Wielu z nas postrzega osobowość jako coś stałego i niezmiennego – jak fundament, na którym budujemy swoje życie. Jednakże, badania psychologiczne sugerują, iż nasza osobowość tak naprawdę jest dynamiczną konstrukcją, która podlega zmianom w odpowiedzi na różne czynniki życiowe. Jednym z tych kluczowych czynników są nasze relacje z innymi ludźmi, zwłaszcza te najbardziej intymne, jak związki partnerskie.
W życiu każdego z nas istnieją momenty, które wyznaczają nam nowe kierunki i zmieniają naszą drogę życiową. Nie inaczej jest w przypadku naszych związków. Ważne etapy, takie jak zaręczyny, ślub czy rozwód, nie tylko odzwierciedlają te zmiany, ale mogą również je wywołać lub przyspieszyć. Jak zatem te „krytyczne” wydarzenia w związku wpływają na naszą osobowość?
W jaki sposób związki wpływają na naszą osobowość?
Związki uczuciowe są jednymi z najbardziej fundamentalnych i wpływowych aspektów ludzkiego doświadczenia. Odzwierciedlają naszą potrzebę bliskości, wsparcia i zrozumienia. Ale czy wiedzieliście, iż nasze związki mogą także mieć znaczący wpływ na naszą osobowość? Badania sugerują, iż to, jak radzimy sobie w związku, może kształtować nasze „Ja” na wiele sposobów.
Wzajemne wpływy i adaptacja
Nasza osobowość jest w dużym stopniu ukształtowana przez nasze relacje z innymi ludźmi. W związku partnerskim tworzymy intymną więź z drugą osobą, co prowadzi do wzajemnego oddziaływania. W miarę jak spędzamy czas razem, zaczynamy dostosowywać się do siebie nawzajem, a nasze nawyki, preferencje i wartości mogą ulegać zmianie w odpowiedzi na potrzeby i oczekiwania partnera. Na przykład, osoba o silnym poczuciu niezależności może z czasem nauczyć się być bardziej kompromisowa w związku, podczas gdy osoba, która ma tendencję do unikania konfliktów, może się nauczyć być bardziej asertywna.
Wspólne doświadczenia i rozwój
Wspólne przeżycia w związku, takie jak podróże, ważne wydarzenia życiowe czy choćby codzienne obowiązki, również mogą wpływać na naszą osobowość. Te doświadczenia mogą wywoływać zmiany w naszych wartościach, przekonaniach i celach życiowych. Na przykład, przejście przez trudne czasy razem, może wzmocnić naszą odporność psychiczną i zdolność do radzenia sobie ze stresem.
Wzrost empatii i zrozumienia
Intymność emocjonalna, która rozwija się w związku, może także prowadzić do wzrostu empatii i zrozumienia dla drugiej osoby. Poprzez wspólne przeżycia i dialog, uczymy się widzieć świat z perspektywy naszego partnera, co może prowadzić do większej otwartości umysłu.
fot. Jonathan Borba/UnsplashWyzwania i rozwój osobisty
Związki mogą być areną dla naszych największych wyzwań i osiągnięć osobistych. Konflikty, kompromisy, komunikacja i wybory podejmowane w związku, mogą wywoływać zmiany w naszej osobowości. Przezwyciężanie trudności w związku może prowadzić do wzrostu naszej pewności siebie, umiejętności komunikacji i umiejętności radzenia sobie ze stresem.
Rytm życia i zmiany roli
Równie ważne jest zrozumienie, iż nasze związki ewoluują wraz z upływem czasu, co prowadzi do zmiany naszych ról i obowiązków. Na przykład, przejście z fazy romantycznej na etap rodzicielstwa, może zmienić nasze priorytety, wartości i sposoby interakcji ze sobą. W związku można dostrzec złożone interakcje między jednostkami, które prowadzą do kształtowania i ewolucji naszej osobowości. Jednak, warto pamiętać, iż nie wszystkie zmiany w związku muszą być pozytywne. Konflikty, trudności i nierozwiązane problemy, mogą również prowadzić do negatywnych zmian w naszej osobowości, takich jak wzrost neurotyczności czy zmniejszenie zaufania.
4 wydarzenia w związku, które zmieniają naszą osobowość
Różne wydarzenia życiowe mogą mieć znaczący wpływ na nasz rozwój i kształtowanie się nas jako jednostki. Jednakże, szczególne znaczenie mają te związane z miłością i bliskością, które często stają się kluczowymi punktami zwrotnymi w naszym życiu. Momenty, takie jak zaręczyny, ślub czy rozstanie, mają moc zmiany nas samych w sposób niezwykle istotny. To właśnie w tych chwilach doświadczamy głębokich emocji, uczymy się o sobie i drugiej osobie, oraz podejmujemy decyzje, które mogą radykalnie wpłynąć na naszą dalszą drogę życiową.
Badania przeprowadzone przez Bühler i in. (2023) dostarczają nowych spostrzeżeń na temat wpływu wydarzeń związanych z relacjami na naszą osobowość. Przegląd systematyczny oraz metaanaliza, obejmujące ponad 40 różnych studiów z udziałem ponad 120 tysięcy uczestników, rzucają nowe światło na zmiany zachodzące w cechach osobowości znanych jako Wielka Piątka: ekstrawersja (czyli otwartość na kontakty społeczne, entuzjazm), otwartość na nowe doświadczenia, sumienność, neurotyczność (związana z niestabilnością emocjonalną) oraz ugodowość. Te badania sugerują, iż doświadczenia związane z relacjami mogą rzeczywiście prowadzić do zmiany naszej osobowości, co podkreśla istotną rolę bliskości i intymności w naszym życiu psychicznym.
Które konkretnie wydarzenia w związku zmieniają naszą osobowość?
1. Wejście w nowy związek romantyczny zwiększa sumienność
Badania, takie jak metaanaliza przeprowadzona przez Bühler i in. (2023) sugerują, iż wejście w nowy związek romantyczny może wywołać zmiany w naszej osobowości, w tym wzrost sumienności. Odkryto, iż wraz ze wzrostem samoświadomości, a tym samym większą świadomością swoich własnych potrzeb i uczuć (jak sugerują badania Aron i in., 1997), ludzie często stają się bardziej sumienni w początkowej fazie związku. Koncepcja ta prowokuje pytania: Czy wzrost sumienności wynika z większej uwagi skierowanej na potrzeby partnera? Czy obecność partnera zmusza nas do zwrócenia większej uwagi na potrzeby innych, co z kolei prowadzi do wzrostu sumienności? Może to być wynikiem zmian w naszej percepcji siebie w roli partnera, gdzie jesteśmy bardziej odpowiedzialni za dobrostan drugiej osoby.
2. Zawarcie związku małżeńskiego sprawia, iż ludzie są mniej otwarci na nowe doświadczenia
Czy lubisz eksperymentować i wychodzić ze swojej strefy komfortu? jeżeli tak, to może się to zmienić po zawarciu małżeństwa. Ślub często prowadzi do ustanowienia stabilnych rutyn i przyzwyczajeń, które mogą ograniczyć naszą skłonność do eksploracji i otwarcia na nowe możliwości. Ponadto, tendencja do zawierania małżeństwa z osobami podobnymi do nas samych, może prowadzić do wzmocnienia już istniejących preferencji i wartości, co może sprawić, iż będziemy bardziej cenić tradycjonalizm niż otwartość.
fot. Priscilla du Preez/Unsplash3. Posiadanie dziecka obniża ekstrawersję
Badania przeprowadzone przez Bühler i in. (2023) sugerują, iż posiadanie dziecka może prowadzić do zmniejszenia ekstrawersji u rodziców. Ta zmiana w osobowości może być efektem nowych obowiązków rodzicielskich oraz skupienia się na potrzebach i dobrostanie dziecka. Osoby o wysokiej ekstrawersji często czerpią euforia i energię z interakcji z innymi, zwłaszcza w momentach stresu. Jednakże, kiedy zostają rodzicami, mogą odczuwać potrzebę posiadania więcej czasu dla siebie i większej prywatności w sytuacjach stresowych. Wpływ posiadania dziecka na zmniejszenie ekstrawersji może również wynikać z konieczności skupienia się na nowych obowiązkach i zadaniach związanych z opieką nad dzieckiem. Rodzice często muszą dostosować swoje życie do harmonogramu i potrzeb dziecka, co może prowadzić do ograniczenia czasu w społeczne aktywności, które były wcześniej istotne dla osób o wysokiej. ekstrawersji.
4. Rozwód zwiększa sumienność
Choć może to wydawać się zaskakujące, koniec związku może prowadzić do wzrostu sumienności. Sumienność, charakteryzująca się niezawodnością i troską o innych, może zostać wzmocniona w wyniku doświadczenia rozwodu. Osoby po rozwodzie często muszą mierzyć się z nowymi wyzwaniami, takimi jak samodzielne zarządzanie życiem codziennym, radzenie sobie z emocjonalnym stresem oraz zapewnianie opieki i wsparcia sobie i swoim dzieciom. Te nowe obowiązki i trudności mogą prowadzić do rozwoju cech sumienności, gdy osoby te muszą być bardziej niezależne i odpowiedzialne za siebie oraz innych.
Ponadto, rozwód często stanowi czas refleksji nad własnymi postawami, wartościami i zachowaniami, co może prowadzić do świadomego dążenia do poprawy i rozwoju osobowości. W tym kontekście, osoby po rozwodzie mogą podejmować wysiłki w kierunku wzmacniania sumienności, aby stać się bardziej solidnymi i niezawodnymi w swoich działaniach.
Nasza osobowość jak widać, nie jest stała i nie jesteśmy odporni na wpływy społeczne. Wręcz przeciwnie, pewne wydarzenia życiowe, w tym kamienie milowe w życiu romantycznym, mogą nas zmieniać. Oznacza to, iż doświadczenia związane z miłością i relacjami mogą prowadzić do pozytywnych zmian w naszej osobowości, które mogą przyczynić się do naszego dalszego rozwoju jako jednostki.
Bibliografia:
Bühler, JL, Orth, U., Bleidorn, W., Weber, E., Kretzschmar, A., Scheling, L. i Hopwood, CJ (2023). Wydarzenia życiowe i zmiany osobowości: przegląd systematyczny i metaanaliza. Europejski dziennik osobowości, 08902070231190219.
Neyer, FJ, Mund, M., Zimmermann, J. i Wrzus, C. (2014). Ponowny przegląd transakcji relacji osobowość-relacja. Dziennik osobowości, 82 (6), 539-550.
