Szwajcaria wygrała 68. Konkurs Piosenki Eurowizji, ale na trzecie zwycięstwo musiała czekać aż 36 lat. Triumf przypadł Nemo z utworem The Code. Z tej okazji zapraszamy na cykl artykułów – poświęcony historii udziałów tego państwa w Eurowizji.
Kraj pojawił się aż 64 razy w konkursie, ale nigdy nie wycofał się sam z siebie. Cztery przymusowe absencje były spowodowane słabymi wynikami (1995, 1999, 2001, 2003). Frekwencyjnie remisuje z Holandią, zaś ustępuje jedynie Belgii, Francji, Wielkiej Brytanii i Niemcom. W pierwszym odcinku zapraszamy was na podróż do lat 50. Co interesującego się wtedy działo?
Rok 1956: Szwajcaria organizatorem pierwszego finału
Szwajcaria jako pierwsza miała zadanie przygotowania widowiska. Skromny koncert zorganizowano 24 maja w Lugano. Według źródeł trwał mniej więcej około 1 godzinę i 40 minut. Wybrzmiało 14 piosenek – po dwie z każdego kraju uczestniczącego, co było jedynym takim przypadkiem w całej historii Eurowizji. Nie zachował się jednak zapis wideo (prócz zwycięskiego występu laureatki Grand Prix), a zapis audio jest niekompletny.
Zatriumfowała… Szwajcaria, dzięki Lys Assi i jej piosence Refrain (druga kompozycja w jej wykonaniu nosi tytuł Das Alte Karusell). Zwycięstwo jest kontrowersyjne, ponieważ ten alpejski kraj zagłosował za Luksemburg, którego komisja nie mogła dotrzeć na miejsce. Więcej o tej edycji znajdziecie w naszym artykule TUTAJ, a jeżeli chcecie wiedzieć jak powstała Eurowizja, to zapraszamy na nasz film na platformie YouTube.
Zwyciężczyni z 1956 trzy razy z rzędu jako uczestniczka Eurowizji
Lys Assia wygrała 1. Konkurs Piosenki Eurowizji. Na konkursie pojawiła się dzięki udziałowi w preselekcjach, które odbyły się 28 kwietnia pod nazwą Grand Prix Européen de la Chanson: Finale suisse. Koncert miał miejsce w mieście Lozanna, gdzie przygotowano Eurowizję w 1989. W stawce (razem z Quinteta Vocale Radiosa) miała pięć utworów, w tym dwa wygrały finał narodowy (tytuły pozostałych to Le bohémien, Addio bella Napoli oraz Sei doch nicht so eifersüchtig). Nie zachowały się jednak szczegółowe wyniki głosowania ani choćby sam jego system. Ze znanych fanom twarzy w konkursie pojawiła się Anita Traversi, która wystąpi na eurowizyjnej scenie w 1960 i 1964 roku. Co ciekawe, Lys Assia – pojawiła się w tym samym roku również w niemieckich selekcjach z kompozycją Ein Kleiner Goldner Ring. Nie wiemy nic poza tym, że ich nie wygrała.
Zwyciężczyni z 1956 zaśpiewała na Eurowizji również w 1957 i 1958, ponownie wygrywając preselekcje w swoim kraju. Jej drugi start z L’enfant que j’étais nie był zbytnio udany. Solistka skończyła rywalizację na przedostatnim miejscu (wyprzedzając tylko Austrię), mając pięć punktów na koncie w finale odbywającym się w Niemczech. Ostatni raz jako uczestniczka pokazała się rok później. W 1958 zaśpiewała piosenkę w szybkim tempie, zatytułowaną Giorgio. Zdobyła 24 punkty, co dało jej drugą lokatę na dziesięć państw uczestniczących. Zwycięska Francja miała trzy punkty przewagi.
Lys Assia pamiętana po dziś dzień
Lys Assia, a tak naprawdę Rosa Mina Schärer, urodziła się w 1924. Zaczęła występować w czasie trwania II wojny światowej w 1940 roku. Po zakończeniu konfliktu na początku lat 50. wystąpiła w dwóch filmach, a następnie jej kariera rozkwitnęła po udziale w Eurowizji. Wydała łącznie pięć albumów studyjnych i pięć albumów kompilacyjnych. Wielokrotnie była gościem specjalnym podczas Eurowizji, np. w 2003, kiedy połączono się z nią przed występami konkursowymi. Pojawiła się w dwóch specjalnych, osobnych koncertach z okazji jubileuszów Eurowizji (2005 i 2015), zaś w 2009 razem z Dimą Biłanem wręczyła trofeum Alexandrowi Rybakowi. Próbowała jeszcze wystąpić jako uczestniczka. W 2012 zakwalifikowała się do finału narodowego w rodzimej Szwajcarii. Jej utwór C’était ma vie zajął jednak dopiero ósme miejsce. Nie poddała się i razem z zespołem New Jack zgłosiła się ponownie, ale rok później już jej nie przyjęto. Zmarła 24 marca 2018 roku, w wieku 94 lat.
Rok 1959: Niemka w barwach kraju
Szwajcaria kontynuowała tradycję i ponownie zorganizowała preselekcje. Podobnie jak w 1957, odbyły się one w Lozannie – 22 lutego. Co ciekawe, pojawiła się w nich Mathé Altéry, która była jedną z reprezentantek Francji w 1956 (drugą była Dany Dauberson). Głosowali jurorzy regionalni, podzieleni na trzy frakcje, ale to tyle, co zachowało się z wyników. Ostatecznie, triumfatorką okazała się Christa Williams z kompozycją Irgendwoher, choć w stawce miała jeszcze utwory zatytułowane Mit Küssen fängt die Liebe an (solowo) oraz Die Spieldose, Mein kleines Lied (razem z Jo Rolandem).
Według źródeł tak naprawdę nazywała się Christa Bojarzin. Urodziła się w 1926, w ówczesnym Königsbergu, leżącym w Prusach Wschodnich. w tej chwili to Kaliningrad (Królewiec), jako stolica obwodu królewieckiego, będącego ekslawą Rosji. Wydała aż jedenaście albumów i wystąpiła w siedmiu filmach, a jej największy przebój to My Happiness w duecie z Gittą Lind. Zmarła 29 lipca 2012 roku w Monachium, w wieku 86 lat.
Źródła: Eurowizja.org, eurovisioworld.com, esc-history.com, angielska i niemiecka Wikipedia, YouTube, IMBb.com