[Przegląd] Najciekawsze pominięte płyty z pierwszego półrocza 2025

Choć staram się na bieżąco recenzować najciekawsze nowości płytowe, uzbierało się trochę zaległości z pierwszej połowy 2025 roku. Najczęstszym powodem, dlaczego nie napisałem o jakimś wartym uwagi albumie, był brak pomysłu na pełną recenzję, która faktycznie wniesie coś do już opublikowanych tu treści. W tej sytuacji zbiorcze i skrótowe omówienie wydaje się najbardziej sensownym rozwiązaniem.

Trudno uniknąć porównań Brandee Younger z innymi jazzowymi harfistkami - Dorothy Ashby i Alice Coltrane. Zwłaszcza, iż na wcześniejszych płytach chętnie sięgała po ich kompozycje. Poprzednią, "Brand New Life", niemal w całości wypełniały utwory autorstwa Ashby. Tegoroczną natomiast nagrała na instrumencie należącym niegdyś do Coltrane. Younger udaje się tu zresztą w podobne, mistyczno-medytacyjne rejony. Co nie znaczy, iż brzmi to dokładnie tak samo, jak spiritual jazz sprzed pół wieku. To uwspółcześniona wersja tamtego stylu, ze zredukowanym elementem jazzowym. Nierzadko słychać tu samą harfę z ambientowym pogłosem, a gdy pojawia się sekcja rytmiczna, to zdarza się - szczególnie w "Breaking Point" - iż brzmi bardziej jak podkład współczesnego kawałka jazz-rapowego niż uduchowiony jazz z przeszłości. Ogólnie jednak ta próba unowocześnienia jazzowej harfy wypada tu raczej powściągliwie. Ocena: 7/10

Dudy nie są może wyrafinowanym instrumentem, ale w ostatnich latach aż dwie całkiem różne artystki - Carme López z Hiszpanii i Brighde Chaimbeul ze Szkocji - pokazały, iż można wykorzystać je w bardzo interesujący sposób. Najnowszy album drugiej z nich to udana, choć niewnosząca wiele kontynuacja znakomitego "Carry Them With Us". Nawiązujące do szkockiej tradycji melodie są tu grane w zupełnie niekonwencjonalny sposób, łącząc szybkie, repetycyjne, post-minimalistyczne partie ze spowolniałymi drone'ami w tle. Czasem dochodzą do tego partie wokalne - tym razem także po angielsku, w bardzo folkowych, piosenkowych miniaturach "The Rain Is Wine and the Stones Are Cheese" i "She Went Astray". Jednak to śpiew w gaelickim szkockim w "A' Chailleach" znakomicie podkreśla mistyczny klimat, jakiego nie brak na całej płycie, ale to w tym nagraniu osiągającym apogeum. Utwór wyróżnia się także bardziej elektronicznym brzmieniem, prawdopodobnie będącym zasługą Colina Stetsona, który gościł już na poprzednim albumie artystki. Ocena: 7/10

Najnowszy album japońskiej artystki, wyprodukowany przez związanego niegdyś z Sonic Youth Jima O'Rourke, to zbiór ośmiu piosenek o bardzo kameralnym, subtelnym, wręcz zwiewnym klimacie. Choć wpisują się w stylistykę ambient popu, to charakteryzują się także wyraźnie jazzowym zabarwieniem, momentami bliskim estetyki ECM. Z rzadka zdarzają się tu nieco bardziej intensywne momenty, jak znakomity "Trial" z masywnym basem i ostrzejszymi dęciakami, albo elektroniczny "The Model", jednak dzięki eterycznym partiom wokalnym oraz klawiszowym Ishibashi konsekwentnie udaje się zachować ten specyficzny nastrój. Ocena: 7/10

Nowe wcielenie tajemniczego, anonimowego południowokoreańskiego twórcy ukrywającego się pod pseudonimem Parannoul. Pod szyldem Huremic miejsce raczej subtelnych, pogodnych shoegaze'owych piosenek zajmują zdecydowanie bardziej hałaśliwe, agresywne i mroczniejsze nagrania o luźnej, jamowej formie. Z pięciu ścieżek, o wspólnym tytule "Seeking Darkness", tylko ostatnia trwa (nieznacznie) poniżej dziesięciu minut. Pozornie kilka się tu dzieje. Przy pomocy zgiełku oraz natarczywych repetycji udaje się jednak stworzyć wciągającą, niemal mistyczną atmosferę, podkreślaną przez obecne na dalszym planie elementy gugak, czyli tradycyjnej muzyki koreańskiej. Nie jest też wcale jakieś bardzo nieprzystępne granie - instrumentalny jazgot łączy się tu z całkiem zgrabnymi, czasem wręcz chwytliwymi i mającymi tę typową dla Parannoula subtelność liniami wokalnymi. Ocena: 7/10

Klimatem album Aoby nieodparcie kojarzy się z wydaną równo miesiąc póżniej płytą Eiko Ishibashi. To granie o choćby bardziej wyciszonym, kameralnym charakterze i podobnie stonowanym, eterycznym nastroju. O ile jednak "Antigon" sięga po wpływy jazzowe, tak na "Luminescent Creatures" identyczną rolę pełnią elementy folkowe - niekoniecznie odnoszące tradycji japońskiej, bardziej współczesne i uniwersalne. Stąd też sporo tu brzmień akustycznych, jednak oszczędny, delikatny sposób gry ma wiele wspólnego z ambientem. Ocena: 7/10

Debiutancki album nowego projektu, złożonego m.in. z byłych muzyków rozwiązanego niestety Sprain, w tym śpiewającego multiinstrumentalistę i twórcę całego materiału, Alexa Kenta. To naprawdę bezkompromisowe wydawnictwo. Trwająca nieco ponad godzinę płyta składa się wyłącznie z jednego nagrania o bardzo niepokojącym nastroju, pełnego wrzasków i gitarowego zgiełku, choć zawierającego także bardziej nastrojowe fragmenty, często wykorzystujące bogate instrumentarium. To ostatnie nie jest zresztą typowe dla muzyki wywodzącej się z noise rocka - poza gitarami i bębnami pojawiają się też saksofony, puzon, dulcimer, bandżo, cytra, kontrabas, akordeon, organy, fisharmonia, syntezatory czy sampler. Nie zmienia to jednak faktu, iż dominuje tu hałaśliwe, agresywne i bardzo przytłaczające granie. Ocena: 7/10

Nie będzie chyba przesady w nazwaniu tego albumu najważniejszym powrotem pierwszego półrocza. Po sześciu latach od wznowienia - po dekadzie przerwy - działalności koncertowej oraz piętnastu latach od poprzedniego albumu z premierowym materiałem, Stereolab w końcu wydał nową płytę. Pod względem stricte muzycznym trudno jednak uznać to za wielkie wydarzenie - jak zwykle bywa w takich sytuacjach, nie jest to wydawnictwo, które ma wnosić coś nowego, a być po prostu sentymentalną podróżą wstecz. To dokładnie takie granie, jakiego należało się spodziewać po płycie sygnowanej nazwą Stereolab: melodyjne, lekkie i dość melancholijne piosenki w psychodelicznym klimacie późnych lat 60., z krautrockową rytmiką, brzmieniami kojarzącymi się z progresywną elektroniką oraz uroczymi wielogłosami Timothy'ego Gane'a i Lætitii Sadier. Brzmi to wszystko wtórnie, ale bardzo sympatycznie. Ciekawostka: wsród dodatkowych muzyków 2/3 wspomnianego wyżej Bitchin Bajas. Ocena: 7/10

Kolejne monumentalne dzieło Swans - blisko dwie godziny muzyki, z czterema utworami trwającymi po około dwadzieścia minut i trzema w przedziale od niespełna siedmiu do trochę ponad kwadransa. Z zespołem tym mam pewien kłopot, bo bywa dla mnie zarówno intrygujący, jak i irytujący. To akurat jeden z tych albumów, które bardziej mnie przekonały. Znakomity jest choćby otwierający płytę kolos "The Healers", gdzie pomimo dość oszczędnych środków wyrazu oraz niewielu zwrotów akcji (za to samych w sobie mocarnych, jak ten pierwszy, z końca ósmej minuty), udało się stworzyć utwór o naprawdę potężnym - raczej za sprawą intensywności niż ciężaru - brzmieniu i wciągającej atmosferze. W kolejnych nagraniach bywa choćby bardziej statycznie. I wspominam o tym jako fakcie, a nie zarzucie, bo właśnie w ten sposób zespół nierzadko tworzy ten fascynujący, tajemniczy klimat, jak w utworze tytułowym czy "I Am a Tower". O ile jednak takie podejście sprawdza się w kontekście pojedynczych utworów, to zebrane razem tworzą przytłaczającą całość, na której słuchanie trudno znaleźć czas. A przecież najkrótszy w zestawie "Red Yellow" pokazuje, iż w takiej skondensowanej formie też da się wykreować frapujący, hipnotyczny nastrój. Ocena: 8/10