„Dewajtis” to jedna z bardziej znanych powieści Marii Rodziewiczówny. Telewizja Polska rozpoczęła waśnie produkcję serialu kostiumowego na jej podstawie. W rolach głównych wystąpią m.in.: Karol Dziuba, Michalina Olszańska, Małgorzata Pieczyńska, Maria Pakulnis, Mirosław Baka i Stefan Pawłowski. Serial reżyseruje Filip Zylber, a premiera planowana jest na jesień 2023 r.
Maria Rodziewiczówna napisała powieść „Dewajtis” w 1889 roku. Na podstawie książki powstanie siedmioodcinkowy serial o miłości, honorze i rodzinie. W opowieści splatają się losy zaściankowo-dworskiej społeczności, której życie odmieniło Powstanie Styczniowe. Z rozkazu umierającego ojca młody Marek Czertwan zobowiązany jest zająć się majątkiem ziemskim Poświcie, pozostawionym przez zaginionego przyjaciela ojca, powstańca-magnata Kazimierza Orwida. W jaki sposób Marek, zmuszony do opieki nad posiadłością w Poświciu, poradzi sobie w nowej sytuacji? Czy podda się urokowi prawowitej spadkobierczyni dworku, Ireny? Ideały bohaterów wystawione będą na ciężką próbę, a ich pragnienia staną w konflikcie z powinnościami nałożonymi przez rodzinę. Nad majątkiem roztacza kojący cień tytułowy Dewajtis, prastary dąb. Dla bohaterów serialu stanie się on swoistą ucieczką od trudów życia i majestatycznym symbolem międzypokoleniowej wspólnoty.
W serialu „Dewajtis” będzie można zobaczyć znanych i lubianych przez widzów aktorów. Wystąpią w nim: Karol Dziuba (Marek), Michalina Olszańska (Irena), Małgorzata Pieczyńska (Czertwanowa), Maria Pakulnis (Ciotka Aneta), Mirosław Baka (Czertwan), Stefan Pawłowski (Młody Czertwan), Tomasz Sapryk (Rymko Ragis), Ada Szczepaniak (Marta), Anna Bielawska (Hania), Elżbieta Trzaskoś (Julka), Jakub Gąsowski (Marwitz), Jan Hrynkiewicz (Witold), Grażyna Barszczewska (Pani Janiszewska), Wojciech Skibiński (Wojnat), Janusz Rafał Nowicki (Filemon), Marek Bukowski (Gerasimow), Dawid Dziarkowski (Łukasz), Jakub Guszkowski (Grenis), Wacław Warchoł (Kazimierz Orwid), Aleksander Machalica (Ksiądz Nerpalis), Marta Mazurek (Jadwisia), Michał Chorosiński (Ekonom), Katarzyna Zarychta (Justka) i inni.
Zdjęcia do serialu powstawać będą na terenie przepięknego Suwalskiego Parku Krajobrazowego, Muzeum Wsi Radomskiej, Skansenu Kurpiowskiego w Nowogrodzie, Pałacu Glinków w Szczawinie oraz Parku Etnograficznego w Tokarni. Te krajobrazy pomogą poczuć magię XIX-wiecznej Żmudzi i klimat zamierzchłych czasów.
Scenariusz do serialu stworzyli Ariadna Lewańska, Monika Franczak i Paweł Jurek pod opieką artystyczną Ilony Łepkowskiej. Za zdjęcia odpowiada Piotr Śliskowski. Scenografię tworzy Jacek Mocny, kostiumy Elżbieta Radke, a muzykę Antoni Wojnar.
Producentem serialu jest Telewizja Polska, a producentem wykonawczym Endemol Shine Polska.
Maria Rodziewiczówna, urodzona 2 lutego 1864 roku we wsi Pieniuha na Grodzieńszczyźnie, polska pisarka, członkini Warszawskiego Towarzystwa Teozoficznego oraz Warszawskiego Stowarzyszenia Ziemianek, działaczka społeczna. Pochodziła z rodziny ziemiańskiej. Zadebiutowała w 1882 roku drukując pod pseudonimem Mario dwie nowelki w „Dzienniku Anonsowym”– „Gamę uczuć” i „Z dzienniczka reportera”. Dwa lata później pod tym samym pseudonimem opublikowała w redagowanym przez Marię Konopnicką „Świcie” nieco obszerniejsze opowiadanie „Jazon Bobrowski”, a w 1885 roku humoreskę „Farsa panny Heni”. Debiutem powieściowym Marii Rodziewiczówny był „Straszny dziadunio”, którym zwyciężyła w 1886 roku w konkursie ogłoszony przez „Świt”, gdzie powieść tę opublikowano w odcinkach. Napisała kilkadziesiąt powieści i nowel, m.in.: „Między ustami a brzegiem pucharu”, „Lato leśnych ludzi”, „Dewajtis”, „Jerychonka”, „Kadziel”, „Na wyżynach”, „Czarny chleb”.
Aktywną działalność społeczną Maria Rodziewiczówna rozpoczęła w 1905 roku. Rok później założyła tajne stowarzyszenie kobiece Unia. Przyczyniła się też do założenia w Warszawie sklepu spożywczego i sklepu zajmującego się sprzedażą wyrobów ludowych, a także świetlicy na terenie powiatu kobryńskiego. Po wybuchu I wojny światowej wzięła udział w organizacji szpitala wojskowego, pomagała także w organizowaniu tanich kuchni dla inteligencji i bratniej pomocy akademickiej. Przez kolejne lata inicjowała szereg poczynań społecznych w okolicy Hruszowej.. W okresie wojny polsko-bolszewickiej była komendantką Kobiecego Komitetu Ochotniczej Odsieczy Lwowa na miasto Warszawa. Za działalność na tym polu została odznaczona Odznaką Honorową „Orlęta“. Zmarła 6 listopada 1944 roku w wyniku zapalenia płuc. Pisarkę pochowano początkowo w Żelaznej. 11 listopada 1948 zwłoki Marii Rodziewiczówny przeniesiono do Alei Zasłużonych na cmentarzu Powązkowskim.
