Czterdzieści siedem lat. Prawie pół wieku. Prawie całe moje życie. Przeszliśmy razem młodość, dojrzałość, choroby, radości, straty i zwycięstwa. Wychowaliśmy dzieci, sadziliśmy drzewa, budowaliśmy dom. Śmialiśmy się, gdy było ciężko, trzymaliśmy się za ręce w szpitalach, jeździliśmy na wieś do jego rodziców, razem wybieraliśmy tapetę do kuchni, razem przeżywaliśmy śmierć mojego brata, narodziny pierwszej wnuczki, pierwszą emeryturę. A teraz stał przede mną z obojętną twarzą i mówił, jakby chodziło o coś zupełnie zwyczajnego:
— Składam pozew o rozwód, Danuto.
Moje serce zamarło. Czas zdawał się stanąć w miejscu. Patrzyłam na niego, nie mogąc pojąć: czy to żart? Zmęczenie? Atak starczego rozchwiania?
— Co? — wyszeptałam. — Mówisz poważnie?
Spojrzał na mnie i… uśmiechnął się. Ten sam uśmiech, który kiedyś towarzyszył przeprosinom za zapomniane rocznice. Tylko iż teraz nie było w nim ani skruchy, ani ciepła. Tylko chłodna obojętność:
— No co ty, Danusia. Czyżby cię to naprawdę zaskoczyło? Przecież nie powiesz, iż u nas wszystko było dobrze.
Mówił takim spokojnym, równym tonem, jakby dyskutował o prognozie pogody lub rachunku za prąd.
— Oboje wiemy, iż między nami już od dawna nic nie zostało. Nie ma już iskry. Została tylko rutyna. Nie chcę dożywać w tej wygodnej klatce. Chcę… poczuć wolność. Być sobą. A może choćby spotkać kogoś… kto przypomni mi, co to znaczy naprawdę żyć.
Patrzyłam na niego i nie mogłam uwierzyć, iż słyszę te słowa z ust człowieka, z którym przeżyłam większość swojego życia. Jakby stał się kimś obcym. Jakby wszystkie te lata razem były tylko rozdziałem, który postanowił wyrwać i wyrzucić.
Jak on mógł? Jak cały ten czas nosił w sobie taką decyzję i nie powiedział ani słowa? Jak można tak łatwo przekreślić wszystko — wspólne kolacje, listy z wojska, pierwszy telewizor, który my na sąsiadów na taborecie, wnuki i kłótnie, i pogodzenia, wycieczkę nad Morskie Oko za młodu…
A on stał spokojny, opanowany, jakby czekał, aż zrozumiem i się zgodzę. Jakby jego słowa miały mnie wyzwolić, nie tylko jego. Jakby to było coś szlachetnego, a nie zwykłe zdradzenie.
Czułam, jak coś pęka wewnątrz. Żal, ból, rozpacz, bezradność, strach. Wszystko się pomieszało. Chciało mi się krzyczeć, rozbić coś, chwycić go za ramiona i zmusić, żeby przypomniał sobie — jak trzymał mnie za rękę, gdy rodziłam naszego syna. Jak płakał, gdy umarła jego matka, a ja go przytulałam. Jak śmiał się, gdy razem wpadliśmy z łódki do jeziora. Czy to wszystko dla niego już nic nie znaczy?
A on mówił dalej. O wolności. O nowych szansach. O czasie, który mu został, i o tym, iż nie chce go marnować.
— Zrozum, zmęczyłem się byciem tym, kim mnie widzisz. Nie chcę być tylko „twoim mężem”. Chcę poczuć, iż żyję dla siebie. Zanim będzie za późno.
Nie byłam w stanie dłużej słuchać. Wyszłam na podwórko. Powietrze wydawało się inne. Ostre. Jakby choćby niebo odwróciło się ode mnie.
Wszystko, co znałam, rozsgraniało się. Nasz dom przestał być twierdzą. Nasze zdjęcia — wspomnieniami. Nasze przysięgi — pustym frazesem. Wykreślał mnie jak niepotrzebny akapit w swoim życiorysie. A przecież dałam mu swoją młodość, swoje ciało, swoją miłość.
A teraz, gdy w lustrze widzę zmarszczki i siwe włosy — to przecież ślady naszego życia. Mojego życia z nim. A on chce o tym zapomnieć, jakbym była tylko wygodną staruszką, która przeszkadza w marzeniach o „wolności”.
Zaczął pakować rzeczy. Spokojnie. Bez pośpiechu. Siedziałam w ciszy, nie wiedząc, co powiedzieć. Łzy płynęły same. Nie histerycznie. Nie głośno. Po prostu — płynęły. Jak kawałki duszy.
Minęły trzy dni. Wyjechał. Zadzwonił tylko do syna — przekazał, iż „tata się wyprowadził”. Gdzie jest, z kim jest — nie wiem. Może z tą, która „przypomniała mu, jak żyć”. A może sam, i każdego wieczoru patrzy w sufit, myśląc o tym, kogo zostawił.
Ale jedno wiem na pewno — nie jestem tylko „byłą żoną”. Jestem kobietą, która przeżyła życie, dając miłość i wierność. A jeżeli on tego nie docenia — niech idzie.
A ja? Wstanę. Może powoli, może z trudem, ale wstanę. Bo moje życie to nie jego kaprys. To moja historia. I jeszcze w niej dopiszę rozdział. Bez niego. Ale z godnością.
