Panika wśród Polaków po weselach i komuniach. Spływają donosy, ruszają kontrole

Lawina anonimowych donosów do urzędów skarbowych. Zazdrośni sąsiedzi i krewni masowo zgłaszają podejrzenia o ukrywane dochody, szczególnie gdy ktoś kupuje coś nowego np. po uroczystości. Wojewódzkie urzędy skarbowe otrzymują rocznie tysiące takich zgłoszeń.

Fot. Shutterstock / Warszawa w Pigułce

Mechanizm zazdrości w praktyce

Problem nasila się po każdej większej uroczystości rodzinnej, gdy tradycyjne prezenty pieniężne od krewnych i znajomych pozwalają na większe wydatki. Najaktywniejszymi donosicielami okazują się osoby z najbliższego otoczenia – członkowie rodziny, byli partnerzy oraz sąsiedzi, którzy zwracają uwagę na każdą oznakę poprawy sytuacji materialnej. W polu ich zainteresowania znajdują się m.in. samochody, drogi sprzęt RTV, kosztowne remonty czy inne widoczne inwestycje.

Obowiązek weryfikacji każdego zgłoszenia

Pomimo iż urzędnicy przyznają, iż większość anonimowych zgłoszeń nie wynika z autentycznej troski o uczciwość podatkową, każda taka informacja musi zostać sprawdzona zgodnie z obowiązującymi procedurami. To generuje znaczące obciążenie administracyjne dla skarbówki i wymusza dodatkową pracę związaną z weryfikacją często bezpodstawnych podejrzeń. Scenariusze przedstawiane w donosach bywają całkowicie oderwane od rzeczywistości. Często dotyczą domniemanych dochodów, które w rzeczywistości są w pełni legalnie rozliczane, ale donosiciele po prostu nie mają wiedzy o faktycznym stanie spraw finansowych osób na które donoszą.

Prawne aspekty zakupu samochodu

Niezależnie od motywacji donosicieli, zakup pojazdu używanego, rzeczywiście pociąga za sobą określone obowiązki podatkowe. Nabywcy mają 14 dni na poinformowanie Urzędu Skarbowego o transakcji poprzez złożenie deklaracji PCC-3 dotyczącej podatku od czynności cywilno-prawnych.

Obowiązek ten dotyczy wyłącznie zakupów od osób prywatnych – nie obejmuje transakcji z firmami ani zakupów na potrzeby działalności gospodarczej. Podatek wynosi 2 procent wartości pojazdu, przy czym zwolnione są samochody o wartości nieprzekraczającej 1000 złotych. Należy pamiętać, iż urząd skarbowy może zakwestionować wartość pojazdu i uznać, iż została zaniżona, by nie płacić podatku. Podatek od czynności cywilno-prawnych można opłacić na kilka sposobów: przelewem tradycyjnym, przelewem elektronicznym lub bezpośrednio w kasie urzędu, jeżeli taka opcja jest dostępna w danej lokalizacji. Elastyczność form płatności ma ułatwić wywiązywanie się z obowiązków podatkowych w przypadku zakupu pojazdu.

Fala donosów po uroczystościach rodzinnych odzwierciedla szerszy problem społecznej nieufności i zazdrości. Tradycja wręczania prezentów pieniężnych podczas komunii, chrzcin, wesel czy innych uroczystości rodzinnych, która pozwala na większe wydatki, staje się źródłem podejrzeń o ukrywane dochody.

Paradoksalnie, legalne źródła finansowania większych zakupów, takie jak prezenty od rodziny, oszczędności czy kredyty, często nie są brane pod uwagę przez donosicieli, którzy automatycznie podejrzewają o oszustwa podatkowe każdą poprawę sytuacji materialnej w swoim otoczeniu.