Młodzieżowe Słowo roku to plebiscyt organizowany od 2016 roku przez Wydawnictwo Naukowe PWN, we współpracy z projektem „Słowa klucze” w ramach programu „Ojczysty – dodaj do ulubionych”. Nic dziwnego, iż plebiscyt cieszy się ogromną popularnością: określenia, które zdobywają miejsca na podium mogą niektórych bawić, innych zaś wprawić w osłupienie. W 2023 roku decyzją jury tytuł Młodzieżowego Słowa Roku zdobyło określenie „rel”. A jak będzie tym razem? Które ze zgłoszonych określeń najbardziej przypadną do gustu jurorom? Zobaczcie, jakie propozycje znalazły się w finałowej dwudziestce. Znacie je wszystkie? Wyjaśniamy, skąd pochodzą i do czego się odnoszą.
Młodzieżowe Słowo Roku 2024: Finałowe 20 propozycji
Co roku w plebiscycie Młodzieżowe Słowo Roku zgłaszane są liczne propozycje, które następnie zostają skrupulatnie weryfikowane przez jury. Słowa, które biorą udział w konkursie nie mogą być wulgarne ani obraźliwe: najlepiej o tej zasadzie świadczy przypadek z 2020 roku, gdy … nie wybrano zwycięzcy, bo zbyt wiele nadesłanych zgłoszeń miało wulgarny charakter. Na szczęście w tym roku jest inaczej i jury zdecydowanie miało z czego wybierać.
Finałowe 20 propozycji to z pewnością określenia różnorodne, jednak trudno nie dostrzec, iż spora część z nich pochodzi z języka angielskiego. Nie brakuje też odniesień do świata social mediów i internetu.
Oto wszystkie propozycje do uzyskania tytułu Młodzieżowego Słowa Roku 2024!
aura – to szeroko pojęty zespół cech, który może określać daną osobę. Ktoś może mieć zatem pozytywną, sympatyczną aurę lub odwrotnie: czujemy czyjąś negatywną, złą aurę.
azbest – w kontekście Młodzieżowego Słowa Roku to nawiązanie do krążących w sieci memów o „wylewaniu azbestu”, a także do „patodeweloperki”, czyli zjawisko komercyjnej budowy nieruchomości, które mają przynieść szybki zysk, bez względu na jakość prac i wykorzystywanych materiałów budowlanych (jak wiadomo, azbest jest uznawany za szkodliwą i niebezpieczną substancję.
bambik – to nieco pobłażliwe określenie osoby niedoświadczonej, nieobytej w danym tamacie, niemającej wiedzy w konkretnym obszarze.
brainrot – z angielskiego „gnicie mózgu”, określenie stało się popularne w mediach społecznościowych, a zwłaszcza na TikToku. Opisuje konsumenta błahych treści internetowych bez konkretnej wartości merytorycznej, który bez zastanowienia, nieco automatycznie „scrolluje” kolejne strony, ogląda zabawne filmiki czy memy.
brat – określenie zaczerpnięte z tytułu albumu Charli XCX. Odnosi się do osoby o buntowniczej, wyrazistej postawie, pełnej hedonizmu i pewności siebie.
cringe – „ale cringe” – powiemy, opisując coś powodującego niesmak, zażenowanie, wstyd. Z angielskiego „to cringe” to dosłownie wzdrygać się na widok czegoś lub kogoś.
czemó – alternatywna, „młodzieżowa” pisownia wyrazu „czemu”, którą internauci spopularyzowali dzięki filmikom na TikToku, rejestrującym rozmowę graczy w „Fortnite”
delulu – niepoważny, oderwany od rzeczywistości, „odklejony”, urojonwy – może opisywać zarówno osobę (np. „Ale z Ciebie delulu”) lub jej stan (np. „masz delulu”). Źródłem jest angielskie słowo „delusional”, czyli urojeniowy/cierpiący na urojenia.
fein / fe!n / fin – określenie osoby mającej obsesję na jakimś punkcie lub/i cierpiącej na uzależnienie, np. od narkotyków. Słowo to pochodzi od piosenki Travisa Scotta o tytule „Fein” wydanej w 2023 roku.
Fr / FR – to skrót od „for real”, czyli autentycznie, naprawdę, bez ściemy. Może być używany jako aprobata w komunikacji internetowej.
glamur / glamour – w najnowszym kontekście, „glamour” odnosi się do internetowego trendu stylizacji z wykorzystaniem modnego wzoru zwierzęcej panterki, w którym internauci prezentują swój, najczęściej elegancki, look właśnie przy dźwiękach utworu „Glamour”.
GOAT – angielski skrót od „greatest of all time” – najlepszy w historii. Może opisywać wydarzenie, osobę, odniesiony sukces (np. sportowy, zawodowy).
oi oi oi baka – określenie ze świata anime, które zyskało popularność jako element internetowego wyzwania. „Challenge” polegał na tym, by w miejscu publicznym stanąć na podwyższeniu (np. na krześle) i zawołać „oi oi oi baka”.
oporowo – robić coś „oporowo”, czyli z dużym zaangażowaniem, poświęceniem, intensywnością, do końca, bez zastanowienia.
riz / rizzler / rizz – skrót od angielskiego „charisma” (czyli charyzma), spopularyzowany przez rapera Kaia Cenata. Określenie oznacza zespół cech, które decydują o czyjejś atrakcyjności – cechy mogą być fizyczne lub osobowościowe.
sigma – osoba o ponadprzeciętnej inteligencji, która potrafi zachować się odpowiednio i poradzić sobie w każdej sytuacji. Określenie jest stosowane w węższym znaczeniu w kontekście „współczesnego ideału mężczyzn”.
skibidi – określenie ma swoje źródło w popularnej na TikToku piosence „Dom dom yes yes” bułgarskiego muzyka o pseudonimie Biser King i choć samo nie ma znaczenia w sensie semantycznym, jest często wykorzystywane w sieci. Ogromną popularność zdobył m.in. trend „skibidi toilet”, w ramach którego utwór wykonywały osoby z głowami wyłaniającymi się z … toalet.
slay – to wyrażenie podziwu dla kogoś lub czegoś, albo dla samego/samej siebie, przy jednoczesnym określeniu ogromnej przewagi nad konkurencją. Z angielskiego „slay” to dosłownie „zaszlachtować, zniszczyć”, a więc zyskać ogromną przewagę czy wartość.
womp womp – podobne do sarkastycznego „bla bla”, pierwotnie to wyraz dźwiękonaśladowczy oznaczający znudzenie konwersacją i chęć jej zakończenia.
yapping – po angielsku „yap” oznacza „ględzenie, jazgotanie”, a więc yapping to po prostu uciążliwe „gadanie”. W odświeżonym kontekście to też przedłużające się spotkania czy rozmowy.
Definicje zostały oparte na opisach zawartych w Słowniku Języka Polskiego PWN.
Młodzieżowe Słowo Roku 2024. Kiedy wyniki?
Wyniki plebiscytu Młodzieżowe Słowo Roku 2024 będą podane oficjalnie w pierwszej połowie grudnia. A jak kształtowały się wybory jury w poprzednich latach?
W ciągu ostatnich lat wybory młodzieżowego słowa roku w Polsce odzwierciedlają dynamiczne zmiany w języku młodych ludzi i sposoby wyrażania ich emocji i postaw. W 2023 roku triumfowało słowo „rel” będące wyrazem aprobaty i utożsamiania się z opinią rozmówcy. Rok wcześniej, w 2022 roku, młodzież często używała wyrażenia „essa” jako okrzyku euforii i triumfu. Rok 2021 przyniósł słowo „śpiulkolot” nawiązujące do popularnych wówczas memów.
W 2020 roku kapituła zrezygnowała z wyboru słowa roku ze względu na dominację wulgaryzmów i słów o charakterze wyśmiewającym. Z kolei 2019 należał do „alternatywki”, dziewczyny o alternatywnych upodobaniach i stylu bycia. W 2018 roku dużą popularność zyskał „dzban”, określający osobę o niewielkiej inteligencji, a w 2017 roku modne było „Iks de” (xD), będące reakcją na coś zabawnego. Wcześniej, w 2016 roku, młodzi ludzie często używali słowa „sztos” jako synonimu czegoś wyjątkowego i niesamowitego.
A które nominowane w tym roku słowo najbardziej do Was przemawia?
