Zmarł Donald Sutherland, urodzony w Nowym Brunszwiku popularny aktor, legenda Hollywoodu, posiadający wyraźny barytonowy głos oraz bogatą karierę sceniczną i filmową, która zainspirowała synów Kiefera i Rossifa do kontynuowania tego rzemiosła.
„Ojciec zmarł w wieku 88 lat” – poinformował w czwartek Kiefer Sutherland w poście w mediach społecznościowych – „Osobiście uważam, iż jest jednym z najważniejszych aktorów w historii filmu. Nigdy nie zrażała go żadna rola, dobra, zła czy brzydka. Kochał to, co robił i robił to, co kochał, i nie można prosić o nic więcej” – napisał na portalu X młodszy syn Sutherlanda – „Ojciec dobrze przeżył swoje życie”.
Mierzący sześć stóp i cztery cale wzrostu, mający duże niebieskie oczy i głęboki, barytonowy głos Donald Sutherland był uderzającą i niepowtarzalną postacią w filmie, telewizji i radiu przez ponad 50 lat.
Jego różnorodne role filmowe to m.in. złośliwy chirurg Hawkeye Pierce w „MASH”, zmartwiony mąż Julie Christie w thrillerze „Don’t Look Now” oraz oficer wywiadu w „JFK” Olivera Stone’a.
W telewizji zagrał spikera Izby Reprezentantów w „Naczelnym wodzu” i bogatego patriarchę w „Brudne, seksowne, pieniądze”.
Choć zagrał w ponad 100 filmach, Sutherland nigdy nie był nominowany do Oscara. Otrzymał jednak honorowego Oscara w 2017 roku, a także dwie nominacje do nagrody BAFTA, nagrodę Emmy i dwa Złote Globy.
Był także oficerem Orderu Kanady i zdobył nagrodę Genie oraz nagrodę gubernatora generalnego za sztukę performatywną.
Jednak w 2023 roku powiedział w rozmowie z dziennikarzem Canadian Press, iż nie zastanawiał się zbytnio nad swoim dziedzictwem ani zakresem swojej kariery: „Wiesz, to już koniec lub prawie koniec, więc myślę, iż naprawdę muszę się nad tym zastanowić.”
Jego wspomnienia „Wymyślone, ale wciąż prawdziwe” ukażą się w listopadzie nakładem wydawnictwa Viking Canada.
Premier Justin Trudeau był jedną z osób, które jako pierwsze opłakiwały śmierć Sutherlanda. Na konferencji prasowej w Wolfville w Nowej Zelandii powiedział, iż poznał aktora, gdy był młody i był „głęboko, głęboko poruszony” informacją o Jego śmierci.
„Był człowiekiem o silnej prezencji, błyskotliwości w swoim rzemiośle i naprawdę wielkim kanadyjskim artystą. Będzie nam go bardzo brakowało” – powiedział Trudeau.
Ponieważ Sutherland pracował na całym świecie, utrzymywał dom we wschodnich miasteczkach Quebecu, gdzie organizował przyjęcia dla swojej słynnej rodziny i znajomych celebrytów.
– Kocham ten kraj – powiedział Sutherland, otrzymując w 2000 roku Nagrodę Gubernatora Generalnego i dodał: – Wiesz, angielski poeta WH Auden powiedział, iż nadzieją poety jest być jak ser z doliny: lokalny, ale ceniony gdzie indziej. W pewnym sensie tak się czuję.
Sutherland urodził się w Saint John i wychował w Bridgewater w Nowej Szkocji. Jego ojciec, Frederick Sutherland, był sprzedawcą, a matka, Dorothy Isobel, nauczycielką matematyki. Różne doniesienia mówią, iż Sutherland jako dziecko zmagał się z polio, gorączką reumatyczną i zapaleniem wątroby.
W wieku 14 lat Sutherland podjął pracę na pół etatu jako DJ i prezenter wiadomości w lokalnej stacji radiowej CKBW. Był to początek udanej dodatkowej kariery w roli lektora multimedialnego – za czym podążał także jego syn Kiefer.
Sutherland studiował dramat, inżynierię i anglistykę na Uniwersytecie w Toronto, gdzie grał dla publiczności w Hart House Theatre i poznał swoją pierwszą żonę, z którą był od siedmiu lat, Lois Hardwick. Mówi się, iż jego wspomnienia z imprez z togami w rezydencji U of T’s Gate House stały się inspiracją dla filmu „Animal House” z 1978 roku, w którym zagrał główną rolę.
Pisarka Margaret Atwood napisała w mediach społecznościowych, iż pamięta Sutherlanda z czasów spędzonych w Victoria College na Uniwersytecie w Toronto.
„Już wtedy był świetnym aktorem” – napisała na portalu X.
Po uzyskaniu dyplomu w 1958 roku Sutherland uczęszczał do London Academy of Music and Dramatic Art w Wielkiej Brytanii, a następnie grał w Perth Repertory Theatre w Szkocji i na londyńskim West Endzie.
Chociaż opuścił Kanadę, pozostawał w kontakcie z bliskimi w domu – zapewniał w wywiadzie dla Canadian Press, kiedy Canada Post wydała znaczek z jego podobizną.
We wczesnych latach sześćdziesiątych Sutherland przeszedł ze sceny do filmów fabularnych, w tym do thrillerów „Zamek żywych trupów”, „Dom grozy doktora Terrora” i „Die! Die! My Darling!” Dostał także małe role w serialach telewizyjnych, w tym w „Court Martial”, „Święty” i „Avengers”.
W 1966 roku Sutherland poślubił swoją drugą żonę, kanadyjską aktorkę i aktywistkę Shirley Douglas, córkę założyciela Medicare Tommy’ego Douglasa. W tym samym roku urodziły im się bliźniaki Rachel i Kiefer, który stał się gwiazdą dzięki filmom takim jak „The Lost Boys” i serialowi „24”.
Kiedy Sutherland zobaczył, iż jego syn chce pójść w jego ślady, dał mu jedno ważne przesłanie: „Nie obchodzi mnie, co zrobisz ze swoim życiem. Tylko nie kłam w pracy, bo cię złapią.” – opowiadał Kiefer Sutherlandw wywiadzie dla Canadian Press w 1998 roku.
Przełomową rolą w karierze Donalda Sutherlanda w Stanach Zjednoczonych był udział w filmie z 1967 roku „Parszywa dwunastka”, w którym zagrał żołnierza uwięzionego podczas II wojny światowej. Współpracowali z nim Lee Marvin i Charles Bronson.
Trzy lata później jeszcze bardziej ugruntował swoją pozycję gwiazdy w Hollywood dzięki dwóm kolejnym filmom wojennym: nagrodzonej Oscarem satyrze na temat wojny koreańskiej Roberta Altmana „MASH” i „Kelly’s Heroes” u boku Clinta Eastwooda i Telly Savalasa.
Lata 70. to okres szczególnej aktywności Sutherlanda, który zagrał różne role w dwudziestu innych projektach, w tym w „Klute”, „Casanova Felliniego”, „Animal House”, „Inwazja porywaczy ciał”, „Don’t Look Now” i „Steelyard Blues”. Za dwa ostatnie filmy otrzymał nominacje do nagrody BAFTA dla najlepszego aktora.
W ciągu tej dekady życie prywatne Sutherlanda również trafiło na pierwsze strony gazet.
Najpierw pojawił się jego szeroko nagłośniony związek ze swoją koleżanką z filmu „Klute”, Jane Fondą, z którą pomagał także w tworzeniu antywojennego roadshow zwanego trasą FTA (Free The Army). Później Sutherland poślubił francusko-kanadyjską aktorkę, gwiazdę „Poor Boy’s Game” i „High Life” – Francine Racette, z którą miał trzech synów: Roega, Angusa i Rossifa.
W latach 80. Sutherland w gorączkowym tempie tworzył swoje CV, grając kolejno w prawie 20 filmach, w tym w „Zwyczajnych ludziach” Roberta Redforda.
Ostatecznie Sutherland zdobył dwa Złote Globy: w 1996 r. za drugoplanową rolę w filmie „Obywatel X”, za którą otrzymał także nagrodę Emmy, a następnie w 2003 r. za film HBO „Path to War”. W tym samym roku zagrał ministra w „Zimnej górze”.
Współpracował także ze swoimi synami-aktorami, dzieląc ekran z Kieferem w filmach „Powrót Maxa Dugana” i „Czas zabijania” oraz z Rossifem w „Artyście kradzieży”.
Rossif Sutherland powiedział, iż praca z tatą była jego „marzeniem”.
– Był powodem, dla którego rozpocząłem karierę i lubił nazywać siebie moim pierwszym fanem – powiedział w wywiadzie dla Canadian Press w styczniu 2010 roku – To jedyna osoba, z którą pracowałem, i która sprawia wrażenie, iż nie mogę zrobić nic złego.
Na podst. Canadian Press
