Wystawa poświęcona twórczości Andrzeja Wajdy w Tokio
Od 10 grudnia 2024 roku w prestiżowych wnętrzach Narodowego Archiwum Filmowego w Tokio trwa wystawa poświęcona twórczości Andrzeja Wajdy. Wydarzenie jest wspólnym przedsięwzięciem kilku instytucji japońskich i polskich, przede wszystkim Muzeum Sztuki i Techniki Japońskiej "Manggha" w Krakowie, Instytutu Adama Mickiewicza w Warszawie i Instytutu Polskiego w Tokio.
- Andrzej Wajda jest niezmiennie jednym z największych ambasadorów kultury i historii Polski. Tworzył filmy o fenomenalnej dynamice, intensywnej plastyce; wybitne aktorsko i na wskroś nowoczesne. Podczas gdy nam kojarzy się z lekturami szkolnymi i historyczną epiką, w innych krajach zachwyca ekspresją wyrazu, oryginalnością symboli i wyrafinowaniem kadrów. Iluż filmowców na całym świecie uczyło się z jego filmów umiejętności łączenia gwałtowności scen śmierci z impresyjną zwiewnością lirycznych obrazów natury i towarzyszącej bohaterom melancholii. Wbrew pozorom - Wajda nie jest artystą nieczytelnym dla zagranicznego widza, bo język jego opowiadania jest uniwersalny i oddziałuje zwłaszcza na emocje widza. A dla Japończyków Wajdowskie opowieści o młodych ludziach, którzy przez fatum skazywani są na przedwczesną śmierć, o życiu w cieniu wojen, strachu i przemocy, o tęsknocie za miłością, od której odciąga powinność walki o wolność i ojczyznę - okazywały się nadspodziewanie bliskie i czytelne - mówi w rozmowie z Interią kurator ekspozycji Rafał Syska, dyrektor Narodowego Centrum Kultury Filmowej w Łodzi.Reklama
Na wystawie prezentowane są pamiątki po Andrzeju Wajdzie dokumenty produkcyjne, scenariusze, liczne rysunki, plakaty, kostiumy, a także rekwizyty z jego najsłynniejszych filmów. Nie zabrakło kurtki Maćka Chełmickiego z filmu "Popiół i diament", z grobu w filmie "Katyń", napoleońskiego munduru z filmu "Pan Tadeusz", także statuetki Oscara, którego Andrzej Wajda otrzymał za całokształt twórczości w 2000 roku.
Wystawa w Tokio jest także spektaklem audiowizualnym, pełnym wielkoformatowych projekcji, filmowych wideoesejów, niezapomnianych kompozycji muzycznych i interaktywnych materiałów edukacyjnych. Wystawie towarzyszy także przegląd filmów Andrzeja Wajdy, który cieszy się ogromną popularnością wśród japońskiej publiczności.
- Trudno było ukryć dumę i satysfakcję, gdy po zwiedzeniu wystawy i obejrzeniu filmów ustawiały się długie kolejki widzów, chcących podzielić się swoim podziwem dla twórczości Wajdy. "Kanał", "Popiół i diament", "Człowiek z marmuru" czy "Danton" uznawane są na całym świecie za wielkie arcydzieła kinematografii - mówi Rafał Syska.
- Japońscy widzowie zadziwiają niezwykłą znajomością kontekstów historycznych i kulturowych filmów Wajdy. Stawiają go w równym szeregu obok największych filmowców swojego kraju - m.in. Akiry Kurosawy i reżyserów amerykańskich - dodaje.
Niemal wszystkie filmy Wajdy były pokazywane w regularnej dystrybucji w Japonii, a sam Wajda nakręcił jeden film dla japońskiego producenta (była nim adaptacja "Idioty" Fiodora Dostojewskiego, zatytułowała "Nastazja", w której podwójną rolę zagrał wielki gwiazdor teatru kabuki Tamasaburo Bando).
Miłość do kultury japońskiej towarzyszyła Wajdzie od wczesnej młodości - w czasie okupacji odwiedził on wystawę drzeworytów z kolekcji Feliksa "Mangghi" Jasieńskiego i gdy w latach 80. otrzymał prestiżową nagrodę Kyoto Prize, to pieniądze z niej przeznaczył na budowę w Krakowie Muzeum Sztuki i Techniki Japońskiej "Manngha", gdzie dziś znajduje się archiwum reżysera.
Tokio jest kolejnym przystankiem podróży wystawy Andrzeja Wajdy po świecie, a jej pierwszym etapem była prezentacja we wnętrzach Muzeum Narodowego w Krakowie w 2019 roku. Pandemia utrudniła realizację kolejnych ekspozycji, ale jej sukces w Tokio i fakt, iż na 2026 rok przypadnie setna rocznica urodzin Wajdy, spowoduje, iż wystawa Wajdy niebawem trafi do kolejnych krajów.
_617bfa8a2f96f.jpeg)
