Procedura rozwodowa — jak się rozwieść? Krok po kroku

Rozwiązanie związku małżeńskiego to nie tylko ciężkie przejście emocjonalne dla małżonków, ale również szereg działań prawnych, które unieważnią akt. Jak wygląda procedura rozwodowa i w jakich przypadkach można ubiegać się o orzeczenie z winy partnera? Sprawdź, co należy wiedzieć o rozwodzie cywilnym oraz kościelnym.

Czym jest rozwód?

Zgodnie z obowiązującym prawem rodzinnym, małżeństwo to dobrowolny i legalny związek kobiety i mężczyzny. Akt małżeństwa zawiera się w obecności świadków w urzędzie stanu cywilnego. Z kolei rozwód to prawne rozwiązanie małżeństwa z powództwa jednej strony lub obojga partnerów. Warto tutaj podkreślić, iż rozwód jest możliwy wyłącznie w przypadku, gdy oboje partnerów żyje. W kodeksie rodzinnym i opiekuńczym istnieją przepisy mówiące o tym, iż o rozwiązaniu małżeństwa orzeka sąd po ówczesnym przeprowadzeniu procesu rozwodowego. Należy jednak spełnić konkretne warunki i przesłanki.

Statystyki wskazują, iż w Polsce co roku choćby do 50. tys. małżeństw się rozwodzi. Warto jednak wspomnieć, iż sąd może nie orzec o rozwodzie, m.in. o ile ten: przyczyni się do cierpienia wspólnych małoletnich dzieci małżonków lub był sprzeczny z zasadami współżycia społecznego.

Kiedy podjąć decyzję o rozwodzie?

O prawnym rozwiązaniu związku małżeńskiego można mówić w kontekście rozwodu z wniosku jednej lub dwóch stron, czyli tzw. orzeczenie o winie (partnera) lub rozwód bez winy. Podstawowym warunkiem orzeczenia jest wystąpienie obojga partnerów z powództwa, jakim jest zupełny lub trwały rozkład pożycia, rozumiejąc to jako ogólną więź fizyczną, duchową lub gospodarczą.

Najczęstszymi powodami rozwodu są:

• niezgodność charakterów,
• różnice światopoglądowe,
• nałogi,
• przemoc,
• konflikty na tle finansowym,
• długie nieobecności,
• złe relacje z rodziną małżonka,
• problemy mieszkaniowe,
• zdrada,
• impotencja,
• brak chęci do podjęcia pracy,
• brak zainteresowania sobą nawzajem,
• brak miłości,
• niechęć do posiadania dzieci,
• zaniedbywanie domu, dzieci, małżonka,
• karalność,
• odmienne cele życiowe.

Fot. iStock/lolostock

Jaka jest procedura rozwodowa? Rozwód krok po kroku

Od czego należy zacząć proces rozwodowy?

1. Skonsultuj sprawę z adwokatem, który zajmuje się prawem rodzinnym i opiekuńczym. Wspólnie zastanówcie się nad strategią procesową i ustalcie plan działania.
2. Procedura rozwodowa powinna być odpowiednio przygotowana na potrzeby wnioskującego i obecną sytuację, dlatego potwierdź swoje stanowisko i główny cel rozwodu:

• z orzeczeniem winy lub bez,
• z podziałek majątku lub bez.

3. Stwórz odpowiedni pozew rozwodowy. Dokument powinien być stosownie sporządzony, dlatego warto w tym zakresie nawiązać współpracę z adwokatem. Obligatoryjnie z pozwem należy dołączyć odpis aktu małżeństwa i odpis aktów urodzeń dzieci. Ponadto warto dołączyć wszelkie potwierdzenia swojego stanowiska. Wnioskując o rozwód z winy partnera, należy poświadczyć je odpowiednimi dowodami m.in. zdjęciami, zeznaniami świadków, nagraniami video, wydrukami z portali społecznościowych, bilingami rozmów, dokumentacją agencji detektywistycznej, rachunkami bankowymi czy wszelkimi świadectwami urzędowymi.
4. Pozew należy złożyć do adekwatnego sądu okręgowego według zamieszkania małżonków. Dokument można oddać osobiście lub przesłać listem poleconym. Nie ma możliwości składania pozwu elektronicznie.
5. Przed procesem może zostać zlecone usunięcie braków formalnych oraz uiszczenie opłaty sądowej. Następnie sąd okręgowy przesyła odpis pozwu do strony pozwanej i ustala termin rozprawy.
6. Proces rozwodowy może trwać od kilku tygodni do choćby kilku lat — w zależności od dowodów, rozłożenia sprawy na kilka spotkań czy niezgodności procesowych. Aby proces zakończył się na jednej rozprawie, warto już wcześniej przygotować wszystkie niezbędne załączniki dowodowe.
7. Następnie sąd podejmuje decyzję o udzieleniu rozwodu lub nie. W przypadku posiadania dzieci — ustala również władzę rodzicielską, zasady kontaktów z dziećmi oraz wysokość alimentów. Mając na uwadze również podział majątku — małżonkowie mogą zdecydować o podziale samodzielnie lub sąd określi jego warunki. W tym przypadku uwzględnia się również czy małżonkowie wcześniej podpisali intercyzę, czyli umowę notarialną, która z góry określa podział majątków i reguluje status materialny.
8. Do 3 miesięcy po pozytywnie rozpatrzonym rozwodzie, można złożyć również wniosek o powrót do nazwiska panieńskiego.
9. W ciągu 7 dni od ogłoszenia wyroku, można złożyć apelację od decyzji sądu.

Przy okazji warto wspomnieć o kosztach administracyjnych całego procesu. Opłata sądowa od pozwu to 600 zł, opłata skarbowa od pełnomocnika 17 zł, natomiast odpis wyroku 20 zł. Dodatkowymi kosztami jest adwokat i mediator, których stawki sięgają kilku tysięcy złotych.

Czytaj również: Dlaczego mężczyźni tak podle zachowują się podczas rozwodów? Trzy sceny z sali rozpraw

Jak wziąć rozwód kościelny?

Dla wielu osób sakrament małżeństwa zawarty w kościele jest niezwykle istotny z punktu widzenia wiary i potrzeb duchowych. Czy da się wziąć rozwód kościelny? Małżeństwo jest sakramentem, organizowanym dla pary raz na całe życie i nie jest sformalizowane prawnie. Ze świeckiego punktu widzenia możliwością rozejścia się małżeństwa, jest rozwód cywilny, jednak osoby, które również duchowo chcą zakończyć związek, także mogą go unieważnić, jednak spełniając odpowiednie warunki.

W przypadku chęci unieważnienia sakramentu małżeństwa, należy złożyć skargę powodową do sądu kościelnego. W dokumencie należy dokładnie uzasadnić powód, przesłanki i podstawy nieważności ślubu m.in. opisując dokładnie związek, relacje i jego problemy. Strony może reprezentować tzw. adwokat kościelny powołany przez władzę kościelną.

Sprawa zakończenia związku kościelnego jest prowadzona w postępowaniu administracyjnym, dlatego proces ten jest płatny i kosztuje choćby kilka tysięcy złotych. Argumentami do rozwiązania małżeństwa kościelnego może być zatajenie przez partnera nałogów i bezpłodności, impotencja, różność religijna, pokrewieństwo, ślub czystości czy święcenia.