Oburzenie po tym, jak aktor Chris Pratt niszczy kultowy dom z połowy wieku w Los Angeles

oen.pl 1 tydzień temu

LOS ANGELES – Konserwatorzy obiektów architektonicznych byli w zeszłym tygodniu oburzeni, gdy rozeszła się wieść, iż aktor Chris Pratt i jego żona Katherine Schwarzenegger, córka aktora i byłego gubernatora Kalifornii, zburzyli Zimmerman House, dom z połowy stulecia zaprojektowany przez Craiga Ellwooda, który według zwolenników był ikona XX-wiecznego budownictwa mieszkaniowego w państwie.

Para kupiła dom i prawie hektarową działkę, na której stał, po drugiej stronie ulicy od matki Schwarzeneggera, Marii Shriver, w tętniącej życiem dzielnicy Brentwood w Los Angeles w zeszłym roku za 12,5 miliona dolarów w drodze pozarynkowej sprzedaży. Zlecili architektowi Kenowi Ungarowi zastąpienie skromnego domu jednorodzinnego masywną, dwupiętrową rezydencją o powierzchni 15 000 stóp kwadratowych w stylu „nowoczesnego wiejskiego domu”. (Ungar nie odpowiedział na prośbę o komentarz).

Zbudowany w 1950 roku Zimmerman House był doskonałym przykładem chłodnego, czystego kalifornijskiego modernizmu, którego pionierem był Ellwood i inni architekci, w tym Richard Neutra, Pierre Koenig oraz Charles i Ray Eames. Nisko zawieszony dom o powierzchni 2770 stóp kwadratowych z pięcioma sypialniami charakteryzował się światłem i otwartością, z centralnym ceglanym kominkiem i dużymi przesuwanymi szklanymi drzwiami, które wychodziły na podwórko zaprojektowane przez słynnego architekta krajobrazu Garretta Eckbo, które również zostało zniszczone.

„To tragiczne, gdy niszczone są wspaniałe przykłady nowoczesnej architektury z połowy stulecia, zwłaszcza przykłady autorstwa tak znanych architektów, jak Ellwood, ponieważ stanowią one tak istotną część nowoczesnego dziedzictwa architektonicznego Los Angeles z połowy stulecia” – Elizabeth AT Smith, autorka książki Taschen’s Książka z 2002 roku pt Domy studiów przypadkówpowiedział Hiperalergiczny. („Domy Studium Przypadku” były eksperymentalnym programem projektowania nowoczesnych, niedrogich domów, sponsorowanym przez Sztuka i architektura czasopismo ukazujące się od 1945 do 1966.)

Miłośnicy modernizmu z połowy stulecia nie kryli swojego gniewu, w mediach społecznościowych wyrażali swoją pogardę dla „najgorszy Chris” i potępiając decyzję o zrównaniu z ziemią ważnej architektonicznie nieruchomości pod budowę kolejnej „McMansion”.

Rozmawiając z Los Angeles Timescórka architekta, Erin Ellwood, przyznała, iż Dom Zimmermana był wczesnym dziełem jej ojca, powstałym, zanim jego styl dojrzał to mogłoby nadać mu pewien honor.

„Problem ma charakter systemowy” – powiedziała Liz Waytkus, dyrektor wykonawcza Docomomo US, organizacji non-profit zajmującej się dokumentacją architektoniczną i konserwacją Dezeendodając, iż „lokalizacja i wartość gruntu często przewyższają znaczenie architektoniczne”.

Budynki w Los Angeles mogą uzyskać pewną ochronę przed rozbiórką lub przebudową poprzez oznaczenie ich jako pomnika historii i kultury; wymaga to jednak wyznaczenia nieruchomości przez kogoś i zatwierdzenia jej przez radę miasta. Zdaniem Adriana Fine’a, prezesa i dyrektora generalnego Los Angeles Conservancy, jest po prostu zbyt wiele znaczących budynków i niewystarczające zasoby, aby ubiegać się o to miano dla wszystkich kandydatów.

Jeszcze trudniej jest, gdy właściciel budynku sprzeciwia się ubieganiu się o oznaczenie. „Jeśli właściciel się temu sprzeciwia, nie oznacza to, iż nie może się to udać, ale musisz ciężej pracować” – powiedział Hiperalergiczny.

W 2013 r. organizacja Conservancy stanęła na czele wysiłków mających na celu dodanie dziesięciu znaczących domów studiów przypadku do Krajowego rejestru miejsc historycznych, w tym domu studiów przypadków nr 16, ostatniej nienaruszonej rezydencji zaprojektowanej przez Ellwooda na potrzeby programu.

„Istnieje skończona liczba domów zaprojektowanych przez tych architektów” – powiedział Fine. „W miarę jak ich tracimy, ocalenie tych, którzy przeżyli, staje się o wiele ważniejsze”.