Sylvain Chauveau – Politique du silence

Na nowo i w nowej odsłonie. Nouveau, ancien et éternel.

W październiku tego roku ukazał się boks „Politique du silence” składający się z trzech płyt kompozytora Sylvaina Chauveau nazywanego niekiedy francuskim „królem minimalizmu”. Ten pięknie przygotowany zestaw winyli opublikowała czeska wytwórnia Minority Records. Jest też wersja limitowana 50 sztuk tego wydawnictwa z dołączonym wielkoformatowym zdjęciem autorstwa Valéry’ego Lorenzo.

Sądzę, iż dla czytelników, czytelniczek Nowej Muzyki postać Chauveau jest dobrze znana, choć mam zawsze w głowie taki scenariusz, iż właśnie ktoś trafia na muzykę danego twórcy. Zastanawiam się, czy francuski kompozytor nie stworzył najdłużej trwającego utworu w XXI wieku? Mianowicie skomponował trwające 7 lat nagranie zatytułowane „You Will Leave No Mark On The Winter Snow” – pełne ciszy i zawierające tylko siedemnaście momentów słyszalnych dźwięków, które było grane online od 2012 do 2019 roku.

Sylvain Chauveau, fot. Thomas Jean Henri

Chauveau ma bogatą dyskografię i wiele jego płyt można znaleźć w katalogach takich oficyn jak FatCat, Sub Rosa, Sonic Pieces, Flau. Przypomniałem sobie, iż przed laty pisałem o składane „Eleven Into Fifteen: a 130701 Compilation” z kompozycją Francuza, a także o albumie „Umarete Wa Mita Keredo” jego zespołu 0, będącego jednocześnie ścieżką dźwiękową do filmu niemego z 1932 roku w reżyserii Yasujirô Ozu. Jeden z utworów Chauveau pojawił się również na kompilacji „XVI Reflections on Classical Music” (Decca / Universal) wraz z Philipem Glassem, Maxem Richterem, Gavinem Bryarsem, Ryuichi Sakamoto & Alva Noto i Hauschką. Jego muzykę wykonywali tacy pianiści, pianistki jak Vanessa Wagner, Melaine Dalibert czy François Mardirossian.

Jak określić w największym skrócie charakter dokonań Chauveau? To minimalistyczne, ciche kompozycje na instrumenty akustyczne, elektronikę, ciszę, a czasem głos. Dokładnie 24 lata temu wyszedł jego pierwszy album „Le Livre Noir Du Capitalisme”, a rok później płyta „Nocturne Impalpable” (2001) jaką mamy teraz wznowioną w boksie „Politique du silence”. „Nocturne Impalpable” można opisać jako współczesną interpretację muzyki klasycznej z wariacjami na fortepian, klarnet, trąbkę, smyczki i akordeon z wykorzystaniem delikatnych szumów i ambientowych linii.

– „Kiedy tworzyłem swoje pierwsze albumy jako kompozytor, miałem obsesję na punkcie minimalizmu, a cytat z reżysera filmowego Roberta Bressona podsumował mój stan umysłu. Wyznaczyłem sobie trzy zasady: 1) Używać ciszy jako punktu wyjścia, 2) Dodawać dźwięk tylko wtedy, gdy jest to absolutnie niezbędne, 3) Nie naśladować anglosaskich muzyków, których podziwiałem, ale czerpać z kultury muzycznej mojego kraju, Francji, która doprowadziła mnie do intensywnego słuchania Satie’ego, Debussy’ego i Ravela” – Chauveau.

W boksie jest też longplay „Des Plumes Dans La Tęte” (2004) będący zestawem dwudziestu krótkich fragmentów na fortepian, instrumenty smyczkowe i niekiedy elektronikę. Ten materiał to muzyka do filmu Thomasa de Thiera pod takim samym tytułem.

– „Kiedy w latach 90. odkryłem proste i mocne czarno-białe zdjęcia Valéry’ego Lorenzo, natychmiast się w nich zakochałem. Zostaliśmy dobrymi przyjaciółmi i od tego czasu proszę go, aby pozwolił mi użyć jakieś swoje zdjęcie na większości okładek moich albumów lub zrobić mi zdjęcia prasowe. To była prawdziwa współpraca, muzyka i obrazy, przez ponad 25 lat. Logiczne było więc poproszenie go ponownie o okładkę tego boksu, będącą delikatną refleksją na temat mojej ery fortepianu i smyczków. To dla mnie prawdziwy zaszczyt, iż moja wczesna muzyka została przypomniana, przepakowana i zremasterowana po tak długim czasie. Daje mi to nadzieję, iż ta muzyka, w którą włożyłem całą swoją duszę i serce w latach 2001-2003, być może nie została jeszcze zapomniana” – wspomina Chauveau.

Trzecim albumem z boksu „Politique du silence” jest „Un autre Décembre” pierwotnie wydany w 2003 roku. To są wariacje fortepianowe przeplatane nagraniami terenowymi i elektronicznymi szumami. Inspiracją do nagrania i zatytułowania tej płyty była piosenka „Jaurès” belgijskiego piosenkarza i kompozytora Jacquesa Brela. To wręcz protest song jaki Brel umieścił na swoi ostatnim albumie „Les Marquises” z 1977 roku. Jean Jaurès był francuskim przywódcą socjalistycznym i pacyfistą, który został zamordowany w Paryżu 31 lipca 1914 r. Dlatego dziś wsłuchując się w „Un autre Décembre” warto mieć przed oczami obrazy tamtej historii.

Minority Records | październik 2024

Strona Sylvain Chauveau: https://www.sylvainchauveau.com/

FB: https://www.facebook.com/sylvain.chauveau.music/

Strona Minority Records: https://www.minorityrecords.com/en

FB: https://www.facebook.com/minorityrecordscom