Już 17 maja wielki finał 69. Konkursu Piosenki Eurowizji. Tym razem gospodarzem wydarzenia jest Szwajcaria, a scena w Bazylei gościć będzie artystów z 37 krajów. Wcześniej 31 reprezentantów powalczy o finałową stawkę w dwóch półfinałach: 13 i 15 maja (Justyna Steczkowska wystąpi w pierwszym półfinale we wtorek).
Choć wiele uwagi skupiają najwięksi faworyci, jak Szwecja, Austria, Francja czy Holandia, to jeden z najbardziej elektryzujących występów zapowiada się ze strony Albanii. Reprezentuje ją duet Shkodra Elektronike z utworem "Zjerm" – i wszystko wskazuje na to, iż mamy do czynienia z objawieniem tegorocznej Eurowizji.
Eurowizja 2025: Albania zaskakuje. Shkodra Elektronike i "Zjerm" czarnym koniem konkursu
Shkodra Elektronike to duet z północnej Albanii, który tworzą Beatriçe Gjergji i Kolë Laca. Oboje wychowali się we Włoszech, ale ich muzyczne korzenie tkwią głęboko w rodzinnej Szkodrze (stąd nazwa ich grupy). Ich styl to unikalna fuzja elektroniki i tradycyjnych brzmień bałkańskich – gatunek, który sami określają jako folktronika.
W 2024 roku zachwycili albańską publiczność i jury, wygrywając 63. edycję Festivali i Këngës, czyli prestiżowe krajowe eliminacje do Eurowizji. Zwycięstwo tego mało znanego duetu było sensacją – nie tylko dlatego, iż ich muzyka wykracza poza eurowizyjne schematy. Pokonali bowiem wielką gwiazdę albańskiej sceny, Elvanę Gjatę, która z utworem "Karnaval" była przez wielu uznawana za pewniaka do wyjazdu do Genewy. A jednak to "Zjerm" porwał serca jurorów i widzów.
Tytuł utworu Shkodra Elektronike oznacza po albańsku "ogień", a sama piosenka wykonywana jest w dialekcie gegijskim – jednym z dwóch głównych dialektów języka albańskiego (obok toskijskiego, który jest językiem literackim). Gegijski używany jest przede wszystkim w północnej części kraju, w tym w rodzinnej Szkodrze artystów.
"Zjerm" to utwór pełen symboliki – jego tekst mówi o oczyszczeniu, nadziei i duchowym odrodzeniu. Centralnym motywem jest ogień, który nie niszczy, ale daje siłę, prowadzi do przemiany i nowego początku. Przesłanie piosenki jest głęboko humanistyczne – apeluje o pokój, harmonię z naturą oraz wspólnotę ponad społecznymi i kulturowymi podziałami.
Polskie tłumaczenie "Zjerm" Shkodra Elektronike ("Ogień")
W tej minucie, w tej chwili – bez paranoi
Po deszczu świat mieni się kolorami
Na ulicach nie słychać syren karetek
Nikt nie mówi z pogardą
I dziś nam powiedzieli,
Że pogoda się nie popsuje
Znalazłem się pod wodą
A moje usta wciąż nie wyschły
Wyobraź sobie minutę
Bez żołnierzy
Bez sierot
Bez butelek dryfujących w oceanie
Ropa pachnie jak bez
Wolności słowa
Uczy cię szkoła
Stwórz we mnie serce czyste
W mojej nocy poślę ci światło
Aman miserere
Aman miserere ("Aman" to błagalne "proszę", "miserere" – po łacinie "zmiłuj się" – red.)
W moim sercu
W moim sercu
Ta chwila będzie trwać
Dobrzy ludzie
Ludzie bez imienia
Tańczą taniec duszy
Jarna ne ti – ziemio moja,
Nie zapomnę, gdzie się urodziłem
Jarna ne ti – świecie mój,
Świeć mi dalej, dalej, dalej…
Ogień
Spadnij na nasze plemienne tańce
Co dudnią jak lawina w górach
Ogień
Ludzie bez imienia i ludzie czyści
Upadają tak samo
Jak siedem noży wbijanych w duszę
Ogień
Tu śpi morze, piasek i księżyc
A gwiazd nie widzimy, bo deptamy je stopami
Gdy idziemy jak we śnie
Ogień
Jesteśmy głodni ognia i światła
I szukamy cię
W tej ciemności,
Która nie chce świecić
Stwórz we mnie serce czyste
W mojej nocy poślę ci światło
Aman miserere
Aman miserere
W moim sercu
W moim sercu
Ta chwila będzie trwać
Dobrzy ludzie
Ludzie bez imienia
Tańczą taniec duszy
Jarna ne ti – ziemio moja,
Nie zapomnę, gdzie się urodziłem
Jarna ne ti – świecie mój,
Świeć mi dalej, dalej, dalej…
Fani oszaleli na punkcie "Zjerm". Albania będzie wysoko w finale Eurowizji 2025?
Występ sceniczny dopełnia tę poruszającą opowieść. Beatriçe Gjergji zaprezentowała podczas albańskich eliminacji charakterystyczny taniec w stylu vogue, inspirowany sceną amerykańską ballroomową lat 60. – coś, czego w albańskim kontekście nikt się nie spodziewał. To nie tylko choreografia, ale manifest odwagi i otwartości, który natychmiast zyskał status ikonicznego
Na szczęście wokalistka nie zamierza rezygnować z tego elementu w Bazylei. Pierwsze zdjęcia i opisy prób sugerują, iż występ będzie mocno osadzony w ich artystycznej tożsamości, ale tym razem – jeszcze bardziej dopracowany i widowiskowy niż podczas Festivali i Këngës.
To właśnie ta oryginalność sprawia, iż Shkodra Elektronike są dziś typowani jako czarny koń Eurowizji 2025. W rankingu bukmacherów Albania znajduje się w tej chwili na 10. miejscu, co – biorąc pod uwagę niszowy charakter piosenki – jest ogromnym osiągnięciem. Z kolei w popularnej aplikacji My Eurovision Scoreboard, umożliwiającej fanom z całego świata ocenę eurowizyjnych piosenek, Albania jest czwarta.
"Zjerm" z każdym tygodniem zyskuje nowych słuchaczy, a komentarze pod oficjalnym klipem i występem live pokazują, iż Europa docenia autentyczność, artystyczną wizję i odwagę duetu. w tej chwili ich krajowy występ ma na oficjalnym kanale Eurowizji ma już 2,7 miliona wyświetleń, a oficjalny teledysk – prawie milion.
Nie jest więc wykluczone, iż Albania po raz pierwszy w historii może znaleźć się w ścisłej czołówce finału (do tej pory najwyższym wynikiem tego kraju było piąte miejsce w 2012 roku), a fani są pewni prestiżowej pierwszej dziesiątki. W świecie eurowizyjnych schematów, tanich efektów i plastikowych refrenów, "Zjerm" jest bowiem jak oddech świeżego powietrza.
![Attila zagra dwa koncerty w Polsce [DATY, BILETY]](https://www.terazmuzyka.pl/wp-content/uploads/2025/05/atilla.jpg)
![Nailbomb Maxa Cavalery zagra koncert w Polsce [DATA, BILETY]](https://www.terazmuzyka.pl/wp-content/uploads/2025/05/nailbomb-polska-25.jpg)
