To co oczywiste jawi się jako nieoczywiste, a nieoczywistość staje się oczywistością. Przekraczanie granic rzeczywistości wiąże się z poznawaniem i eksploracją nowych wymiarów. Odkrywaniem światów i tworzących je systemów.
Ta nieoczywistość może przybierać różne formy. Może przemawiać przez barwę, światło, kształt czy strukturę. Czasem przypomina coś znajomego, a innym razem zdaje się być powidokiem odległych wspomnień, których istnienie poddajemy w wątpliwość.
W ten sposób rodzi się wielopłaszczyznowe pojęcie abstrakcji. Tak jak w różnych przestrzeniach i schematach tworzących otaczającą nas rzeczywistość, tak i w sztuce może ujawniać się pod inną postacią. Być ekspresyjna, przepełniona intensywnymi barwami, dynamiczna i wyzwalająca, albo wręcz przeciwnie – charakteryzować się ascetyzmem, scjentyzmem czy przemawiać językiem geometrii lub skupiać się wokół transcendencji i wpływać na medytacyjny wymiar dzieła.
Abstrakcja nieustannie przybiera nowe oblicza. Dopasowuje się do konkretnego czasu – momentu historycznego, w którym służy jako język artystycznej ekspresji posługującego się nim twórcy. Jej nieustępliwa aktualność wynika z jej samoistnej cechy polegającej na dekonstrukcji samej siebie prowadzącej do ponownych narodzin w nowej rzeczywistości.
Jak pisała Bożena Kowalska – „Geometria w sztuce, także współczesnej, jest sposobem przekazywania określonych treści, nie zaś formułą estetyczną. Temu też celowi służyło skłonienie artystów do odpowiedzi na zadane wprost pytanie: Jakie zdanie spełnia w sztuce geometria?1”
Tym co łączy geometrią z abstrakcją jest potrzeba zrozumienia mechanizmów funkcjonowania i istnienia świata. Abstrakcja zaczyna polegać na udawaniu rzeczywistości a z drugiej strony uabstrakcyjnia świat, w którym przyszło nam żyć na co dzień posługując się zróżnicowanymi środkami artystycznego wyrazu.
Wystawa “Współczesna Abstrakcja Polska” na przykładzie wybranych prac autorstwa siedmiorga artystów przedstawia wielopłaszczyznowość pojęcia abstrakcji. Zebrane dzieła tworzą konglomerat prac przedstawiających wielopłaszczyznowość pojęcia abstrakcji. Ukazują, w jak odmiennych kierunkach może rozwijać się współczesna abstrakcja i egzystować na odmiennych płaszczyznach znaczeniowych – co wpływa na jej nieograniczoność. Co istotne abstrakcja nie jest głównym tematem sztuki tworzonej przez artystów, których dzieła zostaną zaprezentowane na wystawie. Jest jedynie środkiem artystycznego wyrazu umożliwiającym zrozumienie świata poprzez inne, równoległe rzeczywistości.
[1] Bożena Kowalska, Wstęp do katalogu wystawy “Język geometrii”, Warszawa, Zachęta, marzec 1984, s.3
