Pardes Festival | Spotkania z Kulturą Żydowską | 12. edycja 11-16 września 2024 | Kazimierz Dolny | Celejów | Zamość

Fundacja Spichlerz Kultury wraz z gronem partnerów zaprasza od 11 do 16 września na 12. edycję Pardes Festival – Spotkań z Kulturą Żydowską. Zgodnie z koncepcją festiwalu wędrującego wydarzenia festiwalowe realizowane są w trzech lokalizacjach na Lubelszczyźnie.

Organizatorzy zapraszają do udziału w bogatym interdyscyplinarnym programie festiwalowym w Kazimierzu nad Wisłą, Celejowie i Zamościu. Festiwal łączy przeszłość z teraźniejszością: w trakcie spotkań festiwalowych publiczność wraz ze znawcami wielokulturowej przeszłości Polski i Europy odkrywa wyparte z pamięci, ale żywe w kamieniu, w przekazach historycznych, we wspomnieniach i dziełach sztuki ślady wielowiekowej obecności żydowskich sąsiadów na Lubelszczyźnie, w Polsce, w Europie – obecności tragicznie przerwanej we wrześniu 1939 r.

Pierwsze wydarzenie festiwalowe to „lekcja historii” w kazimierskiej synagodze, środa 11 września, godz. 11:30. Lekcję poprowadzi wybitny znawca historii Żydów na Lubelszczyźnie, profesor Andrzej Trzciński.

Na popołudnie i wieczór 11 września zaplanowany jest piknik w Celejowie, malowniczo położonej wśród sadów i pól podkazimierskiej miejscowości, niegdyś na terenie posiadłości rodu Czartoryskich. W programie pikniku „Pardes znaczy Ogród. Mleko, miód i wino” organizowanego wraz z lokalnym stowarzyszeniem „Wokół Bystrej” opowieść profesora Andrzeja Trzcińskiego o symbolice jabłka w judaizmie, smakowanie przysmaków według receptur żydowskich, warsztat czerpania papieru, muzyka na żywo, spacer tematyczny z regionalistą i inne atrakcje.

12 i 13 września organizatorzy zapraszają na wydarzenia w różnych lokalizacjach Kazimierza Dolnego. W programie m.in. prezentacja poświęcona obiektom kultu synagogalnego ze zbiorów Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN, opowieści znakomitych ekspertek i eksperta o wybitnych żydowskich artystkach: Sarze Lipskiej, Alicji Halickiej i Julii Keilowej. Na finał prezentacji dorobku twórczego artystek żydowskich spotkanie z dr Edytą Gawron z Żydowskiego Muzeum Galicja poświęcone Helenie Rubinstein, twórczyni słynnego imperium kosmetycznego i mecenasce artystów.

Organizatorzy proponują także spacer tematyczny żydowskimi śladami w Kazimierzu nad Wisłą. Ze źródeł historycznych wynika, iż osadnictwo żydowskie datowane jest na II poł. XV w. Przez wieki Chrześcijanie i Żydzi pomnażali bogactwo duchowe i materialne miasteczka nad Wisłą. We wrześniu 1939 r. Żydzi stanowili niemal 60% mieszkańców Kazimierza Dolnego.

12 września, w Domu Architekta przy kazimierskim rynku koncert organizowany w partnerstwie z TSKŻ. W programie tego wyjątkowego wieczoru muzyczne opowieści z czterech stron świata, czyli muzyka z Bliskiego Wschodu, klimaty Sefarad i nuty Żydów aszkenazyjskich. Wystąpią dwaj wybitni instrumentaliści: Wojciech Lubertowicz (bębny obręczowe, duduk, tombak) i Mateusz Szemraj (lutnia oud, rubab, cymbały).

W weekend 14 i 15 września i poniedziałek 16 września organizatorzy Pardes Festival zapraszają do Zamościa. W programie m.in. piknik miejski wokół Centrum „Synagoga” FODZ, spacer tematyczny w przestrzeni starego miasta śladami Icchoka Lejbusza Pereca, Róży Luksemburg i Bolesława Leśmiana, oprowadzanie po wystawie poświęconej historii rodziny Róży Luksemburg, prezentacja Piotra Kowalika z MHŻP POLIN poświęcona funkcji mykwy w judaizmie, a następnie zwiedzanie zabytkowej mykwy przy ul. Zamenhofa 7.

W oba weekendowe wieczory wyjątkowe koncerty. 14 września (sobota) koncert FudalaRot Duo, czyli Wojciecha Fudali (wiolonczela) i Michała Rota (fortepian). W programie utwory: Mendelssohna-Bartholdiego, Blocha i Wajnberga. 15 września w zamojskiej synagodze wystąpi zespół Wernyhora ze specjalnie na Pardes Festival opracowanym programem muzycznym „Pogranicze zaklęte w pieśniach”. To wydarzenie organizowane w duchu solidarności z Ukrainą walczącą z rosyjskim agresorem.

16 września, poniedziałek, organizatorzy proponują specjalny cykl spotkań edukacyjnych skierowanych do młodzieży zamojskich szkół ponadpodstawowych. W programie m.in. lekcja historii w Rotundzie Zamojskiej, spotkanie w synagodze z Ocalałymi z Holokaustu ze Stowarzyszenia „Dzieci Holokaustu” w Polsce i opowieść o dzieciach-więźniach Majdanka. Na finał pokaz filmu „Przysięga Ireny” w Zamojskiej Akademii Kultury.

Pardes Festival – Spotkania z Kulturą Żydowską w Kazimierzu Dolnym, Celejowie i Zamościu to cykl wydarzeń, które przywracają pamięć polskich Żydów: żydowskich miast i miasteczek, nieistniejącego świata i na zawsze wymazanego z polskiego krajobrazu kulturowego żydowskiego życia.

Kompletny program Pares Festival: https://pardesfestival.pl/program
Aktualności festiwalowe: https://www.facebook.com/PardesFestival/

Pardes Festival Program 2024

Tekst: dr Aleksandra Markiewicz, dyrektor programowa Pardes Festival – Spotkań z Kulturą Żydowską