Październik pod znakiem Chopina. Burzliwe dyskusje i mieszanka emocji w tle konkursu pianistycznego

XIX Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina przez niemal cały październik elektryzował polskie media oraz portale społecznościowe. Według analityków Instytutu Monitorowania Mediów między 1 a 23 października o konkursie informowano w ponad 37 tys. publikacji, a osoby powyżej 15 roku życia mogły zetknąć się z informacjami na temat konkursu średnio 32 razy. Wartość ekspozycji medialnej przekazów w polskich mediach wyniosła ponad 198 mln zł.

Zmagania najlepszych pianistów świata trwały w dniach 3-20 października. Niemal trzy tygodnie koncertów zakończyły się zwycięstwem Amerykanina Erica Lu. W finałowej rywalizacji wystąpił jeden reprezentant Polski – Piotr Alexewicz, co podtrzymało zainteresowanie konkursem w polskich mediach do ostatnich chwil rywalizacji.

Wydarzenie widoczne w mediach przez cały czas trwania konkursu

20 i 21 października, czyli ostatni dzień przesłuchań finałowych oraz dzień ogłoszenia laureatów wzbudziły najwięcej emocji ze wszystkich dni konkursowych. W trakcie tych dwóch dni powstało niemal 16 tysięcy publikacji (4,2 tys. w mediach redakcyjnych i 3,2 tys. w social mediach). Łącznie, w badanym okresie, XIX Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina był tematem ponad 37 tys. publikacji – 23,1 tys. w mediach klasycznych i prawie 14 tys. w mediach społecznościowych. W sumie osiągnęły one ponad 1 miliard potencjalnych kontaktów z przekazem.

W social mediach najwięcej interakcji wywołały publikacje na Facebooku (597 tys.), YouTube, gdzie można było oglądać relacje z przesłuchań (433 tys.) oraz X (302 tys.). W gronie mediów klasycznych prym w informowaniu o konkursie wiodło radio (zasięg 413 tys.) – niemal 10 tys. publikacji głównie na kanałach Polskiego Radia (stacja tematyczna Chopin, Program I, Polskie Radio 24). Portale internetowe opublikowały 9,3 tys. przekazów, które wygenerowały ponad 103 miliony potencjalnych kontaktów. Najwięcej z nich pojawiło się w serwisie Polskiego Radia oraz Onecie. W telewizji najwięcej publikacji o konkursie widocznych było w kanałach informacyjnych: TVP Info, Wydarzenia 24 oraz warszawskim TVP3. Konkurs był również chętnie oglądany na antenie TVP Kultura – codzienne transmisje wygenerowały łączny zasięg ponad 920 tys., a wartość ich ekspozycji medialnej przekroczyła 9,4 mln zł. Zasięg wszystkich przekazów telewizyjnych przekroczył 172 miliony potencjalnych kontaktów z przekazem. Prasa opublikowała w badanym okresie 616 artykułów na temat konkursu, o łącznym zasięgu ponad 71 milionów – najwięcej w “Dzienniku Polskim”, “Gazecie Polskiej Codziennie” oraz “Rzeczpospolitej”.

W analizowanym okresie Konkurs Chopinowski był również szeroko komentowany w portalach zagranicznych. Analitycy IMM odnotowali 1726 unikalnych źródeł internetowych z 79 krajów, w których ukazały się przekazy dotyczące wydarzenia. Łączna liczba potencjalnych kontaktów zagranicznych internautów z informacjami o konkursie przekroczyła 77 mln.

Najwięcej przekazów opublikowano w serwisach internetowych w Japonii (725), Korei Południowej (624) i Stanach Zjednoczonych (558).

• Wyniki te potwierdzają globalny zasięg marki „Chopin” i jej potencjał w promocji Polski poprzez kulturę – zarówno w wymiarze artystycznym, jak i wizerunkowym – mówi Monika Ezman, dyrektor Działu Analiz w IMM.

Nie tylko pozytywne emocje wokół konkursu

Analiza treści w mediach społecznościowych ujawniła przewagę emocji radości i zaufania, które nadawały dyskusjom pozytywny ton. Jednak w badanym okresie pojawiły się momenty, w trakcie których wzrosło natężenie emocji negatywnych. Pierwszym z nich była dyskusja o ogrodzeniu i zasłonięciu rewitalizowanego pomnika Chopina w Łazienkach Królewskich oraz prowadzeniu remontów wokół Filharmonii Narodowej w czasie trwania konkursu. Wpisy użytkowników pełne były oburzenia i zażenowania. Najczęściej określano sytuację jako „skandal”, „kompromitację” i „wstyd na arenie międzynarodowej”. Krytyka była kierowana głównie pod adresem prezydenta Warszawy Rafała Trzaskowskiego, którego obwiniano o złe planowanie i brak koordynacji, mimo iż część komentatorów zwracała uwagę, iż za prace przy pomniku odpowiada instytucja podległa Ministerstwu Kultury. Spór o remonty stał się jednym z głównych tematów debaty publicznej w pierwszej połowie konkursu.

Drugim źródłem negatywnych emocji były komentarze dotyczące strojów uczestników gali finałowej, zwłaszcza zestawienia wizerunkowego prezydenta Warszawy Rafała Trzaskowskiego z prezydentem RP Karolem Nawrockim. Dyskusje miały wyraźny charakter przepychanek politycznych – wizerunek Trzaskowskiego był komentowany jako „zbyt swobodny” i „nieadekwatny do rangi wydarzenia”, podczas gdy Nawrockiemu zarzucano brak wcześniejszej obecności na inauguracji mimo roli patrona konkursu. Wpisy te dzieliły użytkowników na dwa obozy: jedni widzieli w nich symbol polaryzacji życia publicznego, inni traktowali je jako przykład niepotrzebnej instrumentalizacji kultury.

Trzecim momentem silnego pobudzenia emocjonalnego były reakcje na triumf Erica Lu wśród widzów, którzy sympatyzowali z innymi finalistami. Po ogłoszeniu wyników pojawiła się fala komentarzy wyrażających rozczarowanie, złość i smutek. Wiele wpisów zarzucało jurorom brak wrażliwości artystycznej i niesprawiedliwą ocenę – zwycięska interpretacja była opisywana jako „zimna”, „techniczna” i „pozbawiona duszy”.

Pomimo chwilowych napięć, dyskusje w sieci przez większość trwania konkursu utrzymywały wysoki poziom zaangażowania i fascynacji muzyką Chopina, a sam konkurs był postrzegany jako wydarzenie budzące dumę i łączące melomanów na całym świecie.

• W przypadku Konkursu Chopinowskiego widać wyraźnie, iż emocje są integralną częścią komunikacji wokół kultury. Zainteresowanie muzyką klasyczną w mediach społecznościowych rośnie, ale wraz z nim rośnie też dynamika reakcji – od zachwytu po krytykę, która jak widać, nie dotyczy już wyłącznie występów pianistów, ale również wątków pobocznych towarzyszących wydarzeniu. Analiza przekazów medialnych oraz ich wydźwięku pozwala te zjawiska zrozumieć i odpowiednio nimi zarządzać – komentuje Monika Ezman.

Metodologia:

Analizę przeprowadzono na podstawie przekazów w polskiej prasie, radiu, telewizji, portalach internetowych i social mediach oraz w zagranicznych portalach internetowych w dniach 1-23.10.2025 r. Zasięg informuje o liczbie potencjalnych kontaktów z przekazem mediowym.