Dzisiaj znowu o ósmej wieczorem wyłączyłem światło w kuchni i usiadłem przy oknie. Ten rytuał stał się moją deską ratunku, jedyną rzeczą, za którą się trzymałem, by nie rozpaść się na kawałki. Jakby cały dzień miał sens tylko po to, by dotrwać do tej chwili — kiedy mogę po prostu siedzieć w ciszy, nie mówić, nie tłumaczyć. Po prostu być.
W oknie naprzeciwko, na siódmym piętrze starej kamienicy przy ulicy Wiślanej, zapalała się przytłumiona żółta lampa. Nie od razu — migotała delikatnie, jakby ktoś się wahał: czy włączyć? czy nie przeszkodzi? czy światło nie będzie zbyt jasne w tej ciemności? Znałem już to mruganie na pamięć. Było znakiem, iż za chwilę coś się wydarzy. Niczego głośnego, niczego dla wszystkich. Tylko dla tych, którzy potrafią czekać.
Pojawiała się kobieta. Drobna, w chuście, którą raz zdejmowała, raz poprawiała. Czasem z kubkiem, czasem z książką. A czasem z wyrazem takiego zmęczenia, jakby dzień trwał nie dwadzieścia cztery godziny, ale całą wieczność. Siadała przy oknie, nie patrząc wprost na mnie, ale jakby w to samo miejsce — w wieczór, w odbicie, w ciszę. W myślach nazywałem ją po prostu: kobieta w oknie. Bez imienia. Bez słów. Tylko światło i cień.
Nie znaliśmy się. Nie wiedziałem, jak ma na imię, nigdy nie słyszałem jej głosu. Ale każde jej pojawienie się było jak wyznanie: ty żyjesz, ja też tu jestem. Wieczór za wieczorem odkładałem wszystko na ósmą. Potem — już tylko okno. Jakby cała reszta traciła sens, a tylko ta chwila dawała uczucie, iż jeszcze istnieję. Żyłem od ósmej wieczorem. Dokładnie tyle, ile trwał jej zarys w świetle tamtej lampy.
Dwa lata temu straciłem żonę. Szybko, brutalnie, bez litości. Nie zdążyłem choćby się przestraszyć. Diagnoza, chemia, tlen, cisza. Śmierć nie przyszła dramatycznie — po prostu zgasiła życie, jak gasi się światło w klatce schodowej. Zostałem sam. Nie wdowiec — cień. Na początku piłem. Nie dlatego, iż chciałem zapomnieć, ale dlatego, iż nie wiedziałem, czym wypełnić pustkę. Potem… po prostu milczałem. Nie z żalu, ale dlatego, iż w środku było… nic.
Liczyłem krople cieknące z kranu. Skrzypienie windy. Sygnały w słuchawce. Pracowałem zdalnie — mechanicznie, bez duszy. Przyjaciele zniknęli. Część sama. Część ja odepchnąłem. Życie stało się głuchą próżnią. Aż do wiosny, gdy pojawiła się ona.
Najpierw zauważyłem tylko cień. Zarys. Potem — twarz. Spokojne spojrzenie, bez ciekawości, bez wtargnięcia. Po prostu — wzrok. Neutralny. Ocieplający. Nic nie wymagający.
Pewnego dnia się spóźniłem. Wróciłem z apteki później niż zwykle. Światło w oknie już się paliło. Siedziała tam. Bez książki, bez kubka. Tylko oczy — i lekka, napięta nieruchomość. Jakby czekała. Albo wspominała. Podeszłem do okna. Niepewnie, z drżeniem. Podniosłem rękę. Delikatnie, ledwo zauważalnie. Bez oczekiwań. Nie zareagowała. Ale też nie odwróciła się. Pozostała. I to wystarczyło, by we mnie coś zadrżało.
Następnego wieczoru jej nie było. Lampa — paliła się. Ale okno — puste. Kot — owszem, siedział. Zgarbiony, z ogonem owiniętym wokół łap. Patrzył prosto w dół. Prosto na mnie. Jakby wiedział. Jakby mówił: czekaj.
Nie mogłem sobie znaleźć miejsca. Serce waliło. Dziwnie. Szybko. Nie ze strachu — z czegoś dawno zapomnianego. Niepokoju. Troski. Wyszedłem choćby na ulicę, obszedłem dom, stanąłem pod tamtym blokiem, spojrzałem w górę — to samo okno. Ta sama cisza. Nie odważyłem się zadzwonić. Nie śmiałem. To była nasza niema umowa — być blisko, nie przekraczając granic.
Po dwóch dniach wróciła. Powoli, jakby poruszała się przez watę. Na ręce — opatrunek. Ruchy ostrożne. Ale wzrok — ten sam. Tylko głębszy. Pewniejszy. Znowu podniosłem rękę. Trochę niepewnie. A ona… odpowiedziała tym samym. Delikatnie. Zmęczoną dłonią. Jakby mówiła: jestem. widzę cię.
A rano znalazłem pod drzwiami kartkę. Bez koperty. Złożoną na pół, z zagięciami po brzegach. Jakby ktoś długo trzymał ją w dłoniach, zanim odważył się zostawić. Pismo było kobiece, zaokrąglone:
„Dziękuję, iż patrzysz. Ja też patrzę. To bardzo ważne.”
Czytałem te słowa raz za razem. Jak zaklęcie. Jak dowód, iż to wszystko ma sens. Że milczenie może mówić. Że można zostać dostrzeżonym, choćby jeżeli nikt nie wymienia twojego imienia. choćby jeżeli sam nie wiesz, kim jesteś bez niej.
Znów usiadłem przy oknie. Światło się zapaliło. Kobieta pojawiła się. I już nie było ani samotności, ani obcości. Była ona. I ja. Dwa zarysy w oknach. Dwa życie, które nie brzmią już w próżnię.
Czasem, by przetrwać, nie potrzebne są głośne słowa. Nie potrzeba obietnic. Wystarczy, iż ktoś, choćby przez ulicę, cię zauważy. Że ktoś widzi. Że możesz powiedzieć, choćby bez dźwięku: jestem tu. I dostać w odpowiedzi — może nie głos, ale światło.
Światło, które zapala się każdego wieczoru w oknie naprzeciwko.
