Gdy po II wojnie światowej Wrocław i Szczecin zostały przyznane Rzeczpospolitej, doświadczyły niemal całkowitej wymiany ludności. Niemcy, na mocy postanowień konferencji w Poczdamie, zostali poddani przymusowej migracji, a ich miejsce zajęli Polacy. Wrzuceni w obcy, nieznany świat, w miejsca, w których jeszcze przed chwilą żyli ich oprawcy, mierzyli się z ogromną traumą. Proces powojennego oswajania i przejmowania przestrzeni oraz przedmiotów opisuje wystawa Rzeczy przysposobione.
To spojrzenie na relacje mieszkanek i mieszkańców Wrocławia i Szczecina do przedwojennego dziedzictwa swojego miasta. Historie przedmiotów, które przetrwały do dnia dzisiejszego. Jak trafiły do polskich właścicieli? Jakie generują emocje? Jaka jest ich rola w życiu mieszkańców i jakie miejsce zajmują w hierarchii rzeczy? Czy stoją w honorowych miejscach, czy pozostają zamknięte w szafach i schowkach? Czy są używane? Losy prezentowanych obiektów m.in. młynka do orzechów, porcelanowej figurki trzech świnek czy albumu z przedwojennymi pocztówkami i korespondencją prowokują do krytycznego spojrzenia na pojęcie poniemieckie. Odzwierciedlają współczesne postawy i pozwalając dostrzec nowe zależności między polskością a niemieckością, tym co pożądane, a tym co problematyczne. Badaczki, by móc je obejrzeć i o nich opowiedzieć., nie tylko odwiedzały muzea i instytucje kultury. Przede wszystkim pukały do drzwi wrocławskich i szczecińskich mieszkań. Wizyty u właścicieli dokumentował towarzyszący im fotograf Łukasz Skąpski, a ich zwieńczeniem jest publikacja Porządek rzeczy towarzysząca wystawie.
17.02-25.08.2024
Rzeczy przysposobione
Muzeum Etnograficzne we Wrocławiu, ul. Traugutta 111/113
Rzeczy przysposobione, fotografia zatopiona w szkle – przycisk do papieru, fot. Arkadiusz Podstawka
Łukasz Skąpski, fragment fotografii z cyklu Rzeczy, Wrocław i Szczecin, 2019-2022
