Zamek Królewski na Wawelu zakończył pierwszy etap prac konserwatorskich i modernizacyjnych w podziemiach Wieży Duńskiej oraz przylegającej do niej Zbrojowni. Odnowione przestrzenie zostały właśnie przekazane muzealnikom, którzy rozpoczęli przygotowanie nowej aranżacji wystawy wawelskich militariów. Otwarcie zmodernizowanej Zbrojowni zaplanowano na listopad 2025 roku.
Zakres zakończonych prac obejmował m.in. oczyszczenie i zabezpieczenie ceglanych i kamiennych murów, konserwację sklepień, tynków, portali, elementów kamiennych i metalowych, a także stolarki okiennej i drzwiowej. Przeprowadzono również modernizację instalacji oraz udogodnień komunikacyjnych. Wśród konserwowanych obiektów znalazło się szkło gomółkowe oraz XVIII-wieczne malowidło ścienne.
Podziemia Wieży Duńskiej kryją relikty romańskiej zabudowy wzgórza wawelskiego. Najcenniejsze z nich to pozostałości murów tzw. stołpu – wieży ostatecznej obrony, datowanej na czasy Bolesława Krzywoustego (zm. 1138). Według badaczy, romańska wieża została wzniesiona na pozostałościach wcześniejszych ziemnych umocnień, a po jej zawaleniu mury zostały wtórnie wykorzystane przy budowie kolejnych struktur obronnych, w tym wieży z przełomu XIII i XIV wieku. Obecna Wieża Duńska powstała za panowania Władysława Jagiełły. Jej nazwa nawiązuje do pobytu króla Danii Eryka Pomorskiego, który przebywał na Wawelu w 1424 roku.
Nowa wystawa przygotowywana w Zbrojowni zaprezentuje kolekcję broni i uzbrojenia z zasobów Zamku Królewskiego na Wawelu. Ekspozycja zostanie wzbogacona o przedmioty odkryte podczas ostatnich badań archeologicznych, w tym romański złoty pierścień datowany na XI lub XII wiek. Przestrzeń wystawiennicza zostanie wyposażona w nowe gabloty i nowoczesne oświetlenie. Część podziemi nieobjęta ekspozycją zostanie udostępniona jako rezerwat architektoniczno-archeologiczny, z reliktami romańskiego stołpu i innymi fragmentami historycznej zabudowy wzgórza. Będą to dwa pomieszczenia udostępnione w formie nienaruszonej, z zachowaniem odkrytych struktur.
Zakończone prace stanowią kolejny etap realizowanego przez Zamek Królewski projektu „Wawel Podziemny”. W jego ramach sukcesywnie udostępniane są kolejne części podziemi wzgórza wawelskiego. W styczniu 2024 roku udostępniono Lapidarium, a w maju 2025 roku – przestrzeń Międzymurza.
Realizacja inwestycji była możliwa m.in dzięki wsparciu Społecznego Komitetu Odnowy Zabytków Krakowa, który przekazał na ten cel środki z Narodowego Funduszu Rewaloryzacji Zabytków Krakowa w wysokości 450 tys. zł.
fot. Zamek Królewski na Wawelu/ SKOZK