulturą i historią odwiedzanych miejsc. Jej podejście było pełne szacunku do innych tradycji i narodów, a także chęci zrozumienia świata takim, jakim jest naprawdę, bez uproszczeń. Miała w tym wszystkim wyjątkową misję...
„Pieprz i wanilia” – program, który otworzył Polakom okno na świat
Wspólnie z Tonym Halikiem prowadziła kultowy program „Pieprz i wanilia”, emitowany w TVP w latach 70., 80. i 90. Dla wielu Polaków był to pierwszy kontakt z egzotycznymi kulturami. Ich prezentacje nie były tylko geograficzne – opowiadały o ludziach, ich problemach, wartościach i codziennym życiu.
Czytaj także: Elżbieta Dzikowska o Tonym Haliku: „Nie żałuję ani jednego dnia z nim”
Twórczość literacka i fotograficzna – dokumentowanie świata i emocji
Dzikowska to także autorka wielu książek podróżniczych i albumów fotograficznych. Jej publikacje, jak „Groch i kapusta” czy „Polska znana i mniej znana”, zdobyły ogromną popularność, ukazując piękno naszego kraju i świata z perspektywy człowieka wrażliwego i uważnego. Jej zdjęcia wielokrotnie były prezentowane na wystawach krajowych i międzynarodowych.
Wystawy i projekty artystyczne – łączenie pasji z misją edukacyjną
Elżbieta Dzikowska jest kuratorką licznych wystaw sztuki współczesnej i ludowej. Promuje artystów nieprofesjonalnych, organizuje ekspozycje ukazujące sztukę Ameryki Łacińskiej i Azji. Jej działania edukacyjne mają na celu przybliżenie Polakom bogactwa światowych kultur.
Życie prywatne – między miłością a samotnością
Choć znana głównie z działalności zawodowej, życie prywatne Elżbiety Dzikowskiej również pełne było emocji, głębokich więzi, wzlotów i uczuć.
Związek z Tonym Halikiem – miłość i wspólna pasja
Dla niego zostawiła męża. Jak przyznała, po prostu powiedziała pewnego dnia Andrzejowi Dzikowskiemu, iż się zakochała. Tony Halik był jej wielką miłością i partnerem w podróży życia. Choć nie byli małżeństwem (co wyznała po latach), łączyła ich silna relacja oparta na wspólnych wartościach, pasji i współpracy. Po jego śmierci w 1998 roku Dzikowska wiele razy wspominała, jak bardzo tęskni za ich wspólnymi wyprawami i rozmowami. Stwierdzała wprost, iż teraz podróżuje za nich dwoje...
Relacje rodzinne – codzienne życie
Nie ma dzieci. „Gdybym miała, bardzo bym je kochała. Ale iż nie mam, to mi ich nie brak. Dzieci to przedłużenie życia, ja przedłużam je sobie inaczej – poprzez książki, filmy, kolekcjonowanie sztuki. Cały swój zbiór, a są w nim dzieła najlepszych polskich artystów, klasyków współczesności, zapisałam notarialnie Muzeum Okręgowemu w Toruniu”, kwitowała w rozmowie z Alicją Dąbrowska dla „Wysokich Obcasów”.
Nieczęsto mówi o życiu rodzinnym. Żyje skromnie, ale otoczona książkami, zdjęciami i wspomnieniami z podróży.
Czytaj także: Miałam dwóch bardzo dobrych mężów – mówi słynna podróżniczka Elżbieta Dzikowska
Codzienność seniorki – aktywność i niezależność
Pomimo wieku, Dzikowska jest samodzielna, aktywna i niezależna. Bierze udział w wydarzeniach kulturalnych, pisze, udziela się w mediach społecznościowych i uczestniczy w spotkaniach autorskich. Nie unika tematów starzenia się i samotności, ale mówi o nich z mądrością i uważnością.
Mentorka i przyjaźń – relacja z Martyną Wojciechowską
Martyna Wojciechowska wielokrotnie nazywała Dzikowską swoją mentorką i wzorem. Łączy je miłość do świata i ludzi, odwaga i wrażliwość. 88-latka wspierała dziennikarkę TVN w jej projektach, a Wojciechowska niejednokrotnie podkreślała, jak wielki wpływ miała na nią starsza koleżanka. Ich relacja to przykład kobiecego wsparcia i szacunku między pokoleniami.
Obecna działalność i wyzwania
Choć nie podróżuje już tak intensywnie, Elżbieta Dzikowska przez cały czas działa na wielu polach. Co jakiś czas pojawia się w mediach: tak było na początku maja, gdy gościła w „Dzień Dobry TVN”. Zawsze dopisuje jej świetny humor.
Nowe projekty i publikacje – nieustanna kreatywność
W ostatnich latach wydała kolejne tomy „Polski znanej i mniej znanej” oraz nowe albumy fotograficzne. Pracuje nad digitalizacją archiwum z podróży i planuje kolejne wystawy. Jej działalność pozostaje inspiracją dla młodszych pokoleń podróżników.
Zaangażowanie społeczne i ekologiczne – głos w ważnych sprawach
Dzikowska angażuje się w akcje edukacyjne i ekologiczne. Uważa, iż podróżowanie wiąże się z odpowiedzialnością, dlatego promuje zrównoważony turystykę i szacunek dla lokalnych społeczności. „To ludzie bezmyślnie wypowiedzieli wojnę naturze. Czy to wszystko nie dzieje się z ludzkiej głupoty? Dlaczego są susze? Bo za dużo emituje się dwutlenku węgla do atmosfery. A susze wywołują straszne pożary, jakie ostatnio nawiedziły Australię, Kalifornię, Syberię, choćby Amazonię będącą płucami świata, dostarczającą nam 20 procent tlenu. Sami podcinamy gałąź, na której siedzimy”, grzmiała w rozmowie z Elżbietą Pawełek dla „VIVY!” we wrześniu 2020 roku.
Problemy zdrowotne i osobiste – siła w obliczu trudności
Z wiekiem pojawiły się problemy zdrowotne (przede wszystkim ze wzrokiem), które ograniczyły jej mobilność, ale nie odebrały ducha walki. W wywiadach mówi o tym szczerze – nie unika tematów trudnych, ale pokazuje, iż można z nimi żyć z godnością. „Mam na siatkówce martwe komórki, straciłam widzenie centralne. Nie mogę czytać ani pisać. Musiałam zrezygnować z samochodu” - ubolewała Elżbieta Dzikowska w tygodniku „Świat i Ludzie”.
Jedno jest pewne: wciąż nie brakuje jej chęci do życia...
Czytaj także: „Teraz podróżuję za nas dwoje”. O miłości i podróżach Elżbieta Dzikowska opowiada Oli Kwaśniewskiej
