(Nie)widzialne pomniki wolności to fotograficzna podróż pod krzyże i kapliczki – do miejsc upamiętniających upadek feudalizmu na terytorium współczesnej Polski. Odnalezione i udokumentowane przez Wojciecha Wilczyka pomniki pochodzą z terenu dawnych zaborów – austriackiego, rosyjskiego i pruskiego. Ślady początku końca pańszczyzny odbiły na obiektach materialne piętno. Zniknęły z nich inskrypcje dziękczynne dla cesarza Ferdynanda I i cara Aleksandra II, napisy zamalowano i skuto, a same pomniki dedykowano wtórnie Tadeuszowi Kościuszce i na pamiątkę odzyskania przez Polskę niepodległości. Prezentowane na wystawie fotografie wzbogacają ścieżki dźwiękowe z miejscowości, w których przez cały czas stoją tego typu upamiętnienia. W zarejestrowanych pejzażach odbija się echo relacji wieś-dwór, opinie na temat współczesnych stosunków pracy, własności gruntów, źródeł dochodów. Materiały przybliżają realia życia m.in. Bóbrki, Dziurkowa, Janowic, Korzenicy, Goździelina, Makowa czy Szczytników.
Na ekspozycji wybrzmiewa też lokalny łódzki kontekst. Wykreowana na potrzeby pokazu specjalna ścieżka dźwiękowa oparta o archiwalny materiał etnograficzny, prezentuje pamięć ostatniego pokolenia robotnic i robotników folwarcznych skonfrontowanych z miejskim życiem.
26.09-17.11.2024
Wojciech Wilczyk, (Nie)widzialne pomniki wolności
Kamienica Hilarego Majewskiego, Łódź, ul. Włókiennicza 11
Teniatyska (13.05.2022), fot. Wojciech Wilczyk